News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 509 |
| Number of Articles | 4,399 |
| Article View | 8,252,604 |
| PDF Download | 4,248,391 |
آسیب‌شناسی الگوی درآمدزایی موقوفات (مطالعه موردی املاک مسکونی عرصه اعیان وقف) | ||
| مطالعات اقتصاد اسلامی | ||
| Article 5, Volume 12, Issue 2 - Serial Number 24, February 1399, Pages 137-170 PDF (619.77 K) | ||
| Document Type: مقاله پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/ies.2020.2777 | ||
| Authors | ||
| وحید یاوری1; مهدی صادقی شاهدانی2; مجتبی نصراللهی نسب* 3 | ||
| 1استادیار گروه مدیریت دولتی (تطبیقی و توسعه)، دانشگاه امام صادق (علیه‌السلام)، تهران، ایران | ||
| 2استاد دانشکده معارف اسلامی و اقتصاد، دانشگاه امام صادق (علیه‌السلام)، تهران، ایران | ||
| 3پژوهشگر پژوهشکده مطالعات فناوری ریاست جمهوری و دانشجوی دکتری علوم اقتصادی دانشکده معارف اسلامی و اقتصاد، دانشگاه امام صادق (علیه‌السلام)، تهران، ایران | ||
| Receive Date: 10 June 2018, Revise Date: 09 May 2020, Accept Date: 14 January 2019 | ||
| Abstract | ||
| وقف یکی از نخستین نهادهای مالی و مدنی با هدف رفع مشکلات جامعه اسلامی می‌باشد. تعمیر و آباد نمودن موقوفه و نیز حفظ مصالح وقف به‌گونه‌ای که امکان انتفاع از آن در طول زمان حفظ گردد از اهم وظائف شرعی متولی خوانده شده است. یکی از انواع وقفیات منفعتی ـ متصرفی، املاک مسکونی عرصه ـ اعیان وقف می‌باشند که سهم قابل‌توجهی در میان موقوفات متصرفی دارند. تحقیق حاضر با استفاده از روش موردپژوهی (مطالعه موردی) پس از گردآوری اطلاعات از طریق فنون بررسی اسناد، مصاحبه و گروه کانونی و تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از رویه تحلیل مضمون به آسیب‌شناسی الگوی درآمدزایی این رقبات یعنی اجاره‌داری، پرداخته است. با توجه به چارچوب تحلیلی ذینفعان که شامل واقف، موقوفه، مستأجر، متولی و حکومت می‌باشد، آسیب‌ها شناسایی و طبقه‌بندی شدند. شروط و محدودیت‌های کم‌اهمیت و غیر‌بهینه واقف در وقف‌نامه، هزینه‌های فزاینده و درآمد کاهنده موقوفه، بی‌توجهی به تعهدات قرارداد و شأنیت وقف توسط مستأجر، اجاره‌داری و نگهداری ناصحیح موقوفات توسط متولی و ریل‌گذاری و نظارت ناصحیح حکومت ازجمله مهم‌ترین آسیب‌ها شناسایی شدند. طراحی سامانه الکترونیکی اجاره‌داری باهدف ارتقاء شفافیت عملکرد سازمان اوقاف و امور خیریه، به‌روز‌رسانی نرخ اجارات، واگذاری اجاره‌داری به بخش خصوصی و تأسیس دادسرای ویژه وقف ازجمله راهکارهای رفع آسیب‌های فوق پیشنهاد شدند. | ||
| Keywords | ||
| آسیب‌شناسی; اجاره‌داری; مدل درآمدزایی; رقبات مسکونی; وقف. طبقه‌بندی JEL: L39; R31 | ||
| References | ||
|
ازکیا، مصطفی؛ احمد رش، رشید؛ پارتازیان، کامبیز (1396). روش‌های تحقیق کیفی از نظریه تا عمل، جلد دوم، شرکت انتشارات کیهان، چاپ اول. اشرف‌زاده، فرزاد (1384). مدل تصمیم‌گیری برون‌سپاری خدمات، مطالعات مدیریت بهبود و تحول، شماره 46، صفحات 109 تا 132. پورابراهیمی، محمدرضا (1392). سخنرانی در همایش ملی وقف و اقتصاد. ثقفی، فاطمه، عباسی شاهکوه، کلثوم، کشتگاری، احسان (1393)، طراحی چارچوب شناسایی و اولویت‌بندی ذینفعان مبتنی بر روش فراتلفیق (مطالعه موردی سیستم‌عامل بومی ایران)، مدیریت فردا، شماره 39 حاتمی، علی‌اصغر، شفقتی، ویدا (1380)، اجاره مال موقوفه، نشریه دانشکده الهیات مشهد، شماره 51 و 