
Number of Journals | 20 |
Number of Issues | 513 |
Number of Articles | 4,444 |
Article View | 8,509,640 |
PDF Download | 4,507,256 |
مطالعه مؤلفههای سرمایه اجتماعی اسلامی در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش | ||
علوم تربیتی از دیدگاه اسلام | ||
Article 1, Volume 5, Issue 9, October 1396, Pages 5-36 PDF (1.27 M) | ||
DOI: 10.30497/edus.2018.67294 | ||
Authors | ||
مرضیه دهقانی1; فاطمه سلیمانی2; محدثه فرجی* 3 | ||
1استادیار برنامه ریزی درسی دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
2دانشیار گروه فلسفه و معارف اسلامی دانشگاه امام صادق (ع) پردیس خواهران، تهران، ایران | ||
3دانش آموخته کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی دانشگاه امام صادق (ع) پردیس خواهران، تهران، ایران | ||
Receive Date: 18 April 2017, Revise Date: 25 December 2017, Accept Date: 30 December 2017 | ||
Abstract | ||
هدف پژوهش حاضر، مطالعه مؤلفههای سرمایه اجتماعی ـ اسلامی در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش است. پژوهش از نوع ترکیبی اکتشافی ـ طبقهای و تهیه شده با هر دو روش کمی و کیفی است. جامعه آماری پژوهش نیز مجموعه آیات و روایات و سند تحول بنیادین آموزش و پرورش است. مؤلفه های سرمایه اجتماعی در بخش کیفی، با روش تحلیل متن قیاسی ـ استقرایی و در قالب مدل سهبعدی شناختی، رابطه ای و ساختاری از پژوهش های پیشین و منابع اسلامی (آیات و روایات)، احصاء و زیر مؤلفه های هر یک استخراج شده است. در بخش کمی نیز از چارچوب تحلیل محتوای کرایپندروف (2004)، برای تحلیل محتوای سند تحول بنیادین آموزش و پرورش از نظر میزان توجه سند به مؤلفه های سرمایه اجتماعی اسلامی استفاده شده است؛ بدین منظور با تخصیص کد به هر مقوله استخراج شده در بخش کیفی و تحلیل محتوا، فراوانیهای هر مقوله در هفت فصل سند به صورت تمام شماری، ثبت شده است. بر اساس یافته های پژوهش، وجود رهبری اسلامی در رأس امور و رابطه داشتن اعضای جامعه و سازمان بر مبنای اخوت برای تقویت بعد ساختاری سرمایه اجتماعی اسلامی در سازمان و جامعه، ضروری به نظر میرسد. عنصر محوری در بعد شناختی، مسئله اعتماد است که هم باید میان رهبر و اعضاء و هم میان اعضای جامعه تعمیق داده شود. همچنین برای تحکیم بعد رابطه ای، بر تقویت هنجارهای دینی و حذف ناهنجاری ها که در اصطلاح دینی «معروف» و «منکر» نامیده می شود، تأکید شده است. یافته های مطالعه در بخش کمی نیز حاکی از آن است که در سند تحول، 49% به بعد ساختاری، 22% به بعد شناختی و 29% به بعد رابطه ای پرداخته شده است. | ||
Keywords | ||
سرمایه اجتماعی; مدل سه بعدی سرمایه اجتماعی; سرمایه اجتماعی اسلامی; سند تحول بنیادین | ||
References | ||
قرآن کریم. ترجمه مکارم شیرازی. ابن بابویه، م. (1362). الخصال. قم: جامعه مدرسین. ابن شعبه حرانى، ح. (1404هـ). تحف العقول عن آل الرسول6. قم: جامعه مدرسین. ابنمنظور، م. (1414 هـ). لسان العرب. بیروت: دار الفکر للطباعة و النشر و التوزیع ـ دار صادر. ابوالحسن تنهایی، ح و حضرتی صومعه، ز. (1388). بررسی نظری پژوهشهای سرمایه اجتماعی در جامعه ایران. فصلنامهعلومرفتاری، 1 (1)، 59ـ29. ابوالمعالی، خ. (1391). پژوهش کیفی از نظریه تا عمل. تهران: علم. اختر محققی، م. (1385). سرمایه اجتماعی. تهران: مهدی اختر محققی. اصفهانى، ر. (1412 هـ ). مفردات ألفاظ القرآن. بیروت: دار العلم ـ الدار الشامیه. الآمدی التمیمی، ع. (1407هـ). غررالحکم و دررالکلم. بیروت: مؤسسه الأعلمی للمطبوعات. پاینده، ا. (1385). نهجالفصاحه مجموعه کلمات قصار حضرت رسول6. قم: اندیشه هادی. پیراهری، ن. (1388). سرمایه اجتماعی در نظریات جدید. پژوهشنامه علوم اجتماعی، 3 (3)، 75ـ53. حر عاملی، م. (1401 هـ). وسائل الشیعه. تهران: مکتبة الاسلامیه. ج 8. حکیمى، مر.