کفائت در عقد نکاح از نظر فریقین

علی محمدی, طاهر; نبی نیا, خالد

doi:10.30497/flj.2014.59316

Journals List

معاونت پژوهش و فناوری دانشگاه امام صادق علیه السلام

سامانه جامع رسانه‌های جمهوری اسلامی ایران

پرتال نشریات علمی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری MSRT

پایگاه مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی - SID

تغییر نشانی وبگاه نشریات علمی دانشگاه امام صادق علیه‌اسلام

آمار رتبه‌بندی نشریات علمی کشور در ارزیابی سال 1400 وزارت علوم، تحقیقات و فناوری

وضعیت رتبه‌بندی نشریات علمی دانشگاه امام صادق علیه‌السلام براساس نتایج نهایی رتبه‌بندی نشریات علمی کشور در سال 1400

نشریه علمی «فقه و حقوق خانواده» وابسته به دانشگاه امام صادق علیه‌السلام در پایگاه بین‌المللی DOAJ نمایه شد.

أخذ شناسه DOI برای مقالات نشریه علمی «تحقیقات مالی اسلامی»

بازنشر مقالات منتشره نشریات دانشگاه امام صادق علیه‌السلام

تفاهم‌نامه همکاری دانشگاه با سامانه مشابهت‌یاب سمیم‌نور

دسترسی آزاد "Open Access" به کلیه مقالات منتشره نشریات دانشگاه امام صادق علیه‌السلام

نمایه مقالات پژوهشنامه فلسفه دین (نامه حکمت) در پایگاه بین‌المللی Philpapers

Number of Journals	20
Number of Issues	513
Number of Articles	4,443
Article View	8,500,754
PDF Download	4,504,162

	کفائت در عقد نکاح از نظر فریقین
فقه و حقوق خانواده
Article 3, Volume 19, Issue 60, April 1393, Pages 55-80 PDF (910.22 K)
Document Type: علمی- ترویجی
DOI: 10.30497/flj.2014.59316
Authors
طاهر علی محمدی^* ¹; خالد نبی نیا²
¹استادیار گروه فقه و حقوق اسلامی دانشگاه ایلام
²دانشجوی دکتری فقه و حقوق اسلامی دانشگاه تهران
Receive Date: 10 June 2013, Revise Date: 03 July 2013, Accept Date: 26 October 2013
Abstract
کفائت در نکاح، مماثلت، هم‌شأنی و همتایی زوجین در برخی امور است. در مورد مصادیق و معیارهای کفائت در نکاح، میان فقهای امامیه و نیز اهل سنت اختلاف نظر وجود دارد. مشهور فقهای امامیه، ملاک کفائت و هم‌شأنی زن و مرد را اسلام و ایمان به معنای اعتقاد به امامت ائمه دوازده ‌گانه علیهم ‌السلام می ‌دانند؛ چنان‌که از دیدگاه گروهی دیگر، تنها اسلام به معنای عام آن، شرط کفائت است. برخی هم آن را عبارت از اسلام، ایمان و توان پرداخت نفقه دانسته ‌اند. اما اکثر فقهای عامه، علاوه بر تساوی زوجین در اسلام، نسب، حریّت و حرفه، تساوی زن و مرد از حیث سلامت و عیوب مجوز فسخ نکاح را از معیارهای کفائت تلقی کرده ‌اند. مقاله حاضر در صدد پاسخ‌گویی به این سؤال است که حقیقتاً چه اموری می‌توانند مصادیق کفائت در نکاح در دین مقدس اسلام باشند؟ با بیان دیدگاه‌ ها و ادله فقهای امامیه و اهل سنت و نقد آن‏ها این نتیجه بدست می ‏آید که غیر از «اسلام» به معنای عام آن، هیچ معیار دیگری در کفائت شرط نیست. اموری مثل نسب، حریت و شغل، از دیدگاه مذاهب چهارگانه شرط لزومند نه شرط صحت نکاح، و از دیدگاه فقهای امامیه، نه شرط لزومند و نه شرط صحت.
Keywords
کفائت زوجین; شرط صحت نکاح; شرط لزوم; هم‌شأنی; اسلام; ایمان

