
Number of Journals | 20 |
Number of Issues | 509 |
Number of Articles | 4,394 |
Article View | 8,250,330 |
PDF Download | 4,246,263 |
تبیین اهداف برنامه درسی «مدرسه شاد» بر اساس آموزههای اسلامی | ||
علوم تربیتی از دیدگاه اسلام | ||
Article 1, Volume 6, Issue 10, March 1397, Pages 5-30 PDF (852.28 K) | ||
DOI: 10.30497/edus.2018.69071 | ||
Authors | ||
مرضیه دهقانی1; نیکو دیالمه2; سکینه خوش صفت* 3 | ||
1استادیار برنامه ریزی درسی دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
2استادیار گروه معارف اسلامی و علوم تربیتی دانشگاه امام صادق ع ـ پردیس خواهران، تهران، ایران | ||
3دانشجوی دکتری رشته مدیریت آموزشی دانشگاه امام صادق ع ـ پردیس خواهران، تهران، ایران | ||
Receive Date: 25 October 2016, Revise Date: 20 June 2017, Accept Date: 29 October 2017 | ||
Abstract | ||
هدف پژوهش حاضر، بررسی شادکامی و شناسایی اهداف برنامه درسی «مدرسه شاد» با تکیه بر آموزههای اسلامی است. این پژوهش از نوع مطالعات کیفی بوده و با رویکردی قیاسی ـ استقرایی و روش تحلیل متن تهیه شده است؛ به این معنا که با بررسی مطالعات انجام شده مرتبط با شادکامی در حوزههای روانشناسی، علوم تربیتی و علوم اسلامی، مفهوم شادکامی، عوامل مؤثر بر آن و همچنین اهداف برنامه درسی مدرسه شاد در دانش متعارف شناسایی شده است. همچنین روایات مرتبط با عوامل شادکامی در اسلام، جمع آوری و تحلیل شده و بر اساس آن اهداف برنامه درسی مدرسه شاد بر پایه آموزه های اسلامی تبیین شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که اهداف برنامه درسی مدرسه شاد، ناظر بر جنبه های سهگانه «شناختی»، «نگرشی» و «توانشی» است. مقایسه یافتهها در دو دیدگاه نشان میدهد که برخی از مؤلفه های شناسایی شده در دیدگاه اسلام، در دانش متعارف دیده نمیشود که از آن جمله میتوان به مدیریت احساسات و تمایلات در برابر امور دنیوی و خشنودی از تقدیر الهی در موقعیتهای مختلف اشاره کرد. دیگر وجوه افتراق اهداف برنامه درسی مدرسه شاد در دیدگاه اسلام نسبت به دانش متعارف، ارتباط و به هم پیوستگی، جامعیت، شفافیت اهداف و محوریت تعالیم دینی است. | ||
Keywords | ||
مدرسه شاد; شادکامی; برنامه درسی; مدیریت احساسات | ||
References | ||
آذربایجانی، م. و علی محمدی، ک. (1389). ساخت و اعتباریابی آزمون شادکامی با تکیه بر اسلام. تربیت اسلامی، 5(10)، 147ـ121. آرگایل، م. (1383). روانشناسی شادی. ترجمه مسعود گوهری و دیگران. اصفهان: جهاد دانشگاهی دانشگاه اصفهان. آزادپور، م. (1390). امکانسنجی چگونگی ورود شادی بهعنوان تجربه یادگیری در محتوای برنامه درسی دوره ابتدایی پایه چهارم و پنجم دخترانه شهر تهران. پایاننامه کارشناسی ارشد. دانشگاه پیامنور. واحد تهران مرکز. آیزنک، م. (1375). روانشناسی شادی. ترجمه فیروز بخت و بیگی. تهران: بدر. ابوالمعالی، خ. (1392). پژوهش کیفی از نظریه تا عمل. تهران: علم. اکبرزاده، ح. و حقیقی، ف. (1386). مدیریت شادی در مدرسه. تهران: رسل. اکبری، م. (1393). غم و شادی در سیره معصومین (علیهم السلام). قم: فتیان. پسندیده، ع. (1391). بررسی و تحلیل شادکامی از منظر قرآن. فصلنامه مطالعات تفسیری، 3(10)، 64ـ 45. ــــــــ . (1392). الگوی اسلامی شادکامی با رویکرد روانشناسی مثبتگرا. قم: مؤسسه علمی فرهنگی دارالحدیث. ــــــــ . (1392). شادکامی از دیدگاه پیامبر اعظم(ص). قم: کتاب نشر. تاتل بام، ج. (1375). روانشناسی شاد زیستن. ترجمه زیلا نینوایی. تهران: گلشن. جعفری، پ. و طالبزاده، ف. (1389). ارائه مدلی برای نشاط و شادی در مدارس ابتدایی شهر تهران. فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی، 4(14)، 32ـ 9. حاجیان، ف. (1385). بانوی ماه و مدرسه، تهران: نگاهی دیگر. حسینی، م. (1389). شناسایی مؤلفههای مدرسه مطلوب به منظور ارائه راهکارهای مناسب در نظام آموزش و پرورش از دیدگاه مدیران آموزش و پرورش شهر تهران. پایاننامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی. واحد رودهن. خدایی، ز. (1390). خدایا چگونه شاد باشم؟ قم: قلم زنان. خسروی، ص. و قمرانی، ا. (1389). بررسی عوامل موثر بر شادکامی دانشجویان دانشگاه آزاد واحد فیروزآباد. مجله رشد، 6(1)، 11ـ 8. ربانی، ر.؛ ربانی، ع.؛ عابدی، م. و گنجی، م. (1386). فرهنگ و شادی: رویکردی نظری و تجربی در زندگی روزمره سرپرستان خانوار در شهر اصفهان. فصلنامه انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، 3(8)، 78ـ41 رضایی، م. (1386). چگونه مدرسهای شاد داشته باشیم. زنجان: نیکان کتاب. سالاریفر، م.؛ شجاعی، م.؛ موسوی اصل، م. و دولتخواه، م. (1390). بهداشت روانی با نگرش به منابع اسلامی. تهران: سمت. سلیگمن، ام. ای پی. (1389). شادمانی درونی. ترجمه مصطفی تبریزی، رامین کریمی و علی نیلوفری. تهران: دانژه. شورت، ای. سی. (1387). روششناسی مطالعات برنامه درسی. ترجمه محمود مهرمحمدی. تهران: سمت. صابر، ک. (1387). معیارهای مدارس دوستداشتنی از دید دانشآموزان دختر متوسطه تهران. پایاننامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی. واحد تهران مرکز. صادقی، ع. (1385). عوامل مؤثر بر ایجاد مدرسه شاد. تهران: مؤسسه نوآوریهای آموزش و پرورش. طریقهدار، ا. (1379). شرع و شادی. قم: مؤسسه فرهنگی حضور. عباسینیا، م. (1391). مدارس شاداب دانشآموزان شاد، قم: انتشارات جامعه القرآن الکریم. کار، ای. (1385). روانشناسی مثبت. ترجمه حسن پاشا شریفی و جعفر نجفی زند. تهران: نشر سخن. کارلسون، آر. (1377). شادمانی پایدار. ترجمه ارمغان جزایری. تهران: البرز. کدیور، پ. (1375). بررسی رشد وجدان اخلاقی دانشآموزان و رابطه آن با جو سازمانی مدرسه. فصلنامه تعلیم و تربیت، 12(4)، 47ـ7. کرمی نوری، ر. و مکری، ا. (1381). مطالعه عوامل مؤثر بر احساس شادی و بهزیستی در دانشجویان دانشگاه تهران. مجله روانشناسی و علوم تربیتی، 32(1)، 41ـ3. کمیلی، م. (1386). شادی، نشاط و جوانی در اسلام. مشهد: زمزم هدایت. متیوس، ای. (1389). راز شاد ماندن. ترجمه ندا شاهنظر. تهران: عقیل. محمدی ریشهری، م. (1392). الگوی شادی از نگاه قرآن و حدیث. قم: مؤسسه دارالحدیث. مردانی نوکنده، م. (1391). چیستی و ماهیت شادی در قرآن و روایات و راهکارهایی برای شاد زیستن. حبلالمتین، 1(1)، 62ـ 35. میرزایی، ب. (1389). بررسی میزان توجه به مؤلفههای شادکامی در برنامه درسی هنر دوره راهنمایی ایران. پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مرودشت. میرشاه جعفری، ا.