News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 513 |
| Number of Articles | 4,444 |
| Article View | 8,509,632 |
| PDF Download | 4,507,253 |
عینیت و ترادف معنایی به مثابه نظریه ابتکاری ابنسینا در محذور امتناع انتزاع کثیر از واحد در تعلیقات | ||
| حکمت سینوی (مشکوه النور) | ||
| Article 12, Volume 24, Issue 63, January 1399, Pages 211-222 PDF (331.8 K) | ||
| Document Type: علمی ـ پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/ap.2020.238876.1474 | ||
| Authors | ||
| حسن رهبر* 1; مرتضی عرفانی1; لیلا نیکویی نژاد2 | ||
| 1استادیار گروه فلسفه و حکمت اسلامی دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران | ||
| 2دانشجوی دکتری فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه ایلام، ایلام، ایران | ||
| Receive Date: 17 June 2020, Revise Date: 10 October 2020, Accept Date: 11 September 2020 | ||
| Abstract | ||
| ابنسینا برای رهایی از محذوراتی که در مسئلة انتزاع کثیر از واحد وجود دارد، راه‌حلی را بیان داشته است. شیخ‌الرئیس برای ازمیان‌برداشتن محذوراتی همچون تکثر در ذات الهی و انتزاع کثیر از واحد، ناگزیر است ابتدا مسئلة تکثر در صفات را حل کند.او برخلاف متکلمان، به عینیت ذات با صفات و عینیت صفات با صفات معتقد است و بر این باور است که ذات الهی از نظر مصداق و مفهوم، عین علم او و علم او عین قدرت او و قدرت او عین ارادة او است و این رویکرد برگرفته از پیش‌فرض امکان‌ناپذیری انتزاع مفاهیم متعدد از مصداقی است که از همة جهات بسیط است. با روش تحلیلی ـ عقلی بر مبنای تعلیقات، این نتیجه به دست می‌آید که ابن سینا برای رهایی از محذور امتناع انتزاع کثیر از واحد، می‌کوشد تا با قائل‌شدن به ترادف معنایی صفات با ذات و صفات با صفات، تکثر در ذات را با حفظ انتساب صفات به حق‌تعالی از میان بردارد. به‌رغم باور به ابتکاری‌بودن و اهمیت دیدگاه شیخ‌الرئیس، این دیدگاه با انتقاداتیروبه‌رو است که ازجملة آنها می‌توان به غفلت از تأکید بر اختلاف مفهومی صفات با هم به دلیل اهمیت تنوع و تکثر و کارکرد صفات الهی، اشاره کرد. | ||
| Keywords | ||
| ابنسینا; ترادف; تعلیقات; ذات; صفات; عینیت; کثیر; واجب الوجود; واحد | ||
| References | ||
|
ابنسینا(1381)، الإشارات و التنبیهات، تحقیق مجتبی زارعی، قم، بوستان کتاب. ــــــــــــــ(1383)، الهیات دانشنامه علایی، با مقدمه و تصحیح محمد معین، همدان، دانشگاه بوعلی همدان. ــــــــــــــ(1404هـ.الف)، الشفاء ـ الالهیات، مقدمه ابراهیم مدکور، تصحیح الأب قنواتی و سعید راید، قم، مکتبه آیه الله المرعشی. ــــــــــــــ(1404هـ. ب)، التعلیقات، تحقیق عبدالرحمن بدوى، بیروت، مکتبه الأعلام الإسلامى. ــــــــــــــ(1391)، التعلیقات، مقدمه و تحقیق سیدحسین موسویان، تهران، مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران. ــــــــــــــ(بی‌تا)، رسائل ابنسینا، قم، بیدار. ــــــــــــــ(1371)، المباحثات، تحقیق محسن بیدارفر، قم، بیدار. ــــــــــــــ(1363)، المبدأ و المعاد، به اهتمام عبدالله نورانى، تهران، نشر مؤسسه مطالعات اسلامى. ــــــــــــــ(1379)، النجاه، تصحیح محمدتقی دانش‌پژوه، تهران، دانشگاه تهران. جوادیآملی، عبدالله(1386)، رحیق مختوم، قم، اسراء. صدرالمتألهین(1981م)، الحکمه المتعالیه فى الأسفار العقلیه الاربعه، بیروت، دار احیاء التراث. ــــــــــــــ(1404هـ)، شرح الهدایه الأثیریه، بیروت، التاریخ العربی. ــــــــــــــ(1363)، المشاعر، تهران، کتابخانه طهوری. مجلسی، محمد باقر(1404هـ)، بحارالانوار، بیروت، مؤسسه الوفاء. مطهری، مرتضی(1373)، شرح منظومه، تهران، صدرا. | ||
|
Statistics Article View: 318 PDF Download: 311 |
||