News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 513 |
| Number of Articles | 4,443 |
| Article View | 8,475,850 |
| PDF Download | 4,499,268 |
غرض الهی از دید ابن سینا و مقایسه آن با نظر متکلمان | ||
| حکمت سینوی (مشکوه النور) | ||
| Article 3, Volume 21, Issue 58, October 1396, Pages 41-59 PDF (350.72 K) | ||
| Document Type: علمی ـ پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/ap.2017.67748 | ||
| Author | ||
| مهناز کهندانی تفرشی* | ||
| دکتری فلسفه تطبیقی دانشگاه شهید مطهری، تهران، ایران. | ||
| Receive Date: 08 July 2017, Revise Date: 08 September 2017, Accept Date: 11 December 2017 | ||
| Abstract | ||
| یکی از موضوعات مهم در اندیشه اسلامی بحث غرض داشتن حق تعالی است. آیا حق تعالی در افعال خود غرض و غایتی را دنبال میکند یا آنکه خدا منزه از غرض و هدف است. هر یک از نحلههای فکری بنا بر خداشناسی خود موضع متفاوتی در اینباره داشتهاند. معتزله بر غایت داشتن خداوند و اشاعره بر پیراسته بودن ساحت حق از آن، تأکید کردهاند. ابنسینا متناسب با نوع خداشناسی فلسفی خود، فراتر از نگاه ظاهری متکلّمان، هم‌نظر با معتزلیان، نبود غرض را مساوی با عبث بودن فعل دانسته و در عین حال، هم‌نظر با اشاعره، داشتن غرض را مخالف توحید الهی میداند. از دید ابنسینا علم عنایی حقّ، علّت تامّه پدیدآمدن موجودات است و علم ذاتی حق به ذات خود، مبدأ فَیَضان عالَم وجود است. علم عنایی واجب به موجودات و علم او به اینکه واجب است موجودات چگونه باشند تا بر نیکوترین نظام موجود شوند، موجب پدید آمدن نظام عالم است. بر این اساس غرض نداشتن افعال الهی به دید ابنسینا، نه مطابق با نظر اشاعره است و نه پذیرفتن غایت از سوی او، همانند نظر متکلمان عدلیه است، بلکه وی طرحی نو در میاندازد و هر دو نظر را بر اساس مبانی فکری خویش اصلاح میکند. | ||
| Keywords | ||
| ابن سینا; غرض الهی; غایت; علم عنایی; معتزله; اشاعره; نظام احسن | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 593 PDF Download: 547 |
||