News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 508 |
| Number of Articles | 4,393 |
| Article View | 8,242,994 |
| PDF Download | 4,234,575 |
بررسی و نقد براهین نقض غرض و اعتماد در اثبات عصمت انبیاء | ||
| پژوهشنامه فلسفه دین (نامه حکمت) | ||
| Volume 18, Issue 1 - Serial Number 35, February 1399, Pages 217-239 PDF (819.82 K) | ||
| Document Type: پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/prr.2020.12615.1539 | ||
| Author | ||
| حسین اترک* | ||
| دانشیار گروه فلسفه، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران. | ||
| Receive Date: 11 November 2019, Revise Date: 22 May 2020, Accept Date: 05 June 2020 | ||
| Abstract | ||
| این مقاله در زمینۀ کلام شیعی به بررسی دو برهان عقلی در اثبات عصمت انبیاء می‌پردازد. برهان نقض غرض و برهان اعتماد مهم‌ترین براهین عقلی هستند که متکلمان اسلامی، به ویژه شیعی، برای اثبات عصمت مطلق انبیاء اقامه کرده‌اند. بر اساس برهان نقض غرض، اگر انبیاء معصوم نباشند، غرض خداوند از ارسال رسل برای هدایت مردم میسر نخواهد شد؛ چراکه با ارتکاب معاصی توسط انبیاء و تبعیت مردم از آنها، مردم نیز دچار گمراهی خواهند شد. بر اساس برهان اعتماد، از آنجا که هدایت مردم منوط به اعتماد و وثوق آنها به انبیاء است و ارتکاب معاصی، خطا و نسیان موجب سلب اعتماد کامل مردم به انبیاء می‌شود، بنابراین ضروری است انبیاء به طور مطلق از هر گونه سهو، نسیان و عصیان، کوچک و بزرگ، معصوم باشند. سؤال اصلی این تحقیق این است که آیا برای تحقق غرض الهی و اعتماد مردم به انبیاء نیازی به فرض عصمت مطلق است؟ با بررسی این براهین به این نتیجه رسیدیم که اشکالات متعددی بر آنها وارد است: جواز اعتماد به انبیاء بدون فرض عصمت مطلق آنها، تحقق غرض الهی با ارسال رسولان غیرمعصوم، مغالطۀ استنتاج هست از باید، اخص بودن این براهین از مدعا، همگی از جمله نقدهای وارد بر آنهاست. | ||
| Keywords | ||
| عصمت; انبیاء; برهان اعتماد; برهان نقض غرض | ||
| References | ||
|
ابی‌عذبه، حسن بن عبدالمحسن. 1416 ق. الروضة البهیة فیما بین الأشاعرة و الماتریدیة. بیروت: سبیل الرشاد. استرآبادی، محمد جعفر. 1382. البراهین القاطعة فی شرح تجرید العقائد الساطعة. تحقیق مرکز مطالعات و تحقیقات اسلامی. قم: مکتب الأعلام الإسلامی. ایجی، عضدالدین، و علی بن محمد جرجانی. 1325 ق. شرح المواقف. تصحیح بدرالدین نعسانی. قم: الشریف الرضی. تفتازانی، سعدالدین. 1409 ق. شرح المقاصد. تحقیق عبدالرحمن عمیره. قم: الشریف الرضی. جمیل حمود، محمد. 1421 ق. الفوائد البهیة فی شرح عقائد الإمامیة. بیروت: مؤسسة الأعلمی. حسینی تهرانی، هاشم. 1365. توضیح المراد. تهران: مفید. حمصی رازی، سدید الدین. 1412 ق. المنقذ من التقلید. قم: مؤسسة النشر الإسلامی. خرازی، محسن. 1417 ق. بدایة المعارف الإلهیة فی شرح عقائد الإمامیة. قم: مؤسسة النشر الإسلامی. دهقانی، محسن. 1388. ترجمه و شرح نهایة الحکمة. قم: مؤسسه بوستان کتاب. رازی، فخرالدین. 1420 ق. تفسیر مفاتیح الغیب. بیروت: دار إحیاء التراث العربی. سبحانی جعفر. 1412 ق. الإلهیات علی هدی الکتاب و السنة و العقل. قم: المرکز العالمی للدراسات الإسلامیة. سبحانی، جعفر. 1425 ق. الفکر الخالد فی بیان العقائد. قم: مؤسسه امام صادق (ع). سبحانی، جعفر. بی‌تا. سلسلة المسائل العقائدیة. تقریر حسن مکی عاملی. قم: مؤسسه امام صادق (ع). سید مرتضی. 1250 ق. تنزیه الأنبیاء. قم: الشریف الرضی. سید مرتضی. 1411 ق. الذخیرة فی علم الکلام. تحقیق سید احمد حسینی. قم: مؤسسة النشر الإسلامی. شبر، عبدالله. 1424 ق. حق الیقین فی معرفة أصول الدین. قم: أنوار الهدی. شیخ طوسی. 1382. تلخیص الشافی. تحقیق حسین بحرالعلوم. قم: انتشارات المحبین. شیخ مفید. 1413-الف. أوائل المقالات فی المذاهب و المختارات. قم: المؤتمر العالمی للشیخ المفید. شیخ مفید، 1413-ب. النکت الاعتقادیة. قم: المؤتمر العالمی للشیخ المفید. طباطبایی، محمد حسین. 1417 ق. المیزان فی تفسیر القرآن. قم: مکتبة النشر الإسلامی. طباطبائی، محمد حسین. 1362. نهایة الحکمة، قم: مؤسسه نشر اسلامی. طوسی، خواجه نصیرالدین. 1405 ق. تلخیص المحصل. بیروت: دار الأضواء. علامه حلی. 1363. أنوار الملکوت فی شرح الیاقوت. تحقیق محمد نجمی زنجانی. قم: الشریف الرضی. علامه حلی. 1365. الباب الحادی عشر. تهران: مؤسسه مطالعات اسلامی. علامه حلی. 1382. کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد قسم الالهیات. تعلیقات جعفر سبحانی. قم: مؤسسه امام صادق (ع). قاضی عبدالجبار. 1965. المغنی فی أبواب التوحید و العدل. تحقیق جورج قنواتی. قاهره: الدار المصریة. مجلسی، محمدباقر. 1404 ق. بحار الأنوار. بیروت: مؤسسة الوفاء. محقق بحرانی، ابن میثم. 1406 ق. قواعد المرام فی علم الکلام. تحقیق سید احمد حسینی. قم: مکتبة آیة الله المرعشی النجفی. مرعشی، قاضی نورالله. 1409 ق. إحقاق الحق و إزهاق الباطل. مقدمه و تعلیقات از آیت‌الله مرعشی نجفی. قم: مکتبة آیة الله المرعشی النجفی. مظفر، محمدحسین. 1422 ق. دلائل الصدق. قم: مؤسسة آل البیت (ع). مظفر، محمدرضا. 1387. عقائد الإمامیة. تحقیق دکتر حامد حنفی. قم: انصاریان. مکارم شیرازی. 1385. دروس فی العقائد الإسلامیة. قم: مدرسه امام علی بن ابی طالب (ع). موسوی زنجانی، ابراهیم. 1413 ق. عقائد الإمامیة الإثنی عشریة. بیروت: مؤسسة الأعلمی. | ||
|
Statistics Article View: 509 PDF Download: 406 |
||