
Number of Journals | 20 |
Number of Issues | 508 |
Number of Articles | 4,389 |
Article View | 8,235,391 |
PDF Download | 4,225,624 |
واکاوی فلسفه حرمت ربا با تأکید بر انتقال ظالمانه ریسک | ||
مطالعات اقتصاد اسلامی | ||
Volume 13, Issue 1 - Serial Number 25, August 1399, Pages 55-84 PDF (1.1 M) | ||
Document Type: مقاله پژوهشی | ||
DOI: 10.30497/ies.2020.75466 | ||
Authors | ||
محمد مهدی عسکری* 1; حسین عیوضلو2; مهدی صادقی شاهدانی3; سید مهدی موسوی بررودی4 | ||
1دانشیار دانشکده معارف اسلامی و اقتصاد، دانشگاه امام صادق(ع)،تهران، ایران. | ||
2استادیار گروه اقتصاد سیاسی دانشکده معارف اسلامی و اقتصاد، دانشگاه امام صادق علیهالسلام، تهران، ایران | ||
3استاد دانشکده معارف اسلامی و اقتصاد، دانشگاه امام صادق علیه السلام، تهران، ایران. | ||
4دانشجوی دکتری علوم اقتصادی، دانشگاه امام صادق علیه السلام، تهران، ایران. | ||
Receive Date: 16 June 2019, Revise Date: 24 October 2020, Accept Date: 26 January 2020 | ||
Abstract | ||
مفهوم ربا یکی از مفاهیمی است که در طول تاریخ جهان اسلام موردتوجه طیفهای گوناگونی از اندیشمندان ازجمله مفسران و فقها و اخیراً اقتصاددانهای اسلامی قرارگرفته است. حرمت ربا یکی از معدود موضوعاتی است که آیات متعدد قرآنی در مورد آن آمده است و آن را جنگ با خدا و رسول او میداند. این پژوهش درصدد است به شیوه تحلیلی توصیفی بـا بـهره گیری از برخی آیـات و بررسی دیـدگاههای اندیشمندان مـعاصر درباره ماهیت ربا و فلسفههای حرمت آن، برای اولین بار به واکاوی فلسفه حرمت ربا از منظر ریسک بپردازد. بر این اساس، یکی از فلسفههای حرمت ربا را با توجه به فرازمانی بودن آموزههای قرآنی میتوان جلوگیری از انتقال ظالمانه ریسک و بهتبع آن جلوگیری از جابجایی ثروت برآمده از ظلم دانست که در این پژوهش با مقایسه انتقال ظالمانه ریسک در ربا با تسهیم ریسک در عقود اسلامی مبتنی بر بخش واقعی اقتصاد به تشریح این امر پرداخته است. | ||
Keywords | ||
انتقال ظالمانه ریسک; تسهیم ریسک; ربا; ریسک; فلسفه حرمت ربا. | ||
References | ||
قرآن کریم. ابن منظور، محمد بن مـکرم(1416ه.ق). لسـان العرب. بیروت: داراحیاء التراث العربی و مؤسسه التاریخ العربی. احمدوند، خلیلاله و توحیدی، محمد(1394). سنجش میزان علیت ظالمانه بودن ربا در قرضهای تولیدی و مصرفی. تحقیقات مالی – اسلامی. 4 (2). 41-68. بهشتی، سید محمد(1396). بانکداری، ربا و قوانین مالی اسلامی. تهران: بنیاد نشر آثار و اندیشههای شهید آیتالله دکتر بهشتی. حرعاملی، محمد بن الحسن(1414ق). وسائل الشیعه. (30 ج). قم: مؤسسة آل البیت علیهم السلام لإحیاء التراث. خمینی، سید روح الله(1392). تحریر الوسیلة. (2 ج). تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی. خمینى، سید روح الله(1421ق). کتاب البیع (للإمام الخمینی). (5 ج). تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى. دهمرده، نظر و روشن، رضا(1388). بررسی تأثیر نا اطمینانی اقتصادی برتقاضای پول: مطالعهی موردی ایران. فصلنامه علمی پژوهشی تحقیقات اقتصادی. 