
Number of Journals | 20 |
Number of Issues | 508 |
Number of Articles | 4,393 |
Article View | 8,247,382 |
PDF Download | 4,242,859 |
ملاک های تمایز واجب از ممکن در تقسیم موجودات از نظر فارابی | ||
حکمت سینوی (مشکوه النور) | ||
Article 3, Volume 20, Issue 56 - Serial Number 2, September 1395, Pages 41-62 PDF (467.01 K) | ||
Document Type: علمی ـ پژوهشی | ||
DOI: 10.30497/ap.2016.61516 | ||
Author | ||
فاطمه شهیدی* | ||
استادیار موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه | ||
Receive Date: 04 July 2016, Revise Date: 14 January 2017, Accept Date: 23 January 2017 | ||
Abstract | ||
مشهور این است که فارابی همچون ابنسینا موجودات را به دو دسته تقسیم میکند. در این تقسیم که با محوریت اصل علیت طرح شده است، به جز خدا ــ که تنها واجبالوجود بالذات است ــ همه موجودات دیگر، ممکن و در عین حال واجبالوجود بالغیرند. اما در بسیاری از آثار فارابی، باوجود ذکر تقسیم موجودات به واجب و ممکن، ملاک تمایز و درنتیجه مصادیق اقسام، با تقسیم سینوی تفاوت دارد. از تفسیر فارابی بر کتاب العبارۀ ارسطو و با نظر به بحث واجب و ممکن ــ بهدلیل ابهاماتی که در متن این اثر وجود دارد ــ دو گونه تقسیم برای موجودات قابلتشخیص است. وجه تمایز اقسام در یکی از این دو تقسیم، فعلیت محض (مقابلِ دارای قوه بودن) و در دیگری، ازلیت است. در هردو تقسیم، همه موجوداتِ مجرد، «واجب» و موجودات مادی، «ممکن» بهشمار میآیند. رأی فارابی در دیگر آثاری که به نام او شناخته میشود، متفاوت است. در برخی از آنها. مدخلیت عدم، ویژگی موجود ممکن و وجه تمایز آن از موجود واجب است. در این آثار، خدا خارج از تقسیم موجود به واجب و ممکن و امکان ــ همچون تقسیم ارسطویی ــ مختص موجودات مادی است. در دیگر آثار منسوب به فارابی، تقسیم موجودات به واجب و ممکن کاملاً منطبق با نظام و تقسیم سینوی است. | ||
Keywords | ||
فارابی; تقسیم موجودات; واجب; ممکن; فعلیت; ازلیت; قوه; عدم | ||
References | ||
| ||
Statistics Article View: 731 PDF Download: 743 |