News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 517 |
| Number of Articles | 4,504 |
| Article View | 9,487,128 |
| PDF Download | 5,194,551 |
شناسایی و تبیین عناصر تفکر استراتژیک | ||
| اندیشه مدیریت راهبردی | ||
| Article 3, Volume 13, Issue 2 - Serial Number 26, July 1398, Pages 171-204 PDF (1.59 M) | ||
| Document Type: مقاله علمی-پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/smt.2019.2738 | ||
| Authors | ||
| علی بیاضی طهرابند1; اسدالله کردناییج* 2; سید حمید خداداد حسینی2; حسن دانایی‌فرد3 | ||
| 1دانشجوی دکتری مدیریت استراتژیک، دانشکدۀ مدیریت و اقتصاد دانشگاه تربیت‌مدرس | ||
| 2عضو هیأت علمی دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران | ||
| 3استاد دانشکدۀ مدیریت و اقتصاد، دانشگاه تربیت‌مدرس | ||
| Receive Date: 08 December 2018, