News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 518 |
| Number of Articles | 4,516 |
| Article View | 9,584,173 |
| PDF Download | 5,344,934 |
گستره نفوذ قاعده الزام در رفع تعارض قوانین و قواعد مرتبط با نفقه | ||
| فقه و حقوق خانواده | ||
| Article 1, Volume 23, Issue 68, April 1397, Pages 5-30 PDF (417.71 K) | ||
| Document Type: علمی- ترویجی | ||
| DOI: 10.30497/flj.2018.68487 | ||
| Authors | ||
| سیدمحمد رضوی* 1; سیدعلی رضوی2 | ||
| 1استادیار گروه حقوق دانشگاه بیرجند | ||
| 2دانشجوی دوره دکتری حقوق خصوصی دانشگاه علوم اسلامی رضوی مشهد | ||
| Receive Date: 24 August 2017, Revise Date: 22 November 2017, Accept Date: 13 February 2018 | ||
| Abstract | ||
| نفقه یکی از الزامات شرعی و قانونی است که در نتیجه انعقاد عقد نکاح برای زوج ایجاد میشود؛ قانون مدنی ایران در ماده 963 روابط شخصی و مالی زوجینی را که تابعیت واحد ندارند، تابع دولت متبوع شوهر دانسته است؛ اما وابستگی مسائل مرتبط با نفقه به دو نفر یعنی زوج و زوجه و فقدان قانون در مورد زمان وجوب پرداخت، کیفیت پرداخت و تاثیر عدم پرداخت در وضعیت نکاح و الزام به رعایت احوال شخصیه ایرانیان غیر شیعه در محاکم جز در موارد مرتبط با انتظامات عمومی و لزوم رجوع به منابع معتبر اسلامی و فتاوای معتبر، موجب ایجاد تعارض در احکام مرتبط با آن شده است. بنابراین، تعارض مزبور ممکن است علاوه بر تفاوت در تابعیت زوجین از ناحیه تفاوت مذهب، تفاوت دین و حتی تفاوت مجتهد ایجاد شود. از سوی دیگر، هرچند استناد فقیهان به قاعده الزام در باب طلاق و ارث شیوع دارد، لکن میتوان در سایر مواردی که داخل در مجاری قاعده است نیز از آن کمک گرفت. در این پژوهش که با شیوه تحلیلی مقارن و مقایسهای انجام شده است، تعارضات موجود در زمینه موجبات نفقه بیان و چگونگی رفع آن با اعمال قاعده الزام، با فرض پذیرش چندسویه بودن آن، تبیین شده و مورد تحقیق قرار گرفته است. | ||
| Keywords | ||
| نفقه; قاعده الزام; تعارض قوانین; اعسار; تمکین; مطلقه | ||
| References | ||
|
قرآن کریم ابن اثیر، مبارک بن محمد، النهایه فی غریب الحدیث و الأثر(بیتا)، قم، مؤسسه مطبوعاتى اسماعیلیان، چاپ اول ابن حزم، علی بن احمد، المحلی(بیتا)، بیروت، دارالفکر ابن حمزه، محمد بن على، الوسیله إلى نیل الفضیله(1408هـ)، قم، انتشارات کتابخانه آیت الله مرعشى نجفى، اول ابن فارس، احمد، معجم مقائیس اللغه(1404 ه)، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم، اول ابن نجیم، زین العابدین بن ابراهم، البحر الراتق شرح کنز الدقائق(بیتا)، بیروت، دارالمعرفه احسایى، ابن ابى جمهور، عوالی اللئالی العزیزیه(1405هـ)، قم، دار سیدالشهداء للنشر، چاپ اول الماسی، نجادعلی، تعارض قوانین(1390)، مرکز نشر دانشگاه، تهران انصاری، ذکریا، اسنی المطالب فی شرح روض الطالب(1422ﻫ)، بیروت، دارالکتب العلمیه بجنوردی، سیدمحمدحسن، القواعدالفقهه(1426هـ)، قم، انتشارات دلیل ما، چاپ دوم بحرانى، حسین بن محمد، الأنوار اللوامع فی شرح مفاتیح الشرائع(بیتا)، قم، مجمع البحوث العلمیه، چاپ اول بخاری محمد بن اسماعیل، الجامع المسند الصحیح المختصر من أمور و سننه و أیامه ـ صحیح