News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 513 |
| Number of Articles | 4,444 |
| Article View | 8,509,646 |
| PDF Download | 4,507,338 |
جایگاه قاعده اکراه در مسئولیت مدنی دولت | ||
| پژوهشنامه فقه اجتماعی | ||
| Volume 8, Issue 1 - Serial Number 15, November 1398, Pages 67-90 PDF (320.91 K) | ||
| Document Type: مقاله پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/fiqh.2020.75392 | ||
| Authors | ||
| ابوالفضل علیشاهی قلعه جوقی* 1; محمد دانشنهاد2 | ||
| 1دانشیار گروه الهیات، دانشگاه فرهنگیان خراسان رضوی، خراسان رضوی، ایران | ||
| 2دانش آموخته دکترای الهیات، دانشگاه یاسوج، یاسوج، ایران | ||
| Receive Date: 25 May 2019, Revise Date: 28 November 2019, Accept Date: 05 January 2020 | ||
| Abstract | ||
| قاعده اکراه یکی از قواعد فقهی حقوقی بسیار مهم در باب مسئولیت مدنی دولت است که نقش آن در اثبات و نفی مسئولیت مدنی کمتر مورد توجه قرار گرفته است. بر اساس این قاعده ضمان از مکرَه به مکرِه منتقل می گردد و در واقع ضمان، مکرَه را منتفی و ضمان مکرِه را اثبات می‌نماید. حال در باب مسئولیت مدنی دولت، این قاعده از جهات گوناگون قابل بررسی است که در این پژوهش، در چهار قالب به این امر توجه شده است: اکراه امام، اکراه حاکم جائر، مأمور مکرَه و مأموریت‌های پلیسی. از جمله نتایج این تحقیق آن است که در صورتی که مأمور دولت مکرَه واقع شود، علاوه بر عجز از تفصی، به ملاک تقدیم ضرر اشد بر اخف توجه نماید. دایره موردِ اکراه واقع شدنِ والی در برخی موارد شامل افراد اجنبی از والی نیز می‌شود. در صورتی که مأمور دولت غیر را بر انجام عملی اکراه نماید، درصورتی که در تحت اختیارات خود اقدام به چنین عملی نموده باشد، دولت ضامن جبران خسارات است و در صورتی که در خارج از اختیارات خود اقدام به چنین عملی نموده باشد، مأمور دولت ضامن است، بدون آن که دولت در این زمینه مسئولیتی داشته باشد. | ||
| Keywords | ||
| اکراه; مسئولیت مدنی; دولت; حاکم جائر; مأموریت‌های پلیسی | ||
| References | ||
|
قرآن کریم. ابن فارس، ابوالحسین احمد (1404ق). معجم مقاییس اللغه. قم: انتشارات جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. انصاری، مرتضی (1415ق). المکاسب المحرمه. قم: کنگره جهانی هزاره شیخ مفید. بحرانی، یوسف (1405ق). الحدائق الناضره فی احکام العتره الطاهره. قم: دفتر انتشارات اسلامی حوزه علمیه قم. بخاری، محمد بن اسماعیل (1407ق). صحیح البخاری. بیروت: دار ابن کثیر الیمامه. برقی، احمد بن محمد (1371). محاسن. قم: انتشارات دارالکتب الاسلامیه. جوهری، اسماعیل (1410ق). صحاح (تاج اللغه و صحاح العربیه). لبنان: انتشارات دار العلم. حر عاملی، محمد بن حسن (1409ق). تفصیل وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه. قم: انتشارات مؤسسه آل البیت(ع). حسینی روحانی، صادق (1412ق). فقه الصادق. قم: انتشارات دارالکتاب. حلی، محمدبن حسن (1387). ایضاح الفوائد فی شرح مشکلات القوائد. قم: انتشارات مؤسسه اسماعیلیان. راغب اصفهانی، حسین (1412ق). مفردات الفاظ القرآن. لبنان: دارالعلم. سرخسی، محمد بن احمد (1406ق). المبسوط. بیروت: دارالمعرفه. سیفی مازندرانی، علی‌اکبر (1425ق). مبانی الفقهیه الفعال فی القواعد الفقهیه الاساسیه. قم: انتشارات جامعه مدرسین حوزه علمیه. شعاریان، ابراهیم؛ و جباری، منصور (1388). مسئولیت مدنی پلیس. تبریز: انتشارات فروزش. شهیدی تبریزی، فتاح (1375). هدایه الطالب الی اسرار المکاسب. تبریز: انتشارات اطلاعات. طوسی، محمد بن حسن (1387ق). المبسوط فى فقه الامامیه. تهران: المکتبه المرتضویه. علامه حلى، حسن (1420ق). تحریر الاحکام الشرعیه علی مذهب الامامیه. قم: مؤسسه امام صادق. علم الهدی، سیدمرتضى (1405ق). رسائل الشریف. قم: انتشارات دارالقرآن الکریم. عوده، عبدالقادر (1373). التشریع الجنایی الاسلامی (شیری، عباس: مترجم). تهران: انتشارات میزان. عیاشی، محمد بن مسعود (1418ق). تفسیر العیاشی. تهران: مکتبه العلمیه الاسلامیه. فیومی، احمد (1411ق). المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر. قم: منشورات دار الرضی. قرشی، علی‌اکبر (1412ق). قاموس قرآن. تهران: دارالکتب الاسلامیه. کاشانی، علاءالدین (1328ق). بدایع الصنایع فی ترتیب الشرایع. قاهره: المطبعه الجماعیه. کلینی، محمد بن یعقوب (1407ق). الکافی. تهران: انتشارات دارالکتب الاسلامیه. ماوردی، ابوالحسن بن محمد (1994م). الحاوی الکبیر. بیروت: دارالفکر. محقق حلی، جعفر بن حسن (1408ق). شرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام. قم: انتشارات اسماعیلیان. محقق کرکی، علی (1414ق). جامع المقاصد فی شرح القواعد. قم: مؤسسه آل البیت. محمد حمدان، غسان عبدالحفیظ (1424ق). مسئولیه الرئیس الدوله الاسلامیه عن تصرفاته. فلسطین: الدراسات العلیا فی جامعه النجاح الوطنیه. مسلم نیشابوری، ابوالحسین (1400ق). الجامع الصحیح. لبنان: انتشارات دار الفکر. مؤمن قمی سبزواری، علی (1421ق). جامع الخلاف و الوفاق بین الإمامیة و بین أئمة الحجاز و العراق. قم: زمینه سازان ظهور امام عصر. نجفی، محمد حسن (1404ق). جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام. لبنان: دار احیاء التراث العربی. | ||
|
Statistics Article View: 515 PDF Download: 392 |
||