؛ حکیمى، م. و حکیمى، ع. (1380). الحیاه. ترجمه احمد آرام. تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامى. دشتی، م. (1385). نهجالبلاغه فارسی ـ عربی. قم: نور مطاف. دوستمحمدی، ا. (1387). نقش اجتماع و نظریه سرمایه اجتماعی. مجله رشد علوم اجتماعی، 12 (2)، 25ـ15. دهقانی، م. و امین خندقی، م. (1390). تحلیلی بر وضعیت موجود طراحی برنامه درسی تربیت اجتماعی دوره راهنمایی بر مبنای تحلیل محتوای کتابهای درسی و اسناد مرتبط برنامه درسی. پژوهشهایبرنامهدرسی، 1(2)،176ـ131. دیلمی، ح. (1377). ارشاد القلوب. ترجمه سید عبدالحسین رضائى. تهران: اسلامیه. دیهیم، ر. (2015). بهرهورینیرویکاربا استفادهازسرمایهاجتماعی. چهارمین کنفرانس ملی مدیریت و حسابداری. دانشگاه شهید بهشتی. رابینز، ا. (1393). رفتار سازمانی ـ مفاهیم، نظریهها و کاربردها: فرد. مترجم: سید محمد اعرابی، علی پارساییان. تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی. ج1. ردادی، م. (1389)، منابع قدرت نرم: سرمایه اجتماعی در اسلام. تهران: دانشگاه امام صادق7. رنانی، م. (1382). سرمایه اجتماعی شرط لازم برای توسعه. پژوهشنامه حقوق اسلامی، 11 و 12، 29ـ20. رنانی، م.؛ دلیری، ح. و مؤیدفر، ر. (1388). نقش منابع هویت و معرفت در تشکیل سرمایه اجتماعی در میان دانشجویان دانشکده اقتصاد دانشگاه اصفهان. فصلنامهرفاهاجتماعی، 10(38)، 132ـ110. سرگزی، ح. و محمدیآریا، ع. (1392). رابطه سرمایه اجتماعی با فرهنگ سازمانی در مراکز آموزش عالی استان گلستان. فصلنامه رفاه اجتماعی. 14 (55). 68 ـ 55. سید نورانی، م.؛ سجادی، م.؛ فروزان، ف. و جهانگرد، ف. (1393). بررسی نقش آموزش در ایجاد سرمایه اجتماعی در ایران. فصلنامه پژوهشهای رشد و توسعه اقتصادی، 5 (20)، 40ـ30. شاهآبادی، م. (1360). شذرات المعارف. تهران: نهضت زنان مسلمان. صالحی امیری، ر. و عظیمی دولتآبادی، ا. (1388). آموزش و پرورش و انسجام اجتماعی. رشد آموزش علوماجتماعی. 13 (44)، 17ـ7. طباطبایی، م. (1374). تفسیر المیزان. ترجمه: موسوى همدانى، سید محمد باقر. قم: دفتر انتشارات اسلامى جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. طریحى، ف. (1416 هـ). مجمع البحرین. تهران: کتابفروشى مرتضوی. عبدالرحمانی، ر. (1384). سرمایه اجتماعی و اعتماد اجتماعی. فصلنامه رشد آموزش علوم اجتماعی، 9 (2)، 19ـ11. عزیزیانیفر، ج. و قاسمی، ز. (1385). بررسی تئوریک سرمایه اجتماعی و تبیین مؤلفههای کارکردی آن. فصلنامه زریبار، 11 (64)، 76ـ51. فاضلی کبریا، ح. و دلشاد تهرانی، م. (1391). سرمایه اجتماعی در نهجالبلاغه با رویکرد مدیریتی. تهران: دانشگاه امام صادق7. قرائتى، م. (1383). تفسیر نور. تهران: مرکز فرهنگى درسهایى از قرآن. قرشى، ع. (1370). قاموس قرآن. تهران: دار الکتب الإسلامیه. کاظمزاده بیطالی، م. و قاسمزاده علیشاهی، ا. (1392). تبیین نقش و میزان تأثیر سرمایه اجتماعی بر تعهد سازمانی و آموزش اثربخش. فصلنامه رفتار سازمانی در آموزش و پرورش، 1 (2)، 46ـ25. مقیمی، م. و رمضان، م. (1390). مدیریت دانش و فناوری اطلاعات. تهران: راه دان. کلمن، ج. (1377). بنیادهای نظریه اجتماعی. ترجمه منوچهر صبوری. تهران: نی. کلینى، م. (1362). الکافی. تهران: اسلامیه. کوهکن، ع. (1387). مؤلفههای سرمایه اجتماعی اسلامی. مجله راهبرد یاس. 17 (87)، 141ـ124. گال، م.