News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 518 |
| Number of Articles | 4,516 |
| Article View | 9,584,437 |
| PDF Download | 5,345,712 |
بایسته‌های تقنینی سیاستگذاری جمعیتی در نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران | ||
| فقه و حقوق خانواده | ||
| Article 3, Volume 25, Issue 72, January 1399, Pages 27-49 PDF (1.03 M) | ||
| Document Type: علمی - پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/flj.2020.75372 | ||
| Authors | ||
| علی تقی نژاد* 1; سید محمد مهدی غمامی2; حسین عزیزی3 | ||
| 1دانشجوی دکتری حقوق عمومی دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران | ||
| 2استادیار گروه حقوق عمومی و بین‌الملل دانشگاه امام صادق علیه‌السلام، تهران، ایران | ||
| 3دانشجوی دکتری حقوق عمومی دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران | ||
| Receive Date: 09 December 2019, Revise Date: 18 June 2020, Accept Date: 21 June 2020 | ||
| Abstract | ||
| جمعیت به‌عنوان سرمایة انسانی یک کشور، مسئله‌ای سیاسی و اجتماعی و اقتصادی و امنیتی گسترده و پیچیده است که امروزه با توجه به کاهش نرخ موالید، باید به همة جوانب آن به‌صورت جامع و صحیح نگریست. علت اصلی کاهش نرخ رشد ایران علاوه بر هزینه‌های اقتصادی ـ اجتماعی فرزندآوری و تربیت آن، سبک زندگی، توزیع نامتناسب جمعیت و تمایل به شهرنشینی بویژه در کلانشهرها است که درصورت بی‌توجهی به این موارد، حتی در صورت افزایش جمعیت نیز کشور با مشکلات متعددی روبه‌رو می‌شود. اهمیت این موضوع بدان حدّ رسید که رهبر معظّم انقلاب، سیاستهای کلی جمعیت را به رؤسای قوای سه‌گانه ابلاغ فرمود. به نظر می‌رسد در این میان، سیاستهای تقنینیِ غیرمستقیمِ جمعیتی، بیش از سیاستهای تقنینی مستقیم اهمیت دارد، درحالی‌که بدان چندان توجه نشده است. بنابراین سوال نگارندگان مقاله این است که «بایسته‌های تقنینی سیاستگذاری جمعیتی در جمهوری اسلامی ایران چیست؟». فرضیه نگارندگان فارغ از اینکه از حیث شکلی اذعان دارند برای تحقق سیاستهای کلی جمعیت باید قانون جامع تنظیم جمعیت به تصویب برسد این است که قانونگذار باید با اصلاح مقررات تأمین اجتماعی، مالیاتی، اعطای تسهیلات و کمک‌های اقتصادی و اجتماعی و «منطقه‌گرایی» موجبات افزایش جمعیت را، با ملاحظه توزیع موزون و متناسب فراهم آورد. | ||
| Keywords | ||
| سیاستهای جمعیتی; عدم تعادل جمعیتی; منطقه‌گرایی; قانونگذاری | ||
| References | ||
|
ارجمندنیا، اصغر(1370). نظام اسکان جمعیت و نقش شهرهای میانه، مجموعه مقالات سمینار جمعیت و توسعه (شهریور 1369) جلد اول،تهران: سازمان برنامه و بودجه. اخراج 47 هزار زن، پس از مرخصی زایمان، سایت خبری تابناک، خبر شماره 392861 .تاریخ بازدید20/8/1398 www.tabnak.ir/fa/amp/news/520866 تمنا، سعید(1380). مبانی جمعیت‌شناسی. تهران: دانشگاه پیام نور. جهانفر، محمد(1376). جمعیت‌شناسی ایران. تهران: دانشگاه پیام نور. حائری، سید علیرضا؛ نیکونهاد، حامد و امینی پزوه، حسین(1397). مفهوم قانونگذاری در آرای فقهی و حقوقی سید محمدباقر صدر. فصلنامه دانش حقوق عمومی، سال هفتم، شماره 20، ص23-48 حسینی‌مجرد، اکرم(1392). جمعیت ایران؛ افزایش یا کاهش. تهران: انتشارات روابط عمومی شورای فرهنگی اجتماعی زنان و خانواده حیدری، سیامک؛ زنجانی، حبیب‌الله و ساروخانی، باقر(1394). توسعه اجتماعی و سیاستهای جمعیتی در ایران(بعد از انقلاب، از سال 1357 تا 1385)، پژوهشنامه مددکاری اجتماعی، 2(5)، ص1ـ47. دهخدا، علی‌اکبر(1377). لغتنامه دهخدا، زیر نظر دکتر محمد معین و دکتر سید جعفر