News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 513 |
| Number of Articles | 4,443 |
| Article View | 8,509,405 |
| PDF Download | 4,506,977 |
مبانی و استثنائات حریم خصوصی در اسلام و حقوق ایران از دیدگاه حقوق عمومی | ||
| آموزه‌های حقوقی گواه | ||
| Article 10, Volume 5, Issue 2 - Serial Number 9, August 1398, Pages 251-276 PDF (1.05 M) | ||
| Document Type: مقاله تخصصی | ||
| DOI: 10.30497/leg.2019.2800 | ||
| Authors | ||
| فرید محسنی1; محمدحسین میرعماد* 2 | ||
| 1استادیار گروه حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه علوم قضایی | ||
| 2کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم شناسی | ||
| Receive Date: 03 October 2019, Revise Date: 04 October 2019, Accept Date: 31 December 2019 | ||
| Abstract | ||
| حریم خصوصی و مباحث نظری در ارتباط مستقیم با مسأله حکومت می باشد چراکه از طرفی برای اشخاص اعم از حقیقی و حقوقی گسترش حیطه و دایره حریم خصوصی به دلایل گوناگون مطلوب بوده و از طرف دیگر معمولا حکومت‌ها نیز به دنبال اهداف عمدتا سیاسی و امنیتی خود، در پی کوچک سازی مرزهای حریم خصوصی اشخاص و دست یافتن به مجوزهایی برای ورود و نقض این حق مسلم بشری بوده اند.تحقیق پیش رو، در صدد پاسخگویی به این پرسش اصلی می باشد که مبانی حریم خصوصی چیست و استثنائات وارد بر آن با توجه به آیات و روایات چه می باشد. در این راستا قدم اول در وصول به هدف آن است که از زاویه دید حقوق عمومی، مبانی احترام حریم خصوصی در حمایت از افراد و نیز استثنائات وارد بر آن در حمایت از حکومت به نمایندگی جامعه، مشخص و معلوم گردد؛ لذا منابع اسلامی به عنوان زیربنای اصلی نظام حقوقی ایران مورد بررسی قرار گرفت که بر اساس آن، مبانی حمایت از حریم خصوصی را می‌توان این‌گونه در پنج اصل احصاء کرد: پاسداشت کرامت انسانی؛ احترام به حریم و حرمت مؤمن؛ حرمت اذیت و آزار دیگران خصوصا مومنین؛ امانت‌داری و رازداری؛ منع اشاعه فحشاء در جامعه و حفظ سلامت اخلاقی. به این ترتیب حقوق مردم از بعد فردی در جامعه مورد تاکید اسلام واقع شده است ولی از آن سو، حقوق جامعه در نگاه کلان که حکومت نماینده آن می باشد، نیز باید مورد توجه قرار گیرد. در یک جمع بندی کلی، استثنائات وارد بر حریم خصوصی از نگاه آیات و روایات به این موارد منتهی می شود:«کارگزاران حکومتی ؛ دشمنان خارجی؛ منافقین و معاندین داخلی؛ کودک و نوجوان از جانب اولیاء خود؛ فرد فاسق؛ حاکم ظالم؛ مخلان امنیت و بدعت‌گذاران». در ادامه جایگاه حریم خصوصی در حقوق ایران مورد بررسی قرار گرفت و اصول قانون اساسی و سند چشم انداز که منجر به تصویب طرح جامع ارتباطات و فناوری اطلاعات گردید، مورد بررسی قرار گرفت. در طرح جامع ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز اگرچه در مبنای تحدید حریم خصوصی تطابق‌هایی با مبانی اسلامی به چشم می‌خورد ولی در لابلای مباحث دیگر پنهان و به نادرستی‌هایی آمیخته شده است. | ||
| Keywords | ||
| حریم خصوصی; اسلام; استثنائات; قانون اساسی; طرح جامع ارتباطات و فناوری اطلاعات | ||
| References | ||
|
