News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 518 |
| Number of Articles | 4,516 |
| Article View | 9,584,319 |
| PDF Download | 5,345,358 |
روحانیت، انقلاب مشروطه و ستیز میان سنّت و تجدّد | ||
| نشریه «دانش سیاسی» | ||
| Article 4, Volume 4, Issue 1 - Serial Number 7, June 1387, Pages 95-122 PDF (306.6 K) | ||
| Document Type: علمی - پژوهشی (مسایل سیاسی ایران) | ||
| DOI: 10.30497/pk.2008.39 | ||
| Author | ||
| مهدی رهبری* | ||
| عضو هیات علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه مازندران | ||
| Receive Date: 19 February 2008, Revise Date: 22 May 2011, Accept Date: 24 May 2008 | ||
| Abstract | ||
| روحانیت، انقلاب مشروطه و ستیز میان سنّت و تجدّد دکتر مهدی رهبری تاریخ دریافت: 30/11/86 تاریخ پذیرش: 04/03/87 چکیده ورود ایران به عصر جدید و ایجاد شکاف و انقطاع در سیر طبیعی تاریخ و سنت- که با خشونتی همراه با شکست‌های خارجی و استعمار همراه بود- ایران را وارد دورانی کرد که به رویارویی بزرگ میان سنت و مدرنیته انجامید. درحالی‌که سنت و مدرنیته از نظر بنیادهای فلسفی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی با یکدیگر دارای تعارض ماهوی است، چنین تعارضی همۀ جامعه را در اشکال مختلف ذهنی و عینی در بر گرفت؛ از جمله یکی از عمده‌ترین نهادهایی که در نقطۀ آغازین و اصلی این تعارض واقع شد، دین و روحانیت بوده است. روحانیت که تا قبل از تجدد تنها از منظر دینی و تفاسیر مذهبی قابل دسته‌بندی بود، پس از آن با مسائل جدیدی مواجه گردید که نه درون‌دینی بلکه برون‌دینی بوده‌اند و اصل دین و اعتقادات سنتی را مورد هدف قرار داده بودند. چنین تعارضی زمانی جدی‌تر شده است که ورود مدرنیته به ایران با غلبه غرب و عقب‌ماندگی ایرانیان و ناتوانی آن‌ها در پاسخ‌گویی به بحران‌های جدید و حل مشکلات توأم بوده است. انقلاب مشروطه که نقطۀ آغازین ورود ایران به عصر جدید و تعارض جدی و رسمی میان سنت و مدرنیته محسوب می‌گردد، سبب شد که میان نیروهای سیاسی و از جمله روحانیت شکاف بزرگی در رابطه با سنت و تجدد و انقلاب شکل گیرد. در‌این‌باره، میان روحانیت تقسیم‌بندی‌های عمده‌ای به وجود آمد که می‌توان آن‌ها را در سه گروه شریعت‌مداران، عدالت‌محوران و نوگرایان دینی تفکیک‌پذیر دانست. آنچه این مقاله در پی بررسی آن خواهد بود، دیدگاه‌ها و مواضع هر سه جریان مذهبی در چالش میان سنت و تجدد پس از انقلاب مشروطه است که برای نخستین‌بار در ایران ظهور یافت. | ||
| Keywords | ||
| عقب‌ماندگی; توسعه; تجدد; انقلاب مشروطه; سنت‌گرایی; عدالت‌طلبی; اصلاح‌طلبی دینی | ||
|
Statistics Article View: 4,115 PDF Download: 2,031 |
||