البخاری(1422هـ)، الناشر دار طوق النجاه، الطبعه الأولى براءه، علی یوسف و اسامه حموی، الفسخ القضائی لعدم الانفاق ـ دراسه مقارنه (2012م)، مجله جامعه دمشق للعلوم الاقتصادیه و القانونیه، المجلد 28، العدد الاول بلخی، لجنه علماء برئاسه نظام الدین، الفتاوى الهندیه(1310هـ)، دار الفکر، الطبعه الثانیه جبعی عاملی، شهید ثانى زین الدین بن على، مسالک الأفهام إلى تنقیح شرائع الإسلام (1413ه)، قم، مؤسسه المعارف الاسلامیه، چاپ اول ــــــــــــــ، حاشیه الإرشاد(1414ه)، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى، حوزه علمیه قم، چاپ اول ـــــــــــــ، الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه ـ المحشّى کلانتر(1410ه)، قم، کتابفروشى داورى، چاپ اول جزیرى، عبد الرحمن و سیدمحمد غروى و یاسر مازح، الفقه على المذاهب الأربعه و مذهب أهل البیت(1419ه)، بیروت، دار الثقلین، چاپ اول جعفرى، محمدتقى(1419ه)، رسائل فقهى، تهران، مؤسسه منشورات کرامت، اول جوهرى، اسماعیل بن حماد(1410ه)، الصحاح ـ تاج اللغه و صحاح العربیه، بیروت، دارالعلم للملایین، چاپ اول حسینی شیرازى، سیدصادق، فقه السیاحه و السفر(1428ه)، قطیف ـ عربستان سعودى دارالأولیاء، چاپ اول حصکفی، یحیی بن سلامه، الدر المختار فی شرح تنویر الابصار(1386ﻫ)، بیروت، دارالفکر حلى(محقق)، نجم الدین جعفربن حسن، المختصر النافع فی فقه الإمامیه(1418ه)، قم، مؤسسه المطبوعات الدینیه، چاپ ششم ـــــــــــــ، شرائع الإسلام فی مسائل الحلال و الحرام(1408ه)، قم، مؤسسه اسماعیلیان، چاپ دوم حلى(علامه)، حسن بن یوسف، مختلف الشیعه فی أحکام الشریعه(1413ه)، قم، دفتر انتشارات اسلامى، چاپ دوم ـــــــــــــ، تحریر الأحکام الشرعیه على مذهب الإمامیه(1420ه)، قم، مؤسسه امام صادق7، چاپ اول حلى، جمالالدین، احمدبن محمد، المهذب البارع فی شرح المختصر النافع(1407ه)، قم، دفتر انتشارات اسلامى، چاپ اول حلى، حسین، بحوث فقهیه(1415ه)، قم، مؤسسه المنار، چاپ چهارم حیالی، قیس عبدالوهاب، نفقه الزوجه بین النص و التطبیق(2008م)، مجله الرافدین للحقوق، المجلد10، العدد35 خرشی، محمد بن عبد الله(بیتا)، شرح مختصر خلیل، بیروت، الناشر دارالفکرللطباعه خلیل، احمد محمود(2008م)، الوسیط فی تشریعات محاکم الاسره للمسلمین و غیر المسلمین، اسکندریه، المکتب الجامعی الحدیث خویى، سیدابوالقاسم، موسوعه الإمام الخوئی(1418ه)، قم، مؤسسه إحیاء آثارالإمام الخوئی، چاپ اول دانش پژوه، مصطفی، «اجرای قاعده «الزام» در دعای بین‌المللی به مثابه قاعده حل تعارض» (بهار و تابستان 1394)، مجله حقوق تطبیقی، دوره 3، شماره 103، سبزوارى، محمد باقر بن محمد، ذخیره المعاد فی شرح الإرشاد(1247ه)، قم، مؤسسه آل البیت ع، چاپ اول سبزوارى، عبدالأعلى، مهذب الأحکام(1413ه)، قم، مؤسسه المنار، چاپ چهارم سرخسی، محمد بن أحمد، المبسوط(1414هـ/1993م)، بیروت، دار المعرفه، بدون طبعه شافعی، محمد بن ادریس، الامّ(1429ﻫ)، قاهره، منشورات دارالحدیث شربینی، شمس الدین محمد بن أحمد، مغنی المحتاج إلى معرفه معانی ألفاظ المنهاج (1415هـ/1994م)، دار الکتب العلمیه، الطبعه الأولى شبیری زنجانى، سیدموسى، کتاب نکاح(1419ه)، قم، مؤسسه پژوهشى راى‌پرداز، چاپ اول صادقی مقدم، محمدحسن و امین