• قرآن • نهج البلاغه الف. کتب فارسی 1. انصاری، باقر(1386)، حقوق حریم خصوصی، تهران: سمت 2. حائری، محمد حسن، شاملی، نصرالله، علی اکبری بابوکانی، احسان(1391)، تجسس، تهران: انتشارت دانشگاه امام صادقعلیه‌السلام 3. دعموش العاملی، علی(1387)، دایرة المعارف اطلاعات و امنیت در آثار و متون اسلامی، ترجمه باقری مهیاری، غلامحسین؛ گرمابدری، رضا، تهران: انتشارات دانشگاه امام حسین(ع) 4. ستوده، رضا(1360)، ترجمه مجمع البیان فى تفسیر القرآن، تهران: انتشارات فراهانى 5. شریعتی، سعید(1384)، حقوق ملت و دولت در قانون اساسی، تهران: کانون اندیشه جوان 6. صادقى اردستانى، احمد(1376)، ترجمه نوادر راوندى، تهران: بنیاد کوشانپور 7. عمید زنجانی، عباسعلی(بی تا)، مبانی فقهی کلیات قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران (جامعه کنونی ایران و انقلاب اسلامی)، تهران: جهاد دانشگاهی 8. غفارى، على اکبر(1367 ، ترجمه من لا یحضره الفقیه، تهران: نشر صدوق 9. محسنی، فرید(1389)، حریم خصوصی اطلاعات(مطالعه کیفری در حقوق ایران، ایالات متحده آمریکا و فقه امامیه)، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق‌علیه السلام 10. محمدی ری‌شهری، محمد(1387)، منتخب میزان الحکمه، ترجمه حمیدرضا شیخی، قم: دارالحدیث 11. مستفید، حمید رضا؛ غفارى، على اکبر(1372)، ترجمه عیون أخبار الرضا(ع)، تهران: نشر صدوق 12. منتظرى نجف‌آبادى، حسینعلى(1409 ه ق )، مبانى فقهى حکومت اسلامى، ترجمه: صلواتى، محمود و شکورى، ابوالفضل، قم: مؤسسه کیهان ب. کتب عربی 13. حرانی، ابن شعبه(1404 ق )، تحف العقول عن آل الرسول(ص)، قم: انتشارات جامعه مدرسین 14. حر عاملى، محمد بن حسن(1409 ه.ق)، وسائل الشیعة، قم: مؤسسة آل البیت علیهم السلام 15. موسوى خمینى، سید روح اللّه(بی تا)، تحریر الوسیلة، قم: مؤسسه مطبوعات دار العلم 16. راوندى، سید فضل الله(بی تا)، النوادر للراوندی، دار الکتاب: قم 17. شیخ صدوق(1378 ه.ق)، عیون أخبار الرضا(ع)، تهران: نشر جهان 18. کلینى، محمد بن یعقوب(1407 ه ق)، الکافی، تهران: دار الکتب الإسلامیة 19. مجلسى، محمد باقر(1407ه.ق)، بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، تهران: نشر اسلامیه ج. مقالات و پایان نامه ها 20. کدیور محسن(1386)، «حقوق غیر مسلمانان در اسلام معاصر»، مجله آیین، شماره 6 21. سالارزایی، امیر حمزه(1390)، «مطالعه‌ی تطبیقی حقوق غیرمسلمانان اهل ذمه در قانون اساسی ایران و پاکستان» فصلنامه مطالعات شبه قاره دانشگاه سیستان و بلوچستان، شماره 8 22. شذی خفاجی(1389)، «حقوق اقلیت ها در حکومت اسلامی»، ترجمه مهدی حسینیان، فصلنامه حکومت اسلامی، شماره 13 23. خرازی، سید محسن(1388)، «کاوشی در حکم فقهی تجسس»، فصلنامه فقه اهل بیت، شماره 26 24. انصاری، باقر(1383)، حریم خصوصی و حمایت از آن در حقوق اسلام، تطبیقی و ایران، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران ، شماره 66 25. اسدی، لیلاسادات(1388)، «حریم خصوصی کودک و حق والدین بر تربیت»، مجله فقه و حقوق خانواده (ندای صادق)، شماره 50 26. رحمدل، منصور(1384)، «حق انسان بر حریم خصوصی»، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، شماره 70 د. قوانین 27. قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران 28. قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور کیفری 29. قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات 30. سند چشم انداز بیست ساله جمهوری اسلامی ایران 31. سیاست‌های کلی نظام در دوره چشم‌انداز؛ ابلاغی توسط مقام معظم رهبری | ||
|
Statistics Article View: 947 PDF Download: 569 |
||