
Number of Journals | 20 |
Number of Issues | 509 |
Number of Articles | 4,403 |
Article View | 8,264,090 |
PDF Download | 4,256,367 |
ضرورت و دوام از دیدگاه ابنسینا و ارسطو | ||
حکمت سینوی (مشکوه النور) | ||
Article 3, Volume 12, Issue 39, May 1387, Pages 49-62 PDF (277.37 K) | ||
Document Type: علمی ـ پژوهشی | ||
DOI: 10.30497/ap.2008.67931 | ||
Author | ||
منوچهر صانعی دره بیدی | ||
استاد دانشگاه شهید بهشتی | ||
Receive Date: 14 May 2008, Revise Date: 29 June 2008, Accept Date: 04 August 2008 | ||
Abstract | ||
مفهوم ضرورت و رابطه مفهومی آن با دوام از مباحث دشوار فهم در منطق موجهات است. ابنسینا گاه ضرورت را به دوام که از لوازم ضرورت است تفسیر میکند و گاه ضرورت را اخص از دوام میداند. اما ضرورت از دیدگاه ارسطو نحوه موجودیت امری است که جز به نحوی که هست نمیتواند به نحو دیگری باشد. مفهوم دوام ماندگاری محمول در موضوع در طول زمان است در حالی که ضرورت به معنای امتناع انفکاک محمول از موضوع در برخی شرایط است. با این تحلیل ضرورت فرع بر دوام و مشروط به استمرار و معادل اقتضای شرایط موجود خواهد بود. از نظر ابنسینا در علوم یقینی تنها قضایای ضروری کاربرد دارند. ارسطو نیز قضایایی را که پیوند موضوع و محمول در آنها امکانی است فاقد ارزش علمی میداند. تفکیک قضایای ضروری و علمی از گزارههای امکانی بعدها به صورت تفکیک قضایای تحلیلی و تألیفی (به اصطلاح کانت) و اقسام حمل (به تعبیر صدرا) مطرح گردید. سهروردی ضرورت را جنس جهات سهگانه میداند. از نظر وی همه قضایای منطقی بتیّهاند. اسپینوزا نیز به طریقی مشابه با اعلام یگانگی ضرورت و دوام، ضرورت را اقتضای هستی و امکان را ناشی از عدم شناسایی نظام ضروری عالم به شمار میآورد. | ||
Keywords | ||
ابنسینا; ارسطو; ضرورت; دوام; زمان; سهروردی; بتاته | ||
References | ||
| ||
Statistics Article View: 506 PDF Download: 354 |