References
*قرآن کریم* ابنابیجمهور، محمد بن علی احسائی، *عوالی اللئالی، قم، سیدالشهداء، 1405هـ، چاپ اول ابن حمزه طوسی، محمد بن علی، الوسیله الی نیل الفضیله، قم، مکتبه آیت الله المرعشی النجفی، 1408هـ، چاپ اول ابن منظور (افریقی مصری)، محمد بن مکرم، لسان العرب، بیروت، مؤسسه النشر الأعلمی للمطبوعات، 1426هـ، چاپ اول ابوالبرکات، سیدی احمد الدردیر، الشرح الکبیر، دار احیاء الکتب العربیه- عیسی البابی الحلبی و شرکاء، بیتا اردبیلی (محقق اردبیلی)، احمدبن محمد، زبده البیان فی احکام القرآن، تهران، کتابفروشی مرتضوی، بی‌تا، چاپ اول بحرانی، یوسف بن احمد، الحدائق الناضره فی احکام العتره الطاهره، تحقیق محمدتقی ایروانی ـ عبدالرزاق مقرم، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین، 1405هـ، چاپ اول بکری بغدادی (شیخ مفید)، محمد بن نعمان، المقنعه، قم، نشر الاسلامی، 1410هـ، چاپ دوم بهوتی، منصور بن یونس، کشاف القناع عن متن الاقناع،* تحقیق ابوعبدالله محمد حسن اسماعیل، بیروت، دارالکتب العلمیه، 1418هـ، چاپ اول تمیمی مغربی، نعمان بن محمد، *دعائم الاسلام، مصر، دارالمعارف، 1385هـ، چاپ دوم جبعی عاملی، زینالدین بن علی، الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه، قم، کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی، بیتا ــــــــــ، مسالک الافهام فی شرح شرایعالاسلام، تحقیق گروه پژوهش مؤسسه معارف اسلامی، قم، مؤسسه المعارف الاسلامی، 1413هـ، چاپ اول جزیری، عبدالرحمن، الفقه علی المذاهب الاربعه، بیروت، دارالفکر، 1409هـ، چاپ اول جوهری، اسماعیل بن حماد، الصحاح تاج اللغه و صحاح العربیه، تحقیق احمد عبدالغفور عطار، بیروت، دارالعلم للملایین، 1410هـ، چاپ اول حسینی جرجانی، أمیر ابوالفتوح، آیات الاحکام، تحقیق میرزا ولیالله اشراقی سرابی،تهران، انتشارات نوید، 1404هـ، چاپ اول حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه، قم، مؤسسه آلالبیت(ع)، 1409هـ، چاپ اول حطاب رعینی، محمدبن محمدبن عبدالرحمن مغربی، مواهب الجلیل لشرح مختصر خلیل، تحقیق زکریا عمیرات، بیروت، دارالکتب العلمیه، 1416هـ، چاپ اول حلی(علامه)، حسن بن یوسف، تذکره الفقهاء، قم، مؤسسه آل البیت(ع)، 1388هـ، چاپ اول ـــــــــ، قواعد الاحکام* *فی معرفه الحلال و الحرام، گروه پژوهش دفتر انتشارات اسلامی، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1413هـ، چاپ اول حلی (ابن ادریس)، محمد بن منصور، السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، 1368 حلی (محقق)، نجمالدین جعفر بن حسن، شرائع الأسلام فی مسائل الحلال و الحرام، عبدالحسین بقال، قم، مؤسسه اسماعیلیان، 1408هـ، چاپ دوم دسوقی، شمس الدین محمد عرفه، حاشیه الدسوقی علی الشرح الکبیر، دار اجیاء الکتب العربیه، بیتا راغب اصفهانی، حسین بن محمد، مفردات الفاظ القرآن، تحقیق صفوان عدنان داوودی، بیروت، دارالقلم و دارالشامیه، 1416هـ (1996م)، چاپ اول رافعی قزوینی شافعی، عبدالکریم، العزیز(شرح الوجیز) المعروف بالشرح الکبیر، بیروت، دارالکتب العلمیه، بیتا، چاپ اول زحیلی، وهبه، الفقه الأسلامی و أدلته، دمشق، دارالفکر، 1404هـ، چاپ اول زرکشی، محمد بن عبدالله، شرح الزرکشی علی مختصر الخرقی، ریاض، مکتبه العبیکان، 1413هـ، چاپ اول سبحانی تبریزی، جعفر، نظام النکاح فی الشریعه الأسلامیه