امیرحسینی، «نفقه و نیازهای درمانی زوجه»(1394)، فصلنامه زن در فرهنگ و هنر، سال هفتم، شماره 3 صافی گلپایگانى، لطف الله، هدایه العباد(1416ه)، قم، دارالقرآن الکریم، چاپ اول صدوق، محمد بن على بن بابویه، من لا یحضره الفقیه(1413ه)، قم، دفتر انتشارات اسلامى جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، چاپ دوم طوسى، محمدبن حسن، الخلاف(1407ه)، قم، دفتر انتشارات اسلامى، چاپ اول ـــــــــــــ، المبسوط فی فقه الإمامیه(1387ه)، تهران، المکتبه المرتضویه لإحیاء الآثار الجعفریه، چاپ سوم ـــــــــــــ، تهذیب الأحکام(1407ه)، تهران، دار الکتب الإسلامیه، چاپ چهارم عکاشه، محمد عبدالعال، تنازع القوانین دراسه مقارنه(2004م)، بیروت، منشورات الحلبی الحقوقیه فاضل لنکرانى، محمد، القواعد الفقهیه(1416هـ)، قم، چاپخانه مهر، چاپ اول فخری غانم، جمیل، اثر عقدالزواج فی الفقه و القانون(2009م)، اردن، دارالحامد للنشر و التوزیع، الطبعه الاولی قشیری نیسابوری، مسلم بن الحجاج، المسند الصحیح المختصر بنقل العدل عن العدل إلى رسول الله(بیتا)، بیروت، دار إحیاء التراث العربی کاتوزیان، ناصر(1388)، قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی، تهران، بنیادحقوقی میزان، چاپ بیست و یکم الکاسانی الحنفی، علاءالدین، بدائع الصنائع فی ترتیب الشرائع(1406هـ/ 1986م)، دار الکتب العلمیه، الطبعه الثانیه کلینى، محمد بن یعقوب، الکافی(1407ه)، تهران، دارالکتب الإسلامیه، چاپ چهارم مالک بن انس، المدونه(1415هـ/1994م)، دارالکتب العلمیه، الطبعه الأولى محقق داماد، سید مصطفى، بررسى فقهى حقوق خانواده ـ نکاح و انحلال آن(بیتا)، قم، چاپ اول محمد، خلیل ابراهیم، تنازع القوانین فی مساله النفقه(2009م)، مجله الرافدین للحقوق، عراق، المجلد 11، العدد 40 محمد، طه جسام، حکم التفریق بین الزوجین لاعسار الزوج فی الشریعه الاسلامیه (2008م)، مجله دیالی عراق، العدد الثلاثون مرغینانی، ابوالحسن علی بن ابی بکر، الهدایه شرح البدایه(بیتا)، بیروت، مکتبه الاسلامیه مفید، محمد بن محمد، المقنعه(1413ه)، قم، کنگره جهانى هزاره شیخ مفید، چاپ اول ـــــــــــــ، أحکام النساء(1413ه)، قم، کنگره جهانى هزاره شیخ مفید، چاپ اول مقدسی، عبدالله بن أحمد، المغنی(1388هـ/1968م)، مکتبه القاهره، بدون طبعه مکارم شیرازى، ناصر، استفتائات جدید(1427ه)، قم، انتشارات مدرسه امام على7، چاپ دوم ـــــــــــــ، کتاب النکاح(1424ه)، قم، انتشارات مدرسه امام على7، چاپ اول مکىعاملى(شهید اول)، محمد، اللمعه الدمشقیه فی فقه الإمامیه(1410ه)، بیروت، دار التراث ـ الدار الإسلامیه، چاپ اول ـــــــــــــ، القواعد و الفوائد(بیتا)، 2جلد، کتابفروشى مفید، قم، چاپ اول موسوی خمینی، سیدروح الله، توضیح المسائل(محشی)(1424ه)، قم، دفتر انتشارات اسلامى جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، چاپ هشتم ـــــــــــــ، استفتائات(1422ه)، قم، دفتر انتشارات اسلامى، چاپ پنجم وحید خراسانى، حسین، توضیح المسائل(1428ه)، قم، مدرسه امام باقر7، چاپ نهم هنیه، مازن اسماعیل و منال محمد رمضان، نفقهو انفاق الزوجه العامله(بیتا)، غزه، کلیه الشریعه و القانون بالجامعه الاسلامیه | ||
|
Statistics Article View: 1,245 PDF Download: 869 |
||