News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 513 |
| Number of Articles | 4,443 |
| Article View | 8,509,410 |
| PDF Download | 4,506,979 |
معانی دوگانه ضرورت نزد ابن‌سینا: پاسخ به اشکالی مشهور در قیاس موجهات ارسطو | ||
| حکمت سینوی (مشکوه النور) | ||
| Article 3, Volume 22, Issue 60, November 1397, Pages 5-26 PDF (517.79 K) | ||
| Document Type: علمی ـ پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/ap.2019.72121 | ||
| Author | ||
| مصطفی زالی | ||
| استادیار گروه فلسفه دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| Receive Date: 26 November 2018, Revise Date: 17 February 2019, Accept Date: 06 December 2018 | ||
| Abstract | ||
| در میان مسائل موردبحث ارسطو در دانش منطق، قیاس موجهات جایگاه ویژه‌ای دارد و از عصر باستان تا دوران معاصر محل مناقشه بوده است؛ ازجمله مباحث بسیار پرمناقشه در ذیل قیاس موجهات، نتیجه حاصل از قیاسی است که جهت صغرای آن اطلاق و جهت کبرای آن ضرورت باشد. درحالی‌که ارسطو جهت نتیجه این قیاس را ضرورت می‌داند، برخی پسینیان او این نتیجه را رد کرده‌اند. فرض مدافعان ارسطو مبتنی بر پذیرش همگونی حدود قیاس است و به‌طور خاص با استناد به نظریه حمل‌پذیرها در جدل، روشن می‌شود مثال‌های نقض ارائه‌شده با نظر به شروط ارسطو برای حمل‌پذیرها، قابل‌پذیرش نیست؛ ولی این نگرش مستلزم آن است که ضرورت کتاب قیاس و برهان متفاوت از هم باشد و نسبت میان این دو کتاب مبهم بماند. این مقاله پس از شرح مسئله نزد ارسطو و راه‌حل شارحان او، با تمرکز بر آثار ابن‌سینا نشان می‌دهد در سنت منطق اسلامی، با طرح تمایز میان قضایای ضروری ذاتی و ضروری وصفی، راه‌حلی متفاوت از شارحان ارسطو برای دفع این اشکال طرح شده است. راه‌حلی که می‌تواند نسبت میان ضرورت در کتاب قیاس و برهان را نیز تبیین کند و مانع از مبهم‌ماندن نسبت میان این دو کتاب شود. | ||
| Keywords | ||
| ارسطو; ابن‌سینا; کتاب قیاس; کتاب برهان; ضرورت ذاتی; ضرورت وصفی | ||
| References | ||
|
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1435هـ)، الاشارات و التنبیهات، شرحه نصیرالدین محمدبن‌محمدبن‌الحسن الطوسی و شرح الشرح لقطبالدین محمدبن‌محمد‌بن ابی‌جعفر الرازی، قم، نشرالبلاغه ــــــــــــــ(1391الف، کتاب البرهان من منطق الشفاء، قم، مکتبه آیه الله العظمی مرعشی نجفی ــــــــــــــ(1391 ب)، کتاب القیاس من منطق الشفاء، قم، مکتبه آیه الله العظمی مرعشی نجفی ــــــــــــــ(1387)، النجات، تصحیح محمدتقی دانش‌پژوه، تهران، انتشارات دانشگاه تهران ادیب سلطانی، میرشمس‌الدین(1378)، ارغنون ارسطو، تهران، مؤسسه انتشارات نگاه بدوی، عبدالرحمن(1980م)، منطق ارسطو، بیروت، دار القلم حلی، حسن بن یوسف(1385)، الجوهر النضید فی شرح منطق لتجرید، تصحیح و توضیحات محسن بیدارفر، قم، انشارات بیدار الخونجی، أفضل‌الدین(1389)، کشف‌الاسرار عن غوامض الافکار، تقدیم و تحقیق خالد الرویهب، تهران، انتشارات مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران رازی، قطب‌الدین(1386)، تحریر القواعد المنطقیه فی شرح الرساله الشمسیه، تصحیح محسن بیدارفر، قم، انشارات بیدار ــــــــــــــ(1393)، لوامع الأسرار فی شرح مطالع الأنوار، تصحیح و تعلیق ابوالقاسم رحمانی، تهران، انتشارات مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران الطوسی، نصیرالدین(1376)، اساس الاقتباس، تصحیح مدرس رضوی، تهران، انتشارات دانشگاه تهران مصباح یزدی، محمد تقی(1386)، شرح برهان شفاء، تحقیق و نگارش محسن غرویان، قم، مؤسسه آموزشی ـ پژوهشی امام خمینی مظفر، محمدرضا(1428هـ)، اصول الفقه، تحقیق رحمت الله رحمتی اراکی، قم، مؤسسه نشر اسلامی
Alexander of Aphrodisias(1999), On Aristotle’s Prior Analytics 1.8 –13, translated by I. Mueller with J. Gould, introduction, notes, and appendixes by I. Mueller Ithaca, N. Y., Cornell University Press
Aristotle(1957), Prior and Posterior Analytics, A Revised Text with Introduction and Commentary by W.D. Ross, New York, Oxford University Press
Barnes, Jonathan(1994), Aristotle’s Posterior Analytics. 2nd ed. Oxford, Clarendon Press
Bronstein, David(2015), “Essence, Necessity, and Demonstration in Aristotle”, Philosophy and Phenomenological Research, vol. 90 n.3, P.748-762
Bronstein, David(2016), Aristotle on Knowledge and Learning, Oxford, Oxford University Press
Charles, David(2000), Aristotle on Meaning and Essence, Oxford, Clarendon Press
Malink, Marko(2013), Aristotle’s Modal Syllogistic, Cambridge, Massachusetts, Harvard University Press
Malink, Marko(2015), “Reply to Bronstein, Leunissen, and Beere”, Philosophy and Phenomenological Research, vol. 90 n.3, P.748-762
McKirahan, Richard D.(1994), Principles and Proofs: Aristotle's Theory of Demonstrative Science, Princeton N, J, Princeton University Press
Patzig, Günther(1968), Aristotle's Theory of the Syllogism: a logico-philosophical study of Book A of the prior analytics, translated by Jonathan Barnes, Dordrecht, Springer
Patterson, Richard(1995), Aristotle’s Modal Logic Aristotle’s Modal Logic: Essence and Entailment in the Organon, Cambridge, Cambridge University Press
Rini, Adriane(2011), Aristotle’s Modal Proofs: Prior Analytics A8–22 in Predicate Logic, Dordrecht, Springer
Strabino, Ricardo(2016), “Per Se, Inseparability, Containment and Implication. Bridging the Gap between Avicenna's Theory of Demonstration and Logic of the Predicables”, Oriens, 44(3):181-266
Street, Tony(2013), “Avicenna on the Syllogism”, in Interpreting Avicenna, Ed. By Peter Adamson, Cambridge, Cambridge University Press, 48- 70
Striker, Gisela(2009), Aristotle’s Prior Analytics: Book I, translation, introduction and commentary, Oxford, Oxford University Press
Thom, Paul(1996), The Logic of Essentialism, An Interpretation of Aristotle's Modal Syllogistic, Dordrecht, Kluwer
Van Rijen, J.(1989), Aspects of Aristotle’s Logic of Modalities, Dordrecht, Kluwer
| ||
|
Statistics Article View: 511 PDF Download: 537 |
||