News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 513 |
| Number of Articles | 4,443 |
| Article View | 8,475,858 |
| PDF Download | 4,499,390 |
مرور آسیبشناسانه رویکرد تفکیکی در تعلیم و تربیت در ایران | ||
| علوم تربیتی از دیدگاه اسلام | ||
| Article 7, Volume 8, Issue 15, July 1399, Pages 147-163 PDF (468.08 K) | ||
| Document Type: علمی - پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/edus.2021.239047.1383 | ||
| Authors | ||
| علی بیرمی پور* 1; شیدا اچرش2 | ||
| 1استادیار گروه علوم تربیتی دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران. | ||
| 2دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه‌ریزی درسی دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران. | ||
| Receive Date: 17 July 2020, Revise Date: 09 November 2020, Accept Date: 21 January 2021 | ||
| Abstract | ||
| هدف پژوهش حاضر پاسخ‌گویی به این سؤال است که نگاه تفکیکی به مقوله تربیت، ممکن است چه آسیبهایی برای جامعه ایران اسلامی به‌دنبال داشته باشد. این پژوهش با روش توصیفی ـ تحلیلی انجام شده و روش گردآوری اطلاعات نیز، اسنادی است. اسناد که شامل کتابها و مقالات مربوط به موضوع پژوهش به‌شیوه موضوعی است، استخراج و در بحث به آن‌ها استناد شده است. براساس یافتههای این پژوهش، تفکیک این دو امر واحد به دو جریان متمایز مانند آموزش و پرورش یا تعلیم و تربیت، مشکلات نظری و عملی فراوانی را به‌وجود میآورد. نگاه تفکیکی، این تصور نادرست را در اذهان کارگزاران نظام تربیت ایجاد میکند که کار مدرسه و نظام تربیت رسمی و عمومی در عمل شامل دو فعالیت متفاوت و متمایز است. این تلقی منجر به گسست فعالیتهای تربیتی شده و نوعی دوگانگی در فعالیتها، برنامهها، سازوکارها و ناکارآمدی نظام و مدرسه میشود که درنهایت نبود انسجام و وحدت در هویت و شخصیت دانش‌آموزان را در پی خواهد داشت. گسترش بحث و جدل درخصوص تقدم تربیت بر تعلیم ـ که حاصل این نگاه نامیمون است ـ نیز باعث هدر رفت تلاشها و سرمایهها میشود. همچنین مسئولیتپذیر نبودن معلمان در ایفای نقش تربیتی خود و کنکور و تمرکز بر نقش محوری آموزش در فرایندها و فعالیتهای مدرسه از دیگر پیامدهای این نگاه تفکیکی است. درمجموع تفکیک این دو مقوله از هم، افرادی را به جامعه اسلامی تحویل می‌دهد که اگر چه ممکن است به ابعاد شناختی و مهارتی ارزشهای دینی و اخلاقی دست یابند، اما به حیطه نگرش‌ها و ارزشها ـ که عالیترین هدف هر نظام تربیتی است ـ دست نخواهند یافت. به‌عبارت بهتر، این افراد ممکن است مناسک دین خود را بشناسند و نسبت به اجرای آن‌ها نیز پایبند باشند، اما تا وقتی دین‌داری در این افراد به نگرش و ارزش بدل نشود، آثار آن در زندگی فردی و جامعه دینی افراد ساری و جاری نخواهد شد. | ||
| Keywords | ||
| تربیت; آموزش و پرورش; تعلیم و تربیت; ارزش های دینی و اخلاقی; برنامه درسی پنهان | ||
| References | ||
|
آرمند، م. (1390). از Education تا تعلیم و تربیت: تحلیلی بر مفهوم تعلیم و تربیت. ماهنامه سوره. (52-53)، 62-65. آزمون، ج. (1398). چیستی پداگوژی تربیت بدنی. رشد آموزش تربیت بدنی. (1) 20، 23-21. آقازاده، ا. (1383). مسائل آموزش و پرورش ایران. تهران: انتشارات سمت. ابراهیم‌زاده، ع (1381). فلسفه تربیت. تهران: انتشارات دانشگاه پیام‌نور ایران. اعرافی، ع. (1387). فقه تربیتی. قم: انتشارات پژوهشگاه حوزه و دانشگاه. ایران، پایگاه اطلاع‌رسانی شبکه خبر صدا و سیمای جمهوری اسلامی. (۱۳۹۶). رتبه جهانی ایران در مصرف لوازم آرایشی. 