News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 518 |
| Number of Articles | 4,516 |
| Article View | 9,584,706 |
| PDF Download | 5,346,080 |
امکان سنجی تغییر احکام در فقه امامیه | ||
| پژوهشنامه فقه اجتماعی | ||
| Volume 8, Issue 2 - Serial Number 16, May 1399, Pages 165-184 PDF (7.75 M) | ||
| Document Type: مقاله پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/fiqh.2020.75597 | ||
| Authors | ||
| هادی رحیمی* 1; امیر وطنی2; حسین ناصری مقدم3 | ||
| 1دانشجوی، دکتری فقه و حقوق جزا، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران | ||
| 2استادیار، گروه حقوق جزا، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران | ||
| 3استاد، گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران | ||
| Receive Date: 03 December 2019, Revise Date: 01 May 2020, Accept Date: 21 May 2020 | ||
| Abstract | ||
| علی‌رغم اتفاق نظر همه مسلمانان بر خاتمیت، جهان شمولی و ابدی بودن شریعت اسلام، در عمل این سؤال اساسی پیش میآید که در صورت تغییر مصالح و مفاسد واقعی در طول زمان، آیا امکان تغییر احکام اسلامی وجود دارد؟ پژوهش حاضر در پاسخ به این سؤال مهم، ابتدا به‌منظور تنقیح محل نزاع، مقصود از تغییر و اقسام و مصادیق حکم در فقه امامیه را بررسی کرده، سپس به بررسی نظرات و راهکارهای فقهای امامیه در مورد امکان تغییر احکام اسلامی پرداخته و به این نتیجه رسیده است که مطابق نظر آنان، پارهای از احکام اسلامی همانند احکام امضائی، حکومتی، قضایی، احکام غیرقابل اجرا، احکام ضرری و احکام صادر شده به نحو قضیه شخصیه، به‌طور موقت یا دائمی قابل تغییر هستند و مجتهد یا حاکم اسلامی به‌منظور تطبیق احکام اسلام با نیازها و الزامات عصر حاضر، میتواند نسبت به تغییر این‌گونه احکام اقدام کند، بدون آنکه این تغییر حکم مشمول عناوینی همچون نسخ، اجتهاد در مقابل نص یا بدعت گردد. | ||
| Keywords | ||
| تغییر احکام; فقه امامیه; احکام امضائی; احکام حکومتی; احکام ضرری; قضایای شخصیه | ||
| References | ||
|
قرآن کریم ابن منظور، محمد بن مکرم (1414)، لسان العرب. بیروت: دار صادر. انصاری، مرتضی (1419). فرائد الاصول. قم: مجمع الفکر الاسلامی. آخوند خراسانی، محمدکاظم (بیتا). کفایة الاصول. قم: موسسة آل البیت(ع) لإحیاء التراث. آشتیانی، میرزا محمدحسن (1430). بحر الفوائد فی شرح الفرائد. بیجا: ذوی القربی. آلوسی، محمد (بیتا). بلوغ الارب فی معرفه أحوال العرب. بیروت: دار الکتب العلمیة. آمدی، علی بن محمد (بیتا). الإحکام فی اصول الأحکام، بیجا: دار الکتب العلمیة. حر عاملی، محمدحسن (1376). الفصول المهمة فی اصول الائمة. قم: موسسه معارف اسلامی امام رضا(ع). حکیم، سید محمدتقی (1979م). اصول العامه للفقه المقارن. قم: موسسة آل البیت(ع) لإحیاء التراث. خمینی، سید روحالله (1389). صحیفه امام. تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره). خمینی، سید روحالله (1405ق). تهذیب الاصول. قم: مؤسسة النشر الاسلامى التابعة لجماعة المدرسین بقم المشرفة. خمینی، سید روحالله (1410ق). الرسائل. قم: اسماعیلیان. خمینی، سید روحالله (1410ق). المکاسب المحرمة. قم: موسسة اسماعیلیان. خمینی، سید روحالله (1410ق). کتاب البیع. قم: موسسه مطبوعاتی اسماعیلیان. خمینی، سید روحالله (1420ق). معتمد الاصول. تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى(ره). خمینی، سید روحالله (1427ق). أنوار الهدایة فی التعلیقیة علی الکفایة. تهران: مؤسسة تنظیم و نشر تراث الإمام الخمینی(ره). خمینی، سید روحالله (1434ق). ولایت فقیه. تهران: موسسة تنظیم و نشر آثار الإمام الخمینی(ره). خویی، ابوالقاسم (1428ق). القضاء و الشهادات. قم: لجنة ادارة الحوزة العلمیة بقم المقدسة. خویی، ابوالقاسم (1430ق). البیان فی تفسیر القرآن. قم: موسسة احیاء آثار الامام الخویی. خویی، سید محمدتقی (بیتا). الشروط أو التزامات التبعیه فی العقود. بیجا: موسسة المنار. راغب اصفهانی، ابوالقاسم (1412ق). المفردات فی غریب القرآن. بیروت: دار القلم. سبحانی، جعفر (1394). الایضاحات السَّنیّة للقواعد الفقهیة. قم: مؤسسة الإمام الصادق(ع). سبحانی، جعفر (1429ق). رسائل فقهیة. قم: موسسه امام صادق(ع). سبحانی، جعفر (بیتا). الخاتمیه فی الکتاب و السنه و العقل الصریح. تهران: مشعر. شهید ثانی، زین الدین بن علی (بیتا). تمهید القواعد. بیجا: مکتب الإعلام الاسلامی. شهید اول، محمد بن مکی (1400ق). القواعد و الفوائد. قم: کتابفروشی مفید. شهید اول، محمد بن مکی (بیتا). الدروس الشرعیه فی فقه الامامیه. بیجا: بینا. صدر، سید محمدباقر (1385). اقتصادنا. قم: موسسه بوستان کتاب. صدر، سید محمدباقر (1430ق). مباحث الاصول. قم: دار البشیر. طباطبایی قمی، سید تقی (1371). آراؤنا فی اصول الفقه. قم: محلاتی. طباطبایی، محمدحسین (1387). معنویت تشیع به ضمیمه چند مقاله دیگر. قم: تشیع. طباطبایی، محمدحسین (1388). بررسیهای اسلامی. قم: موسسه بوستان کتاب قم. علامه حلی، حسن بن یوسف (بیتا). تهذیب الوصول الی علم الاصول. بیجا: موسسة الامام علی(ع). علی، جواد (بیتا). المفصل فی تاریخ العرب. بیروت: دار العلم للملایین. عمید زنجانی، عباسعلی (1367). فقه سیاسی. تهران: انتشارات امیر کبیر. فاضل مقداد (1403ق). نضد القواعد الفقهیه علی مذهب الامامیه. قم: انتشارات کتابخانه آیة الله مرعشی نجفی. قلقشندی، احمد بن علی (بیتا). صبح الاعشی فی صناعه الانشاء. بیروت: دار الکتب العلمیة. قمی، میرزا ابوالقاسم (1430ق). القوانین المحکمة فی الاصول. قم: احیاء الکتب الاسلامیة. کاشف الغطاء، محمد حسین (1422ق). تحریر المجلة. قم: مؤسسة الامام الصادق(ع). کاظمی خراسانی، محمد علی (بیتا). فوائد الاصول. قم: موسسة النشر الاسلامی. کلینی، محمد بن یعقوب (1363). الکافی. تهران: دار الکتب الاسلامیة. محقق داماد، سیدمصطفی (1406ق). قواعد فقه. تهران: مرکز نشر علوم اسلامی. مراغی، میرعبدالفتاح (1417ق). العناوین الفقهیة. قم: مؤسسة النشر الإسلامی التابعة لجماعة المدرسین. مروجی، علی (1428ق). تمهید الوسائل فی شرح الرسائل. قم: مدرسة الإمام علی بن أبی طالب(ع). مطهری، مرتضی (1390). مجموعه آثار، تهران: صدرا. مظفر، محمدرضا (1370). اصول الفقه. قم: مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم. مکارم شیرازی، ناصر (1380). بحوث فقهیّه هامّه. قم: مدرسه الامام على بن ابى طالب(ع). مکارم شیرازی، ناصر (1385). الفتاوی الجدیدة. قم: مدرسه الامام على بن ابى طالب(ع). مکارم شیرازی، ناصر (1425ق). انوار الفقاهة (کتاب البیع). قم: مدرسه الامام على بن ابى طالب(ع). مکارم شیرازی، ناصر (1425ق). تعزیر و گستره آن. قم: مدرسه الامام على بن ابى طالب(ع). مکارم شیرازی، ناصر (1427ق). دائرة المعارف فقه مقارن، قم: مدرسة الامام علی بن ابی طالب(ع). مکارم شیرازی، ناصر (بیتا). موسوعة الفقه الاسلامی المقارن. قم: بینا. نائینی، محمدحسین (بیتا). تنبیه الامة و تنزیه الملة. قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم. نجفی، محمدحسن (1362). جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام. بیروت: دار احیاء التراث العربی: بیجا. نراقی، احمد (1408ق). عوائد الایام فی بیان قواعد الاحکام. قم: مکتبة بصیرتی. هاشمی شاهرودی، سید محمود (1385). فرهنگ فقه فارسی. قم: موسسه دائرة المعارف فقه اسلامی. یوسفی مقدم، محمد صادق (1387). درآمدی بر اجتهاد از منظر قرآن. قم: بوستان کتاب. | ||
|
Statistics Article View: 668 PDF Download: 463 |
||