News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 512 |
| Number of Articles | 4,441 |
| Article View | 8,474,677 |
| PDF Download | 4,497,753 |
مقایسه بحث تمایز وجود و ماهیت از منظر ابن‌سینا و سهروردی | ||
| حکمت سینوی (مشکوه النور) | ||
| Article 7, Volume 12, Issue 39, May 1387, Pages 112-129 PDF (276.3 K) | ||
| Document Type: علمی ـ پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/ap.2008.67936 | ||
| Authors | ||
| فاطمه شهیدی* 1; نصرالله حکمت2 | ||
| 1دانشجوی دوره دکتری رشته فلسفه دانشگاه شهید بهشتی | ||
| 2دانشیار گروه فلسفه دانشگاه شهید بهشتی | ||
| Receive Date: 17 June 2008, Revise Date: 23 June 2008, Accept Date: 30 June 2008 | ||
| Abstract | ||
| در تاریخ فلسفه اسلامی فارابی و ابن‌سینا را مبدع بحث تمایز وجود از ماهیت دانسته‌اند. در فلسفه این دو فیلسوف تمایز وجود و ماهیت به عنوان مبنایی در اثبات واجب که غایت فلسفه اولی است به کار می‌رود. از نظر ابن‌سینا این تمایز به لحاظ اثباتی مبتنی بر تمایز امکان بالذات و وجوب بالغیر و آن نیز مبتنی بر تقسیم موجود به واجب‌الوجود و ممکن‌الوجود است و بنابراین در واجب‌الوجود چنین تمایزی یافت نمی‌شود. از همین جاست که بحث عروض وجود بر ماهیت در ممکنات طرح می‌شود. شیخ با پیش‌بینی آنچه بعدها منتقدینش از جمله ابن‌رشد طرح کرده‌اند گاه این عروض را به لحاظ مفهومی در مقابل ذاتی در باب ایساغوجی دانسته است و گاه نیز رابطه وجود و ماهیت را از سنخ اضافه دانسته است. اما شیخ به لحاظ مصداقی (در خارج) وجود و ماهیت را متحد با هم دانسته است. تمایز وجود و ماهیت در حکمت اشراق مرتبط با تمایز واجب و ممکن و مؤثر در اثبات واجب‌تعالی طرح نشده است. سهروردی به تصریح خود مشائیان را قائل به تمایز خارجی وجود و ماهیت دانسته و به آنها بدین دلیل اعتراض کرده است ولی آنچه از وجود مورد نظر اوست برخلاف آنچه مدنظر حکمای مشاء است مفهوم وجود است نه حقیقت وجود. | ||
| Keywords | ||
| ابن‌سینا; سهروردی; ماهیت; وجود; تمایز; عروض; واجب; ممکن | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 416 PDF Download: 893 |
||