News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 518 |
| Number of Articles | 4,516 |
| Article View | 9,584,400 |
| PDF Download | 5,345,577 |
نظریۀ استنتاج در منطق ابن سینا: آمیزه ای ارسطویی _ رواقی با خطایی بطلمیوسی | ||
| حکمت سینوی (مشکوه النور) | ||
| Article 2, Volume 19, Issue 53, March 1394, Pages 21-48 PDF (7.74 M) | ||
| Document Type: علمی ـ پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/ap.2015.52026 | ||
| Author | ||
| مهدی عظیمی* | ||
| عضو هیئت علمی دانشگاه تهران | ||
| Receive Date: 20 February 2015, Revise Date: 12 May 2015, Accept Date: 09 June 2015 | ||
| Abstract | ||
| رگه‌هایی از منطق گزاره ها را در آثار ارسطو می‌توان دید. با این حال، او شیفته آموزه قیاس حملی است و قیاس‌های شرطی را اگرچه تحویل‌ناپذیر، ولی نیازمند به آنها می‌شمارد. پس‌از ارسطو، شاگردانش کوشیدند نظریه قیاس‌های شرطی را گسترش دهند با این حال کار چندانی از پیش نبردند. این رواقیان بودند که با نگاه ویژه به منطق گزاره‌های شرطی، نخستین دستگاه منطق گزاره ها را پایه‌گذاری کردند. جایگاه بنیادین منطق رواقی در آغاز قرن بیستم و در پرتو آموزه‌های منطق ریاضی کشف گردید. ابن‌سینا اگرچه می‌کوشد در نظریه استنتاج از دست‌آوردهای هر دو سنت ارسطویی و رواقی بهره گیرد؛ اما همچنان منطق رواقی را کم اهمیت می‌شمارد و بیشتر نیروی خود را صرف گسترش نظریه «قیاس‌های تماماً شرطی» تئوفراستوس می‌کند. کم اهمیت دانستن منطق رواقی به‌خودی‌خود یکی از خطاهای راهبردی ابن‌سینا است که خاستگاه آن نوشته‌های مشاییانی چون اسکندر افرودیسی است که منطق رواقی را با تحقیر گزارش کرده‌اند. افزون بر این، ابن‌سینا از نظر منطقی، قیاس حملی را در جایگاه نخست، قیاس اقترانی شرطی را در جایگاه دوم، و قیاس استثنایی را در جایگاه سوم می‌نشاند. این دومین خطای راهبردی اوست که از آناکاویک نخست ارسطو سرچشمه می‌گیرد و می‌توان آن را «خطای بطلمیوسی» نامید. | ||
| Keywords | ||
| منطق گزاره ها; قیاس‌های شرطی; منطق رواقی; ابن‌سینا; ارسطو; تئوفراستوس | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 1,737 PDF Download: 1,401 |
||