24 دی ماه. http://www.irinn.ir/fa/news/556263 باقری، خ. (1387). درآمدی به فلسفه تعلیم و تربیت. جلد اول. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. بویس، ای سی. (بی‌تا). تتبعات علمی در باب تربیت. ترجمه عیسی صدیق (1304)، مجله تعلیم و تربیت. (3 و 4). بیانفر، ف.؛ ملکی، ح.؛ سیف، ع.؛ و دلاور، ع. (1389). تبیین اثر برنامه درسی پنهان مدارس بر بازده‌های عاطفی یادگیری در دانش‌آموزان دوره راهنمایی به‌منظور ارائه مدل. مطالعات برنامه درسی. (17) 5، 85-57.پایگاه خبری، تحلیلی اقتصاد. (۱۳۹۸). ایران چندمین مصرف‌کننده انرژی در دنیاست؟ مجله اقتصاد. شماره 24 تیر. http://eghtesaad24.ir/fa/news/26460 چشمانداز جمهوری اسلامی ایران در افق 1404 هجری شمسی. (1382). مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی. جانعلیزاده، ح.؛ شارعپور، م.؛ و کاشفیراد، ر. (1390). بررسی نقش برنامه درسی پنهان بر عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان. فصلنامه مطالعات جامعه‌شناختی جوانان. (8) 3، 59-82. حداد علوی، ر.؛ عبداللهی، ا.؛ و احمدی ، ا. (1386). برنامه درسی پنهان: پژوهشی در یادگیریهای ضمنی مدرسه؛ مورد: روحیه علمی. تعلیمو تربیت. (23) 2، 66-33.حسنزاده، ر. (1393). روشهای تحقیق در علوم رفتاری. چاپ شانزدهم. تهران: نشر ساوالان. حسنی، م.؛ و نوید ادهم، م. (1391). «تربیت» یا «تعلیم و تربیت»: کدامیک؟. پژوهشنامه مبانی تعلیم و تربیت. (2) 2، 56-39. خاقانیزاده، م.؛ و فتحی واجارگاه، ک. (1387). الگوهای برنامه درسی دانشگاهی. دو ماهنامه علمی ـ پژوهشی راهبردهای آموزش در علوم پزشکی. (2) 1، 18-10. سبحانی، ع.؛ و شهیدی، م. (1386). آسیبشناسی کنکور و بررسی امکان حذف آن در نظام پذیرش دانشجو. دانش و پژوهش در علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان (اصفهان). 13، 181-161. سفیری، خ.؛ و نعمت الهی، ز. (۱۳۹۱). جهانی شدن و هویت دینی با تأکید بر تفاوت‌های جنسیتی. مطالعات اجتماعی ـ روان‌شناختی زنان (مطالعات زنان). (10) 3، 66-39. سقا، ح. (1395). هر ساعت ۲۰ طلاق رخ می‌دهد؛ افزایش طلاق‌ها پیش از سالگرد ازدواج. بازیابی شده در تاریخ 24 مرداد 1399 از سایت http://www.birjandtoday.ir/1395/10 سعیدی رضوانی، م.؛ و بینقی، ت. (1380). تأملی در باب تناسب نظام آموزش و پرورش رسمی با تربیت دینی. تربیت اسلامی. (6). 132-105. سعیدی رضوانی، م. (1380). تبیین برنامه درسی پنهان در درس بینش اسلامی دوره متوسطه و ارائه راهبردها برای استفاده از این برنامه در آموزش اثربخش دینی. رساله دکترا. دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی. دانشگاه تربیت معلم. سند الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت. (1389). دبیرخانه شورای عالی پژوهش و برنامه‌ریزی. سند تحول بنیادین آموزش و پرورش. (1390). شورای عالی انقلاب فرهنگی. سیف، ع. (1384). روان‌شناسی پرورشی نوین: روان‌شناسی یادگیری و آموزش. تهران: نشر دوران. شریعتمداری، ع. (1370). اصول و فلسفه تعلیم و تربیت. تهران: انتشارات امیر کبیر. شعارینژاد، ع. (1388). فلسفه آموزش و پرورش. جلد 8. تهران: امیر کبیر. شکوهی، غ. (1386). مبانی و اصول آموزش و پرورش. تهران: به نشر. صفایی موحد، س.؛ و باوفا، د. (1392). به‌سوی فرانظریهای دیگر برای شناخت برنامه درسی پنهان. پژوهش در برنامه درسی. 10 (2)، 99-76. صناعی، م. (1346). آزادی و تربیت. تهران: انتشارات امیر کبیر. عابدینی، ص.؛ و جعفری، ح. (۱۳۹۷). بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با گرایش به نابهنجاری اجتماعی در بین دانش‌آموزان متوسطه دوره اول شهر خلخال در سال تحصیلی 94-93 دانشگاه اصفهان. پژوهشهای راهبردی مسائل اجتماعی ایران. 