؛ بورگ، و. و گال، ج. (1386). روشهای تحقیق کمی و کیفی در علوم تربیتی و روانشناسی. ترجمه احمدرضا نصر و همکاران. تهران: سمت و دانشگاه شهید بهشتی. مجلسی، م. (1403 هـ). بحار الأنوار الجامعه لدرر أخبار الأئمه. بیروت: دارالاحیاء التراث العربی. محمدی ریشهری، م. (1388). میزان الحکمه. ترجمه حمیدرضا شیخی. قم: دارلحدیث. مکارم شیرازى، ن. (1374). تفسیر نمونه. تهران: دار الکتب الإسلامیه. میریان، ف. و صمدانیان، م. (1388). هنجارهای اجتماعی از دیدگاه نهجالبلاغه. مطالعات اسلامی: علوم قرآن و حدیث، 41 (3/82)، 158ـ127. هرسی، پ. و بلانچارد، ک. (1392). مدیریت رفتار سازمانی کاربرد منابع انسانی. ترجمه: علی علاقهبند. تهران: امیرکبیر. واسطى، ز.؛ حنفى، م. و حسینى. م. (1414هـ). تاج العروس من جواهر القاموس. بیروت: دار الفکر للطباعه و النشر و التوزیع. Anderson, J. B. (2006). Social Capital and student Learning, Empirical Results from Latin American Primary Schools, University of San Diego. Berends, M. & Mokher, C. & Zottola, G. (2008). How Social Capital Varies among Charter Schools: Examining Relationships to Academic Rigor, Homework and Engagement from Students’ Perspectives, New York, Vanderbilt University, Department of Education's Institute of Education Sciences. Bradley, J. (2004). Social capital in a tolerant society? a response to treasurer Costello’s presentation to the Sydney Institute. International Journal of Sociology and Social Policy, 24 (1/2), 1 – 20. Dennis, A. I. & Wixom, B. H. & Roth, R. M. (2012). SYSTEM ANALYSIS AND DESIGN. Printed in the United States of America. Elliott, S. N. & Clifford, M. (2014). Principal assessment: Leadership behaviors knownto influence schools and the learning of all students. Florida: Arizona State University, CEEDAR Document No. LS-5 Gilbert, L. (2009). Analyzing the dark side of social capital: Organiaed Crime in Russia. A chapter in: Social capital and peace-building (pp.57-74), Ed. by Michaelene Cox, London: Routledge. Kwok-Kuen, T. (2010). School Social Capital and School Effectiveness. Education Journal, 37(1–2), 119–136. Leana, C. R. & Van Burren, H. J. (1999). Organizational Social Capital and Employment Proactives. Academy of management reviews. Ralph, C & Jenny, O (2005), What is Social Capital and how might it be used in Scotland’s Schools? George Washington University, 38(4), doi.org/10.1177/0899764009333956 Schneider, J. A. (2009). Organizational social capital and nonprofits Nonprofit and Voluntary Sector. Quartely, 38(4), 643-662. | ||
Statistics Article View: 809 PDF Download: 1,054 |