
Number of Journals | 20 |
Number of Issues | 508 |
Number of Articles | 4,393 |
Article View | 8,242,709 |
PDF Download | 4,234,305 |
حق حبس در نظام حقوقی خانواده در اسلام | ||
فقه و حقوق خانواده | ||
Article 1, Volume 16, Issue 54, June 1390, Pages 5-27 PDF (293.62 K) | ||
DOI: 10.30497/flj.2011.39745 | ||
Author | ||
فائزه عظیم زاده اردبیلی | ||
دکتری علوم قرآن و حدیث و کارشناس ارشد فقه و حقوق اسلامی؛ استادیار دانشگاه امام صادق ع پردیس خواهران | ||
Receive Date: 02 November 2010, Accept Date: 09 September 2011 | ||
Abstract | ||
عقد نکاح منشأ آثار فراوانی در روابط زوجین است که پرداخت مهریه ازآن جمله است و زوجه میتواند پس از عقد، مهر تعیین شده را (در صورتی که حال باشد) مطالبه نماید. اگر زوج حاضر نشود مهر وی را تسلیم نماید، مطابق ماده1085ق .م. زوجه حق دارد از تمکین خودداری کند تا مهریه را وصول نماید. از این حق زوجه در ادبیات فقهی و حقوقی به حق حبس یاد میشود. در مورد حق حبس، مباحث گوناگونی مطرح است و ابهاماتی در مورد تطابق مواد قانون مدنی با برخی مبانی فقهی وجود دارد.ازاین رو، مقاله حاضر بر آن است با بررسی مبانی فقهی، به پرسشهای مهمی که در زمینه شرایط حق حبس، رابطه تقابلی آن، قلمرو حق حبس و مسقطات آن وجود دارد، پاسخ دهد و خلأهای قانونی را تبیین نماید. نتایج این مقاله با استناد به آراء فقها و حقوقدانان چنین است: حق حبس علاوه بر اجماع فقها در نکاح که یک عقد معاوضی یا شبه معاوضی است، مستند بر سه نظریه عمده میباشد: 1ـ طرفین عقد نکاح (زوجین ) هر دو حق حبس دارند (این نظر مشهور فقهاست)، 2ـ هیچ یک از زوجین حق حبس ندارند. 3ـ حق حبس فقط برای زوجه مستقر میشود. به نظر میرسد علیرغم انتقادهای بعضی از حقوقدانان و فقها در مورد سکوت قانون راجع به حق حبس زوج، با عنایت به مبنای شبه معاوضی بودن عقد نکاح میتوان حق حبس زوجه را یک قاعده استثنایی دانست که در جهت حمایت از حقوق زن پیشبینی شده است و نباید زوج در این مورد با زوجه مقایسه گردد. اعسار و عدم اعسار زوج نقشی در استفاده از حق حبس ندارد. | ||
Keywords | ||
حق حبس; مهریه; عقود معاوضی; عقود شبه معاوضی; الزام; تمکین | ||
References | ||
| ||
Statistics Article View: 5,337 PDF Download: 2,601 |