؛ سیادت، ع. و بهادران، ن. (1387). بررسی عوامل مؤثر در شادابی مدارس. اندیشههای نوین تربیتی، 4(2ـ1)،44ـ31. میرشاه جعفری، ا. و تقوینسب، ن. (1387). اصول بهداشت روانی از منظر صحیفه سجادیه. مطالعات اسلام و روانشناسی، 2(3)، 95ـ 75. نصر اصفهانی، ع. (1382). ضرورت نشاط و شادابی در مدارس. پایاننامه کارشناسی ارشد. دانشکده علوم تربیتی. دانشگاه اصفهان. نعمتی، م.؛ شریفی، ح.پ. و قاضی، ق. (1387). تأثیر آموزش شادکامی بر پیشرفت تحصیلی دانشآموزان دبیرستانهای دخترانه شهر ساری در سال تحصیلی86ـ 85. تازهها و پژوهشهای مشاوره، 8(30)، 61 ـ 45. وزارت آموزش و پرورش. (1390). سند تحول بنیادین آموزش و پرورش. تهران: وزارت آموزش و پرورش. ــــــــــــ . (1391). برنامه درس ملی جمهوری اسلامی ایران. تهران: وزارت آموزش و پرورش. وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی. (1390). پیمایش ملی سلامت روان در ایران. تهران: وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی.
Crowther, G. (2008). Inspection Report: Broadgate Primary School,22-23 April, Ofsted Raising Improving Lives, N.107874, Yorkshire, United Kingdom. Diener, E. (2000). Subjective well- being: The science of happiness and a personal for a national index, American Psychologists, 55, 34-43. Lin, J. D., Lin, P., wu, C. L. (2010). Well- being perception of institutional care gives working for people with disabilities: use of subjective happiness scale and satisfaction with life scale analyses. Research in Developmental Disabilities, 31(8), 1083-1090. Miller, David N.; Nickerson, Amanda B.; Chafouleas, Sandra M.; Osborne, Kristina M. (2008). Authentically Happy School Psychologists: Applications of Positive Psychology for Enhancing Professional Satisfaction and Fulfillment, Psychology in the Schools,.45(8), 679-692. Morris, Ian. (2011). Teaching Happiness and Well- Being in schools, New York: Continuum international publishing Group. Myers, D. G. (1995). The pursuit of happiness, discovering the pathway of fulfillment, well-being and enduring personal joy. New York: Avon Books. Myers, D. G. (2000). The friends and faith of happy people. American psychologist, 55 (6),48-72. Ngubane, Weekend. (2005). An investigation into the implementation of participative management in a rural school in the pietermaritzburg district, Education leadership management, 85 (12), 67-85. Talbott, E., and Fleming, J.(2003). The Role of Social Contexts and Special Education in the Mental Health Problems of Urban Adolescents, The journal of special education, 37(2), 111-123. Veenhoven, R. (2000.(The Four Quality of Life, Journal of Happiness Studies, 1(1), 1-39. Walker, D. D. (2010). Towards a pedagogy of critical happiness: implications for teaching and learning.New Mexico:New Mexico University press. Warnick, B. (2009). Dilemmas of autonomy and happiness, Theory and Research in Education, 7(89), 89-111. Wolk. (2008). Joy in school, The positive classroom, A.S.C.D. 66(1), 8-15. http://salamat.behdasht.gov.ir/news | ||
Statistics Article View: 3,746 PDF Download: 2,020 |