News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 518 |
| Number of Articles | 4,516 |
| Article View | 9,592,025 |
| PDF Download | 5,357,863 |
گزاره ماهوی نزد ابن‌سینا و جهت سور | ||
| حکمت سینوی (مشکوه النور) | ||
| Article 4, Volume 14, Issue 43, May 1389, Pages 66-86 PDF (1.43 M) | ||
| DOI: 10.30497/ap.2010.39484 | ||
| Author | ||
| اسدالله فلاحی | ||
| استادیار گروه فلسفه دانشگاه زنجان | ||
| Receive Date: 29 November 2009, Accept Date: 23 September 2010 | ||
| Abstract | ||
| ابن‌سینا با آن‌که به تمایز میان «جهت حمل» و «جهت سور» تصریح کرده است، در عمل، تنها به جهت حمل و تقسیمات آن پرداخته و از جهت سور و اهمیت آن در فلسفه اسلامی غافل مانده است. یکی از کاربردهای جهت سور، حمل نوع بر جنس است. به نظر ابن‌سینا، در گزاره «حیوان انسان است» اگر نظر به افراد حیوان باشد، جهت گزاره جهت ضرورت یا امتناع خواهد بود، اما اگر نظر به حقیقت و ماهیت حیوان باشد، جهت آن امکان است. گزاره دال بر امکان حمل نوع بر جنس (مانند «حیوان انسان است به امکان») گزاره‌ای است که در منطق قدیم نامی برای آن وضع نشده است و از این رو، آن را «گزاره ماهوی» می‌نامیم. گزاره ماهوی در قالب هیچ یک از تقسیم‌بندی‌های رایج منطق قدیم نمی‌گنجد؛ زیرا این گزاره نه شخصیه است، نه طبیعیه، نه مهمله و نه محصوره، چنان که نه حمل اولی است و نه حمل شایع. راز بیرون ماندن گزاره ماهوی از تقسیم‌بندی‌های رایج این است که این تقسیم‌بندی‌ها تنها برای گزاره‌های مطلقه و گزاره‌های موجهه به «جهت حمل» هستند در حالی که گزاره ماهوی را اصولا نمی‌توان جهت حمل دانست، بلکه باید آن را «جهت سور» به شمار آورد. | ||
| Keywords | ||
| ضرورت; امکان; گزاره ماهوی; جهت حمل; جهت سور | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 1,948 PDF Download: 1,259 |
||