7 (2)، 52ـ37. فتحی‌آذر، ا.؛ گل‌پرور، ف.؛ میرمحمود، م.؛ و واحدی، ش. (۱۳۹۵). مطالعه پدیدارشناختی مشکلات رفتاری در دانش‌آموزان دبیرستانی: چالش‌های هیجانی ـ اجتماعی و تحصیلی. مشاوره کاربردی. 6 (2)، 72-53. کاردان، علی.؛ اعرافی، ع.؛ و پاک‌سرشت، م. (1372). درآمدی بر تعلیم و تربیت اسلامی: فلسفه تعلیم و تربیت. تهران: سمت. کثیرینژاد، ت. (1383). وجه تمایز تعلیم با تربیت و رویکرد آن دو. پژوهشگاه مطالعات انسانی و علوم فرهنگی. (12)، 115-103.گزارش تلفیق مطالعات نظری سند ملی آموزش و پرورش. (1388). شورای عالی آموزش و پرورش. گلعلیزاده، ع. (1392). ایران: بزرگ‌ترین مصرف‌کننده نوشابه در جهان. روزنامه اعتماد. شماره 2836.مبانی نظری تحول بنیادین در نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی جمهوری اسلامی ایران. (1390). بازیابی شده در 26 دی ماه 1392 از سایت http://www.medu.ir/Portal/File/ShowFile.aspx?ID=01da4445-0467-4afa-aa2c-1cf0dfaf05a9 متقی، ز.؛ نجفی، م.؛ و نصرتی هشی، ک. (۱۳۹۳). تحقق جامعه عزت‌مدار؛ تجلی نظام تربیت کریمانه. مجله اخلاق. 4 (1). محسنپور، ب. (1383). ضرورت تدوین نظریه برنامه درسی برای آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران. نوآوریهای آموزشی. (7). مستخدمین حسینی، ح. (1394). مقدمهای بر روش تحقیق در علوم انسانی. ماهنامه اجتماعی، اقتصادی، علمی و فرهنگی کار و جامعه. (187)، 69-55. ملکی، ح. (1395). برنامه‌ریزی درسی (راهنمای عملی). سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی. مومنی، ا. (1399). وضعیت مصرف مواد مخدر در کشور. بازیابی شده در تاریخ 11 تیر 1399 از سایت http://www.tabnak.ir/fa/news/985666
میرفردی، ا.؛ مختاری، م.؛ و ولی‌نژاد، ع. (۱۳۹۶). میزان دین‌داری و ارتباط آن بااستفاده از شبکه‌های اجتماعی اینترنتی (مورد مطالعه: دانشجویان دانشگاه یاسوج). جامعه‌شناسی کاربردی. (20)2. ناصری، م.؛ کاوه، ف.؛ و ربانی خوراسگانی، ع. (۱۳۹۵). مطالعه چگونگی نگرش دانشجویان به دین مدلی براساس نظریه زمینهای GTمورد مطالعه: دانشجویان دانشگاه اصفهان. جامعه‌شناسی کاربردی مجله پژوهشی علوم انسانی دانشگاه اصفهان. (27) 4، 98-79. نفیسی، ع. (1378). آموزش فنی: بررسی پارهای از جنبههای بهبود کیفیت. تهران: مدرسه برهان. نقیبزاده، م. (1373). نگاهی به فلسفه آموزش و پرورش. تهران: انتشارات طهوری. هرمن هارل، ه (1910). فلسفه تربیت. ترجمه احمد آرام (1347). کانون نشر و پژوهشهای اسلامی. Ausbrooks, R. (2002). What is the Schools’ hidden curriculum teaching your child? Available from: http:// www. parentigteens.com. Connelly, M. & Clandinin, J. (2000). Narrative inquiry: Experience and story in Qualitative. Sanfrancisco: Jossey-Basso Eisner, E. W. (1994). The educational imagination: on the design and evaluation of school programs. 3rd edition. NewYork, Macmillan college publishing. Jackson, PW. (1968). Life in classrooms. New York: Holt, Rinehart and Winston, Inc. p: 177. Livessey, C. & Lawson, T. (2008). As. sociology for AaA and edition. from http://www.sociology.org.Uk/revtece1.htm. Seaton, A. (2002). Reforming the hidden curriculum: the key Abilities model and formsmcurriculumperspectives. www.Anderw seaton.com.au/reform.htm. Smith, A. & Montgomery, A. (2008). Values and hidden curriculum. from http//: Cain web service. | ||
|
Statistics Article View: 591 PDF Download: 415 |
||