44 (3). 95 -116. راعی، رضا و سعیدی، علی(1383). مبانی مهندسی مالی و مدیریت ریسک. تهران: انتشارات سمت. شیرزاد، محمدحسن(1393). مفهوم ربا در قرآن مبتنی بر روشهای معناشناسی ساختارگرا و نقشگرا. (پایاننامه کارشناسی ارشد). دانشگاه امام صادق علیه السلام. تهران. ایران. صدر، سید محمدباقر(1417ق). اقتصادنا. قم: دفتر تبلیغات اسلامی- شعبه خراسان. صدوق، محمد بن حسن(1365). التهذیب الاحکام. (10 ج) ، تهران: دارالکتب الاسلامیه. طباطبایى، محمدحسین(1374). ترجمه تفسیر المیزان. (20 ج)، قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. دفتر انتشارات اسلامى. طبرسى، فضل بن حسن(1375). ترجمه تفسیر جوامع الجامع. (6 ج). آستان قدس رضوى. مشهد: بنیاد پژوهشهاى اسلامى. عبدالباقی، محمد فؤاد(1386). المعجم المفهرس لألفاظ القرآن الکریم. قم: انتشارات اسلامی. عسگری، محمدمهدی و سلیمانی، محمد(1396). تسهیم ریسک در فضای مالی. راهکار پیشنهادی مالی اسلامی. تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق علیه السلام. علوی، یحیی(1390). فلسفه تحریم ربا. تحقیقات مالی اسلامی. 1 (1). 25-56. عمید، حسن(1389). فرهنگ فارسی. تهران: انتشارات اشجع. فراهیدی، خلیل بن احمد(1405ق). العین. قـم: مـؤسسة دارالهـجره. مراغی، احمد ابن مصطفی(بیتا). تفسیر المراغی. (30 ج). بیروت: داراحیاء التراث العربی. المصری، رفیق یونس و الابرش، محمدریاض(2001). الربا والفائدة: دراسة اقتصادیة مقارنة. دمشق: دارالفکر. مطهری، مرتضی(1371). مسئله ربا به ضمیمه بیمه. تهران: انتشارات صدرا. مطهری، مرتضی(1380). مجموعه یادداشتها. (ج 4). تهران: انتشارات صدرا. معین، محمد(1363). فرهنگ فارسی. تهران: انتشارات امیرکبیر. مکارم شیرازى، ناصر(1380). ربا و بانکدارى اسلامى. قم: مدرسه الامام على بن ابى طالب علیه السلام. مکارم شیرازى، ناصر(1374). تفسیر نمونه. (28 ج). تهران: دار الکتب الاسلامیه. موسویان، سید عباس و میثمی، حسین(1393). نقد و بررسی دیدگاههای جدید پیرامون ربا و بهره بانکی. دوفصلنامه تحقیقات مالی ـ اسلامی. 3 (2). 7-36. موسویان، سید عباس و میثمی، حسین(1395). بانکداری اسلامی(1) مبانی – تجارب عملی. تهران: پژوهشکده پولی و بانکی. نجفى، محمدحسن(1404ق). جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام. (43 ج). بیروت: دار إحیاء التراث العربی. هاشمی شاهرودی، سید محمود (1387). فرهنگ فقه فارسی مطابق مذهب اهل بیت علیهمالسّلام. (5 ج)، قم: موسسه دائرة المعارف الفقه الاسلامی. هاشمی شـاهرودی، سـید محمود(1423ق). قراءات فقهیة معاصرة. (2 ج) قم: مؤسسة دائرة المـعارف الفـقه الاسلامی. یزدى، سید محمدکاظم طباطبایى(1414ق). تکملة العروة الوثقى. (2 ج). قم: کتابفروشى داورى. | ||
Statistics Article View: 546 PDF Download: 628 |