شهیدی، تهران: مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران رضوانی، محمدرضا(1381). تحلیل عملکرد سیاستهای آمایشی ملی و منطقه‌ای در رابطه با افزایش جمعیت در استان سمنان. پژوهش‌های جغرافیایی، شماره(42)، ص75ـ85. رفیع‌پور، فرامرز(1380). توسعه و تضاد: کوششى درجهت تحلیل انقلاب اسلامى و مسائل اجتماعى ایران. تهران: شرکت سهامى انتشار، چاپ پنجم. سمیعی‌نسب، مصطفی؛ ترابی، مرتضی(1389). شاخص‌ها و سیاستهای جمعیتی در ایران. فصلنامه برداشت دوم، 7(11، 12)، تابستان و پاییز، ص143ـ188. سوختانلو، زهرا؛ رحمت‌آبادی، اعظم(1392). تحدید نسل شیعه، تهدید جامعه ایران. معرفت، 22(189)، شهریور، ص45ـ58. شیعه، اسماعیل(1378). با شهر و منطقه در ایران، تهران: انتشارات دانشگاه علم و صنعت. طباطبایی، محمدحسین(بی‌تا). المیزان فی تفسیر القرآن، قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. عزیزی، محمد مهدی(1383). تراکم در شهرسازی، اصول و معیارهای تراکم شهری. تهران: انتشارات دانشگاه تهران. علی‌ئی، محمدولی (1394). نقش جمعیت و سیاست های جمعیتی در استحکام ساخت درونی قدرت نظام جمهوری اسلامی ایران. فصلنامه آفاق امنیت، 8(28)، ص107ـ133. فرید، یدالله (1383)، جغرافیای جمعیت، تبریز: دانشگاه تبریز. کلانتری، صمد(1375). مبانی جمعیت‌شناسی. تهران: انتشارات مانی. محمودی، محمدجواد(1389). تحولات جمعیتی، چالش‌های پیش‌رو و لزوم تجدیدنظر در سیاستهای جمعیتی ایران، فصلنامه برداشت دوم، 7(11 و 12)، ص41ـ.73. مطهری، مرتضی(1387). بیست گفتار. تهران: انتشارات صدرا، چاپ بیست و نهم. معین، محمد (1381). فرهنگ فارسی، جلد اول، تهران: اَدِنا، کتاب راه نو، چاپ چهارم. مهاجرانی، علی‌اصغر(1389). ناهماهنگی در توزیع مکانی جمعیت ایران. فصلنامه جمعیت، 17(71، 72)، ص45ـ63. مهاجری، مریم؛ جاوید، محمدجواد(1397). مبانی مداخله دولت در نهاد خانواده در نظام حقوقی ایران. فصلنامه شورای فرهنگی، اجتماعی زنان و خانواده، 21(82)، ص7ـ34. نوده فراهانی، اسماعیل؛ مقامی، عباس؛ کاظمی تکلیمی، مهدیه(1392). ویژگىهاى سیاستگذارى مطلوب جمعیت در ایران. معرفت، 22(189)، ص11ـ24 وشمگیر، حسین(1388). آسیب‌شناسی تحولات ساختار جمعیت ایران با رویکرد امنیت اقتصادی. تهران: مؤسسه تحقیقاتی تدبیر.
Herington, J.(1989). planning processes, an introduction for geographers. Cambridge University press.
Pumain, D. 2003. Scaling laws and Urban Systems. European Re-search Program.
United Nations Department of Economic and Social Affairs (2004), Population Division, World ban
UNCHS 1985. Population Distribution and Urbanization: A Review of Policy Options
سیاستهای کلی جمعیت ابلاغی مورخ 30/2/1393 مقام معظم رهبری قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مصوب 1368 قانون اصلاح قانون تنظیم خانواده و جمعیت مصوب 22/2/1388 قانون اصلاح قوانین تنظیم جمعیت و خانواده مصوب 20/3/1392 قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب 8/7/1386 قوانین برنامه اول و دوم و پنجم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران سیاستهای کلی نظام قانونگذاری ابلاغی مورخ 6/7/1398 مقام معظم رهبری مصوبه جلسه 2/3/1391 شوراى عالى انقلاب فرهنگى مصوبه جلسات 709، 710، 711 و 712 شورای عالی انقلاب فرهنگی پایگاه اینترنتی بیانات حضرت امام‌خامنه‌ای در تاریخ‌های 3/5/1391؛ 16/5/1390؛ 19/7/1391؛ 23/7/1391، برگرفته از سایت farsi.khamenei.ir اخراج 47 هزار زن، پس از مرخصی زایمان، تابناک، خبر شماره 392861 | ||
|
Statistics Article View: 1,088 PDF Download: 866 |
||