News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 513 |
| Number of Articles | 4,443 |
| Article View | 8,509,414 |
| PDF Download | 4,506,982 |
تحقیقی در نقش تصور و تصدیق در شکل گیری دو گونه جهان اخلاقی نزد ابن سینا | ||
| حکمت سینوی (مشکوه النور) | ||
| Article 10, Volume 24, Issue 63, January 1399, Pages 173-190 PDF (583.16 K) | ||
| Document Type: علمی ـ پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/ap.2020.75366 | ||
| Authors | ||
| مرتضی شجاری1; محمد هانی جعفریان* 2 | ||
| 1استاد گروه فلسفه دانشگاه تبریز، تبریز، آذربایجان شرقی، ایران | ||
| 2دانشجوی دکتری فلسفه دانشگاه تبریز، آذربایجان شرقی، ایران | ||
| Receive Date: 05 July 2019, Revise Date: 07 June 2020, Accept Date: 11 June 2020 | ||
| Abstract | ||
| نزد بوعلی سنخ تصورات ذهنی ما است که به تصدیق ماهیت جهان آنگونه که آن را می شناسیم، منجر می شود. ابن سینا در فلسفۀ خود با دو سنخ تصور روبه‌رو است: تصوری که منبع آن ادراک معقولات است و تصوری که منبع آن تمام سطوح ادراکی انسان غیر از قوۀ عاقله است. این دو سنخ تصور نیز به ساخت دوگونه جهان در ذهن مخاطبان بوعلی منجر میشود: جهانی معقول و جهانی مخیل. انسان بر اساس شناخت خود از عالم در آن به عمل می پردازد. عمل ناشی از شناخت معقول عالم، عقلانی است و جهانی اخلاقی را برای ما به وجود می‌آورد؛ اما عمل ناشی از شناخت غیرعقلانی عالم، جهانی غیراخلاقی را برای مخاطبان بوعلی به وجود می آورد. پس از بیان نحوۀ ایجاد این دو عالم اخلاقی و غیراخلاقی در برابر مخاطبان بوعلی، مشخص می شود که شکل گیری جهان اخلاقی در نظر انسان بسته به میزان معرفت او از عالم است. حضور انواع تصورات در ذهن و نیز نحوۀ صورت بندی آنها بسته به میزان معرفت افراد متفاوت است و منجر به شکل گیری دو گونه جهان اخلاقی و غیر اخلاقی در افراد مختلف خواهد شد. | ||
| Keywords | ||
| ابن سینا; تصور; تصدیق; معرفت; جهان اخلاقی; جهان غیراخلاقی | ||
| References | ||
|
ابنسینا، حسین ابن عبدالله(1396). الإشارات و التنبیهات، تحقیق مجتبی زارعی، قم: بوستان کتاب، چاپ چهارم. ـــــــــــــ(1387الف). «اقسام الحکمه»، جاودان خرد، تحقیق و تصحیح محسن کدیور، 5(1)، ص35ـ137. ــــــــــــــ(1394). الالهیات من کتاب الشفاء، تحقیق آیه‌الله حسن حسن‌زاده الآملی، قم: بوستان کتاب، چاپ پنجم. ــــــــــــــ(1404هـ). التعلیقات، تحقیق عبدالرحمن بدوی، قم: مکتب الاعلام الاسلامی. ـــــــــــــ(1383الف). رساله در حقیقت و کیفیت سلسلۀ موجودات و تسلسل اسباب و مسببات، مقدمه و حواشی و تصحیح موسی عمید، همدان: دانشگاه بوعلیسینا، چاپ دوم. ــــــــــــــ(1389). «رساله الطیر»، ابنسینا و تمثیل عرفانی، ترجمۀ شیخ شهاب‌الدین سهروردی، تهران: سوفیا، چاپ دوم. ــــــــــــــ(1433هـ). الشفاء(البرهان)، تحقیق أبوالعلا عفیفی، قم: منشورات مکتبه آیه‌الله العظمی المرعشی النجفی، الطبعه الثانیه. ــــــــــــــ(1405هـ). الشفاء(المدخل). تصدیر طاها حسین باشا، قم: منشورات مکتبه آیه‌الله العظمی المرعشی النجفی، الطبعه الثانیه. ــــــــــــــ(1383ب). منطق دانشنامه علائی(مقدمه و حواشی و تصحیح محمد معین و سیدمحمد مشکوه)، همدان: دانشگاه بوعلیسینا، چاپ دوم/ ــــــــــــــ(1387ب). النجاه من الغرق فی بحر الضلالات(ویرایش و دیباچه محمدتقی دانش‌پژوه)، تهران: دانشگاه تهران، چاپ سوم. ــــــــــــــ(1375)، النفس من کتاب الشفاء، تحقیق آیه‌الله حسن‌زاده الاملی، قم: مرکز النشر التابع لمکتب الاعلام الإسلامی، چاپ نخست. ارسطو(1389)، مابعدالطبیعه، ترجمۀ شرف‌الدین خراسانی، تهران: حکمت، چاپ پنجم. افلاطون(1380)، مجموعه آثار افلاطون، ترجمۀ محمد حسن لطفی، تهران: خوارزمی، چاپ سوم. ایلخانی، محمد و مزدک رجبی(1386)، «وجودشناسی و معرفتشناسی عقل نزد پروکلوس»، آینۀ معرفت، 7(3)، ص67ـ84. ایلخانی، محمد(1393)، «موضوع مابعدالطبیعه؛ ارسطو، ابنسینا و توماس آکوئینی»، شناخت، 7(70)، ص33ـ68. پرایس، اِی. دبلیو(1392)، «افلاطون: اخلاق و سیاست»، تاریخ فلسفۀ غرب از آغاز تا افلاطون، ترجمۀ حسن فتحی، تهران: حکمت، و مؤسسۀ پژوهشی حکمت و فلسفۀ ایران، چاپ نخست. جعفریان، محمدهانی و میرسعید موسویکریمی(1395)، «پژوهشی دربارۀ ماهیت گزارههای زبان اخلاق سینوی: بدیهی یا مشهوره؟»، اخلاق وحیانی، سال چهارم، 2(10)، ص29ـ45. جوادی، محسن(1391)، «واقعگرایی اخلاقی ابنسینا»، حکمت عملی شیخ‌الرئیس، همدان: بنیاد علمی و فرهنگی بوعلیسینا، چاپ نخست. خوانساری، محمد(1382)، «مقولات ارسطویی»، خردنامۀ صدرا، 9(31)، ص5 ـ 18. رجبی، مزدک(1388)، «جهانشناسی فلسفی تا دورۀ یونانی مابی و تفسیر تیمائوس»، شناخت، 2(1/61)، ص59 ـ76. سعادت مصطفوی، سید حسن(1394). شرح الهیات شفا (مقالۀ اول و دوم)، تهران: دانشگاه امام صادق(ع)، چاپ نخست. فرفوریوس(1383). ایساغوجی، ترجمۀ محمد خوانساری، تهران: مرکز نشر دانشگاهی، چاپ نخست. کاپلستون، فردریک(1368). تاریخ فلسفه، یونان و روم(ترجمۀ سید جلال‌الدین مجتبوی)، تهران: علمی ـ فرهنگی. نصیرالدین طوسی(1376). اساس الاقتباس، تصحیح مدرس رضوی، تهران، دانشگاه تهران، چاپ پنجم. هاینمن، رابرت(1392). «افلاطون: مابعدالطبیعه و معرفتشناسی»، تاریخ فلسفۀ غرب از آغاز تا افلاطون، ترجمۀ حسن فتحی، تهران: حکمت، و مؤسسۀ پژوهشی حکمت و فلسفۀ ایران، چاپ نخست.
Irwin, Terence(2007), The Development of Ethics (Volume I, From Socrates to the Reformation), New York & Oxford, Oxford University Press. | ||
|
Statistics Article View: 645 PDF Download: 347 |
||