News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 515 |
| Number of Articles | 4,457 |
| Article View | 8,570,846 |
| PDF Download | 4,550,277 |
طرح حد مفهومی و جهت حکم از طرف ابوالبرکات بغدادی و نقد اندیشه ابن‌سینا | ||
| حکمت سینوی (مشکوه النور) | ||
| Article 4, Volume 22, Issue 59, April 1397, Pages 61-75 PDF (566.97 K) | ||
| Document Type: علمی ـ پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/ap.2018.69483 | ||
| Authors | ||
| غلامرضا ذکیانی1; حسین اسعدی* 2 | ||
| 1استادیار گروه فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران | ||
| 2دانشجوی دکتری فلسفه دانشگاه فردوسی، مشهد، خراسان رضوی، ایران | ||
| Receive Date: 21 January 2018, Revise Date: 07 May 2018, Accept Date: 21 June 2018 | ||
| Abstract | ||
| ابوالبرکات بغدادی در سنت نقادی اندیشه ابن‌سینا جایگاه ویژه‌ای دارد. او متفکری است که از دیدگاه ذهن‌گرایانه به نقد ابن‌سینا پرداخته است. او به این منظور، دو شاهد مثال آورده است که می‌توان گفت نوآوری ابوالبرکات بهشمار می‌رود: 1. طرح نظریه حد مفهومی به‌عنوان بدیل حدّ حقیقی؛ 2. قراردادن جهت حکم در جایگاه جهت حمل. آنگاه این دو اندیشه در متون منطقی، تبارشناسی و تحلیل شده‌اند که چگونه در منطق‌نگاری‌های پس از ابوالبرکات به کار رفته‌اند. نظریه حد مفهومی به‌عنوان بدیل حد حقیقی ریشه در نامگذاری‌های ما بر اشیاء دارد. به این معنا که اشیاء بر اساس معرفت حاصل از آنها نامیده می‌شوند. پس به جای تمنای رسیدن به معرفت اشیای خارج، باید به حیطه آگاهی خویش و آنچه از اشیاء بر ما پدیدار می‌شود، خرسند بود. طرح جهت حکم به جای جهت حمل، نظریه‌ای است که مفهومی تازه در موجهات مطرح می‌کند. اگرچه بنا بر تحلیل ارائه‌شده، این نظریه بنا بر مسلم‌بودن مقدمات قیاس در موجهات کارایی نخواهد داشت. در این پژوهش روشن می‌شود ابوالبرکات در هر دو نظریه، متفکری ذهن‌گراست که به حیطه آگاهی بسنده می‌کند. مضاف بر این‌که هر دو مفهوم در بدنه اندیشه ابن‌سینا وجود دارند؛ اما ابوالبرکات آنها را در غیر جایگاه خویش نشانده است. | ||
| Keywords | ||
| حد مفهومی; ابوالبرکات; ابن‌سینا; جهت حمل; جهت حکم | ||
| References | ||
|
ابن‌سینا، حسین‌بن‌عبدالله(1382)، الاشارات و التنبیهات، تحقیق مجتبی زارعی، قم، دفتر تبلیغات اسلامی ــــــــــ(1366)، الحدود، ترجمه محمد مهدی فولادوند، تهران، سروش ــــــــــ(1428هـ)، شفا، جلد 2، مقدمه ابراهیم مدکور، قم، ذوی‌القربی بغدادی، ابوالبرکات(1373)، المعتبر، اصفهان، دانشگاه اصفهان حلی، جمالالدین حسن‌بن‌یوسف(1381)، الجوهر النضیذ فی شرح منطق التجرید، تحقیق و تصحیح محسن بیدارفر، قم، منشورات بیدار سهروردی، یحیی‌بن‌حبش(1374)، مجموعه مصنفات شیخ اشراق، ج2، تصحیح هانری کربن، تهران، بنیاد پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اسلامی طوسی، خواجه نصیرالدین(1376)، اساس الاقتباس، تصحیح مدرس رضوی، تهران، انتشارات دانشگاه تهران ــــــــــ(1383)، الاشارت و التنبیهات مع الشرح خواجه نصیر و محاکمات قطب الدین رازی، ج1، قم، البلاغه فخر رازی، ابوعبدالله محمدبن‌عمر(1381)، منطق الملخص، تحقیق احد فرامرز قراملکی و آدینه اصغری‌نژاد، تهران، انتشارات دانشگاه امام صادق7 قطب‌الدین رازی، محمدبن‌محمد(1384)، تحریر القواعد المنطقیه فی شرح رساله الشمسیه، قم، انتشارات بیدار ــــــــــ(بی‌تا)، لوامع الاسرار فی شرح مطالع الانوار، قم، گذرخان موحد، صمد(1372)، ابوالبرکات بغدادی، دایره‌المعارف بزرگ اسلامی، ج5، زیر نظر سیدکاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دایره‌المعارف بزرگ اسلامی موحد، ضیاء(1381)، منطق موجهات، تهران، هرمس
| ||
|
Statistics Article View: 414 PDF Download: 350 |
||