52. حلی، محقق، ابوالقاسم نجم الدین جعفر بن الحسن (1403ق). شرائع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام، جلد 2، بیروت: منشورات دار الأضواء. دل، یان؛ هک، تونی (1390). روش‌شناسی مطالعه موردی در پژوهش‌های مدیریت (آزمون نظریه و نظریه‌پردازی)، (مترج: دانایی‌فرد، حسن)، دانشگاه امام صادق (علیه‌السلام)، چاپ اول. ربیعی، حسن (1393). پایگاه خبرگزاری مهر به آدرس الکترونیکی: www.mehrnews.com رهبر معظم انقلاب (1390). دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله خامنه‌ای به آدرس الکترونیکی: www.khamenei.ir. روزبهانی، محمدرضا (1394). روش تحقیق در پایان‌نامه نویسی و مقاله‌نویسی (شیوه‌ها و مهارت‌ها)، کتاب آوا، ویراست اول، چاپ دوم. ریاحی سامانی، نادر (1391). بهره‌وری در قلمرو وقف، تهران: سازمان چاپ و انتشارات. سازمان اوقاف و امور خیریه (1390). قانون اوقاف، قم: انتشارات اسوه. سازمان اوقاف و امور خیریه (بی‌تا). گزارش‌های مرتبط با پروژه «ارتقای بهره‌وری موقوفات کشور مطابق با نیات واقفین». سوری، حجت‌الله (1383). بررسی وضعیت بهره‌برداری از رقبات منفعتی موقوفات کشور: مطالعه موردی اداره اوقاف جنوب شهر تهران، دانشکده معارف اسلامی و اقتصاد، دانشگاه امام صادق (علیه‌السلام). شیخانی، مصطفی (1391). تطبیق مسئله تعیین متولی ـ ناظر در وقف با مسئله اقتصاد اطلاعات، دانشکده معارف اسلامی و اقتصاد، دانشگاه امام صادق (علیه‌السلام). عابدی جعفری، حسن؛ تسلیمی، محمد سعید؛ فقیهی، ابوالحسن؛ شیخ‌زاده، محمد (1390). تحلیل مضمون و شبکه مضامین، روشی ساده و کارآمد برای تبیین الگوهای موجود در داده‌های کیفی، اندیشه مدیریت راهبردی، سال پنجم، شماره دوم. عبادی، صادق (1388). شیوه‌های جدید بهره‌وری و سرمایه‌گذاری اموال وقف، میراث جاویدان، شماره 65، صفحات از 14 تا 31. مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی (1395). قانون مدنی (1307، با اصلاحات بعدی). الموسوی الخمینی، روح‌الله (1368)، تحریرالوسیله، اسلامی، علی، قم: دفتر انتشارات اسلامی، جلد 2. المئی، علیرضا؛ همتی، مهناز (1395). آسیب‌شناسی دوره‌های آموزشی مؤسسات جامع علمی کاربردی مهارت استان گیلان با رویکرد سه‌شاخکی و به روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP)، مدیریت فردا، سال پانزدهم. هاشمی نسب، سید محمدمهدی (1379). مبانی مدیریت موقوفات در اسلام، میراث جاویدان، شماره 30، صفحات 122 تا 130. یاوری، وحید (1391). طراحی مدل مفهومی مدیریت عملکرد سازمانی برای سازمان اوقاف و امور خیریه، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه علامه طباطبایی (رحمه‌الله). ین، رابرت ک؛ پارسائیان، علی؛ اعرابی، سید محمد (مترجمان) (1376)، تحقیق موردی، صهبا، چاپ اول. Abdul-karim, Shamsiah. (2010). Contemporary shari'ah structuring for thedevelopment and management of waqf assets in Singapore. (published doctoral dissertation). durham theses, durham University. Available at durham e-theses online: http://etheses.dur.ac.uk/778/. Musaee, anwar H. M., Muhammad Abbas, Eeman, Mujani, Wan Kamal, Roziah Sidik @ Mat Sidek. (2014). Financial analysis of waqf real estate revenues in the west bank: 1994-2014, Asian Economic and Financial Review, 4(10), pp. 1260-1274. from http://www.aessweb.com/journals/5002. | ||
|
Statistics Article View: 569 PDF Download: 532 |
||