
Number of Journals | 20 |
Number of Issues | 509 |
Number of Articles | 4,399 |
Article View | 8,251,829 |
PDF Download | 4,247,876 |
نظریه خلافت الهی انسان به مثابه مبنایی برای تفاوت و تساوی در حق مشارکت سیاسی | ||
نشریه «دانش سیاسی» | ||
Article 13, Volume 17, Issue 1 - Serial Number 33, January 1400, Pages 267-290 PDF (407.54 K) | ||
Document Type: علمی - پژوهشی (سیاست اسلامی) | ||
DOI: 10.30497/pk.2021.14399.2612 | ||
Authors | ||
سید محمد صادق کاظمی* 1; سیدمحمدرضا احمدی طباطبایی2 | ||
1دانشجوی دکترای علوم سیاسی. دانشکده معارف اسلامی و علوم سیاسی.دانشگاه امام صادق علیه السلام.تهران. جمهوری اسلامی ایران | ||
2عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق علیه السلام. دانشکده معارف اسلامی و علوم سیاسی. | ||
Receive Date: 17 January 2020, Revise Date: 03 September 2020, Accept Date: 17 December 2020 | ||
Abstract | ||
تساوی یا عدم تساوی در حق مشارکت سیاسی برای مردم یکی از مسائل مهم در اندیشههای جدید سیاسی محسوب میشود. این پرسش در طول تاریخ با پاسخهای متفاوت مواجه شده است. یکی از این پاسخها در اندیشه شیعه، توجه به نظریه خلافت الهی انسان است. در نگاه اول، به نظر میرسد که حق مشارکت برای مردم به صورت مساوی قابل اثبات است.اما با دقت در این نظریه میتوان نتایج متفاوتی یافت.در این پژوهش به دنبال پاسخ به این پرسش هستیم: «نسبت میان نظریه خلافت الهی انسان و مساوات در برخوداری از حق مشارکت چیست؟» در پاسخ به این سؤال که با روش اجتهادی و با رویکرد تحلیلی ـ توصیفی صورت گرفته است، ابتدا نظریههای رایج در دو بخشِ «مراد از صفت خلافت الهی» و «گستره حق مشارکت سیاسی» مورد بررسی قرار میگیرد. سپس این نظریهها به بوته نقد گذاشته شده و این نتیجه استخراج میشود که: اول. صفت خلیفة الهی انسان، صفتی اکتسابی است و دوم. گستره حق مشارکت بر اساس این نظر در غیر از مشروعیتبخشی به حکومت اسلامی است بر همین اساس «عدم تساوی در حق مشارکت» از خلافت الهی انسان فهم میشود. | ||
Keywords | ||
واژگان کلیدی: انتخابات; حق مشارکت; خلافت الهی انسان; دموکراسی; سیدمحمدباقر صدر; مشارکت سیاسی; مشروعیت; مردم سالاری; مقبولیت. | ||
References | ||
قرآن کریم. قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران. ابراهیمزاده، عبدالله (1389). «جایگاه و نقش ولایت و رهبری در اسلام»، نشریه علمی مربیان. 11 (36)، 11-5. ابن بابویه، محمد بن علی (1395). کمال الدین و تمام النعمه (2ج). تهران: اسلامی. جوادی آملی، عبدالله (1381). تفسیر موضوعی قرآن کریم؛ صورت و سیرت انسان در قرآن. قم: اسراء. جوادی آملی، عبدالله (1386). تفسیر انسان بر انسان. قم: اسراء. حائری، سیدکاظم (1424). ولایه الامر فی عصر الغیبه. قم: مجمع اندیشه اسلامی. حلى، حسن (1380). تهذیب الوصول الى علم الأصول. لندن: مؤسسه الامام علی (علیهالسلام). خطیبی، مهدی (1396)، «روششناسی استنباط حکم شرعی»، نشریه علمی عیار پژوهش در علوم انسانی. (15)، 22-5. راغب اصفهانی، حسین بن محمد (1412ق). مفردات ألفاظ القرآن. بیروت: دارالقلم. شجاعی، مرتضی (1391). «خلافت انسان و مبانی قرآنی آن از دیدگاه ملاصدرا»، نشریه علمی اندیشه نوین دینی. 8(29)، 126-103. صدر، سیدمحمدباقر (1436ق). الاسلام یقود الحیاه. قم: شریعت. طاهری خرمآبادی، سیدحسن (1390). ولایت فقیه و حاکمیت ملت. قم: انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. طباطبایی، سیدمحمدحسین (1390). المیزان فی تفسیر القرآن (20ج). بیروت: مؤسسه الاعلمی للمطبوعات. طبرسی، امین الاسلام (1372). مجمع البیان فی تفسیر القرآن (10ج). تهران: ناصر خسرو. فراهیدى، خلیل بن احمد (1409ق). کتاب العین (4ج). هجرت: قم. فیرحی، داود (1377)، «مفهوم مشارکت سیاسی»، نشریه علمی علوم سیاسی. 1(1)، 69-38. قمی، علی بن ابراهیم (1404ق). تفسیر قمی (2ج). قم: دارالکتب. قمی مشهدی، محمد بن محمدرضا (1368). تفسیر کنزالدقائق و بحر الغرائب. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. کاشفالغطاء، جعفر (1422ق). کشف الغطاء عن مبهمات الشریعه الغراء. قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم. کلینی، محمد بن یعقوب (1407ق). اصول کافی. تهران: دارالکتب الاسلامیه. مجلسى، محمدباقر (1403ق). بحار الأنوار. بیروت: دار إحیاء التراث العربی. محسنی، علی (1384). «امام علی (علیهالسلام) و رویکرد مردمی به مقوله حکومت و خاستگاه آن»، نشریه دانش سیاسی. 1 (1)، 158-129. منتظری، حسینعلی (1409ق). دراسات فی ولایه الفقیه و فقه الدوله الإسلامیه. قم: نشر تفکر. نلسون، جان ام (1379). مشارکت سیاسی در درک توسعه سیاسی (پژوهشکده مطالعات راهبردی، مترجم). تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی. هانتینگتون، ساموئل (1375). سامان سیاسی در جوامع دستخوش دگرگونی (محسن ثلاثی، مترجم). تهران: نشر علم.
Badie, Bertand, Berg-schlosser, dirk & Morlion, Leonardo (2001). nternational Encyclopedia of Political scince. united states of America: Library of congress. Dahl, Robet A. (1963). Modern Political Analysis. NewJersey: Prentice-Hall. Huntington, Samuel. P. & Nelson, Joan M. (1976). No easy choice Political participitatio in developing countries. Massachsetts: Harvarf university. | ||
Statistics Article View: 477 PDF Download: 493 |