
Number of Journals | 20 |
Number of Issues | 518 |
Number of Articles | 4,516 |
Article View | 9,584,346 |
PDF Download | 5,345,443 |
فلسفه عبادت انسان از منظر ابن سینا | ||
حکمت سینوی (مشکوه النور) | ||
Article 1, Volume 17, Issue 49, March 1392, Pages 5-22 PDF (2.53 M) | ||
Document Type: علمی ـ پژوهشی | ||
DOI: 10.30497/ap.2013.59343 | ||
Author | ||
فاطمه علی پور* | ||
استادیار گروه الهیات و معارف اسلامی دانشگاه پیام نور | ||
Receive Date: 27 October 2012, Revise Date: 06 December 2012, Accept Date: 14 March 2013 | ||
Abstract | ||
میل و گرایش انسان به عبادت، ناشی از نیاز او به معشوق حقیقی و همراه با شوقی درونی است. از سوی دیگر در متون دینی بر تکلیف بودن اعمال عبادی تصریح شده است. مسئله این است که بر اساس اندیشه ابنسینا در مورد فلسفه و حقیقت عبادت، چه رابطهای میان شوق به عبادت و تکلیف بودن آن وجود دارد. بر اساس مبانی فلسفی ابنسینا حقیقت عبادت، ادراک و شناخت خداوند است؛ به گونهای که تأملات فلسفی فی نفسه گونهای عبادت به شمار میرود. ابنسینا در خصوص رابطه لذت و عبادت از نوعی مساوقت میان این دو سخن می͏گوید. او لذت را مانند ادراک، دارای مراتب چهارگانه حسی، تخیلی، وهمی و عقلی میداند که کاملترین آن ادراک عقلی است و لذت عقلی بر لذت حسی رجحان دارد؛ زیرا متلذذ عقلی بر متلذذ حسی رجحان دارد. اوج ادراک عقلی، مرتبه ادراک و معرفت حقتعالی است و التذاذ در این مرتبه با طاعت و عبودیت حقتعالی و تفکر در اوصاف الهی حاصل میشود. از نظر ابنسینا عبادت ذو مراتب است؛ بدین نحو که پوسته و صورت عبادت تکلیف است و مغز و لُب آن شوق و لذت عقلی است. برای کسانی که به لذات حسی و غیرعقلی اشتغال دارند و از لذات عقلی غافل هستند، تکلیف بودن عمل عبادی موجب مشقت است. در راهکاری که ابنسینا ارائه میدهد، تکلیف ساقط نیست و انسان با عمل به تکلیف عبادی از پوسته به مغز میرود و باید این لایهها را رفت و تکرار کرد تا از لایههای سطحی عبادت به مغز و لُبّ آن رسید. | ||
Keywords | ||
فلسفه عبادت; لذت عقلی; تکلیف عبادی; کمال انسان; ابنسینا | ||
References | ||
| ||
Statistics Article View: 1,926 PDF Download: 3,131 |