News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 518 |
| Number of Articles | 4,516 |
| Article View | 9,584,329 |
| PDF Download | 5,345,386 |
بررسی و تحلیل امکان فسخ ابتدایی در فقه امامیه | ||
| پژوهشنامه فقه اجتماعی | ||
| Volume 9, Issue 1 - Serial Number 17, November 1399, Pages 27-40 PDF (4.91 M) | ||
| DOI: 10.30497/fiqh.2020.75600 | ||
| Authors | ||
| محسن اسماعیلی1; محمدمهدی حیدری* 2 | ||
| 1دانشیار، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| 2دانش آموخته کارشناسی ارشد، معارف اسلامی و حقوق خصوصی، دانشگاه امام صادق علیه‌السلام، تهران، ایران | ||
| Receive Date: 04 April 2020, Revise Date: 15 June 2020, Accept Date: 09 July 2020 | ||
| Abstract | ||
| در تعهدات قراردادی، چنانچه متعهد از انجام تعهداتش خودداری کند، فقها به جهت حمایت از حقوق متعهدله ضمانت اجراهایی را در دسترس او قرار داده‌اند تا با تمسک به آن‌ها، بتواند به مطلوب قراردادی‌اش برسد. اجرای اجباری عین تعهد و حق فسخ، دو ضمانت اجرای عدم انجام تعهدات در کلام فقها است. زمانی که متعهد، تعهدات قراردادی‌اش را ایفا نکند، متعهدله می‌تواند به‌عنوان ضمانت اجرایی که تقریباً مورد پذیرش اکثر فقها است، متعهد را ملزم به انجام تعهدات قراردادی خویش کند. همچنین در این فرض ضمانت اجرای فسخ قرارداد نیز وجود دارد که اعمال آن از سوی متعهدله در این وضعیت، با شرایطی امکان‌پذیر است. در مقاله پیش‌رو، به این موضوع می‌پردازیم، آیا در فرضی که امکان اجبار متعهد به انجام عین تعهد وجود دارد، متعهدله کماکان می‌تواند از ضمانت اجرای حق فسخ استفاده کند یا آنکه اعمال حق فسخ در جایی است که الزام متعهد به انجام تعهد امکان‌پذیر نباشد؟ در صورت امکان اعمال هر یک از این دو ضمانت اجرا، متعهدله در انتخاب ضمانت اجرای مطلوب خود، مخیر است یا نه؟ به عبارت دیگر آیا رابطه میان الزام به اجرای عین قرارداد با حق فسخ، یک رابطه طولی است، یا آنکه رابطه میان این دو یک رابطه عرضی است و در نتیجه متعهدله است که باید آنچه که مطلوب خویش است را از میان این دو برگزیند؟ برای پاسخ به این سؤال، در ادامه ابتدا به بررسی اقوال فقها خواهیم پرداخت و در ادامه، با بیان مستندات و ادله، به این نتیجه خواهیم رسید که در صورت عدم انجام تعهدات قراردادی از سوی متعهد، متعهدله در انتخاب هر یک از دو ضمانت اجرای سابقالذکر مخیر است. | ||
| Keywords | ||
| تعهدات اصلی; تعهدات فرعی; نقض; فسخ; ضمانت اجرا; شروط ضمن عقد | ||
| References | ||
|
قرآن کریم ابن منظور، ابوالفضل (1414ق). لسان العرب. بیروت: دار الفکر للطباعة و النشر و التوزیع- دار صادر. انصاری، مرتضى (1411ق). کتاب المکاسب. قم: منشورات دار الذخائر. جوهری، اسماعیل بن حماد (1410ق). الصحاح تاج اللغة و صحاح العربیة. بیروت: دار العلم للملایین. خمینی، سید روحالله (1421ق). کتاب البیع. تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره). خویى، سید ابوالقاسم (1377). مصباح الفقاهة. قم: مکتبة الداوری. خویى، سید ابوالقاسم (1410ق). منهاج الصالحین. قم: مدینة العلم. رشتى، میرزا حبیب الله (1410ق). کتاب الإجارة. قم: مؤلف. سبزوارى محمدباقر بن محمدمؤمن (1423ق). کفایة الأحکام. قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. سیستانی، سید علی (1415ق). منهاج الصالحین. قم: مکتب آیه الله العظمی السید السیستانی. شهید اول، محمد بن مکى (1412ق). الدروس الشرعیة فی فقه الإمامیة. قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. شهید ثانى، زین الدین بن على (1410ق). الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة. قم: کتابفروشی داورى. شهید ثانى، زین الدین بن على (1413ق). مسالک الأفهام إلى تنقیح شرائع الإسلام. قم: مؤسسه المعارف الإسلامیة. طباطبایی یزدى، سید محمدکاظم (1421ق). حاشیة المکاسب. قم: مؤسسه اسماعیلیان. طریحی، فخر الدین (1375). مجمع البحرین. تهران: مکتبة المرتضویة. طوسی، محمد بن حسن (1378ق). المبسوط فی فقه الامامیه. نهران: المطبعة الحیدریة. علامه حلی، حسن بن یوسف (1414ق). تذکرة الفقهاء. قم: مؤسسه آل البیت علیهمالسلام. علامه حلی، حسن بن یوسف (1420ق). تحریر الأحکام الشرعیة على مذهب الإمامیة. قم: موسسه امام صادق علیه‌السلام. فیروز آبادی، مجد الدین (1426ق). قاموس المحیط. بیروت: مؤسسة الرسالة للطباعة والنشر والتوزیع. مامقانى، ملا عبداللّه بن محمدحسن (1350ق). نهایة المقال فی تکملة غایة الآمال. بیروت: مجمع الذخائر الإسلامیة. محقق کرکی، على بن حسین (1414ق). جامع المقاصد فی شرح القواعد. قم: مؤسسه آل البیت علیهمالسلام. مراغی، میرعبدالفتاح (1417ق). العناوین الفقهیة. قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. نائینى، محمدحسین (1373ق). منیة الطالب فی حاشیة المکاسب. تهران: المکتبة المحمدیة. نجفى، محمدحسن (1404ق). جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام. بیروت: دار إحیاء التراث العربی. نراقی، احمد بن محمدمهدی (1417ق). عوائد الأیام فی بیان قواعد الأحکام و مهمات مسائل الحلال و الحرام. قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم. | ||
|
Statistics Article View: 988 PDF Download: 705 |
||