الغرّاء، قم، مؤسسه الامام الصادق7، بیتا سبزواری نجفی، محمدبن حبیبالله، ارشادالاذهان الی تفسیرالقرآن، بیروت، دارالتعارف للمطبوعات، 1419هـ، چاپ اول سرخسی، شمسالدین، المبسوط، بیروت، دارالمعرفه، 1414هـ، چاپ اول سعدی، ابوحبیب، القاموس الفقهی لغهً و اصطلاحاً، دمشق، دارالفکر، 1408هـ، چاپ دوم شافعی صغیر، شمسالدین محمّد بن ابیالعباس، نهایه المحتاج الی شرح المنهاج، بیروت، دارالفکر، 1404هـ، چاپ اول شربینی، محمد بن احمد، مغنی المحتاج،* بیروت، دار احیاء التراث العربی، 1377هـ. طباطبایی، سید محمّد حسین، *المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، مؤسسه الاعلمی للمطبوعات، 1973م، چاپ اول طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر جوامع الجامع، ترجمه ابوالقاسم گرجی، تهران، انتشارات دانشگاه تهران و مدیریت حوزه علمیه قم، 1377، چاپ اول ـــــــــــ، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ترجمه محمدجواد بلاغی، تهران، انتشارات ناصرخسرو، 1372، چاپ سوم طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، تهران، نشر فرهنگ اسلامی، 1408هـ، چاپ دوم طوسی، محمد بن حسن، تهذیبالأحکام فی شرح المقنعه للشیخ المفید، تهران، دارالکتب الأسلامیه، 1365، چاپ چهارم ـــــــــ، الخلاف، قم، مؤسسه نشر اسلامی، 1407هـ، چاپ دوم ـــــــــ، المبسوط فی فقه الأمامیه، تحقیق محمدتقی کشفی، تهران، المکتبه المرتضویه لاحیاء الآثار الجعفریه، 1387هـ، چاپ سوم فاضل هندی، محمد بن حسن بن محمد اصفهانی، کشف اللثام والابهام عـن* *قواعدالاحکام، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1416هـ، چاپ اول فیض کاشانی، محمد محسن بن مرتضی، الاصفی فی تفسیر القرآن، محمدحسین درایتی ـ محمدرضا نعمتی، قم، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، 1418هـ، چاپ اول ـــــــــــ، مفاتیح الشرایع، قم، مجمع الذخائر الاسلامیه، 1401هـ، چاپ اول کاسانی، علاءالدین ابوبکربن مسعود، بدائع الصنائع فی ترتیب الشرائع، پاکستان، المکتبه الحبیبیه، 1409هـ، چاپ اول کرکی، علیبن حسین، جامعالمقاصد فی شرح القواعد، گروه پژوهش مؤسسه آل البیت علیهمالسلام، قم، مؤسسه آلالبیت لإحیاءالتراث، 1414هـ، چاپ دوم کلینی، محمد بن یعقوب، اصول الکافی، تهران، دارالکتب الاسلامیه، 1365، چاپ چهارم کوفی، محمد بن محمد بن اشعث، الجعفریات (الأشعثیات)، تهران، مکتبه نینوی الحدیثه، بیتا مالک بن انس،المدونه* الکبری، روایه الامام سحنون بن سعید التنوفی عن الامام عبدالرحمن بن القاسم عتقی عن الامام مالک، بیروت، دار احیاء التراث العربی، 1323هـ مجلسی، محمد باقر، *بحار الأنوار، بیروت، مؤسسه الطبع و النشر، 1410هـ، چاپ اول مدنی تبریزی، یوسف، تکلمه الوسیله فی احکام النکاح و الطلاق، قم، بینا، بیتا مغنیه، محمدجواد، الفقه علی المذاهب الخمسه، بیروت، دار التیار الجدید، 1421هـ، چاپ دهم مکارم شیرازی، ناصر، الأمثل فی تفسیر کتابالله المنزل، قم، مدرسه أمام علی بن ابی طالب(ع)، 1421هـ، چاپ اول نجفی، محمدحسن، جواهرالکلام فی شرح شرایعالأسلام*، تحقیق عباس قوچانی و علی آخوندی، بیروت، دار احیاء التراث العربی، 1404هـ، چاپ هفتم
Statistics Article View: 1,603 PDF Download: 659

Journal management system. designed by sinaweb

Related Links

News

Statistics

کفائت در عقد نکاح از نظر فریقین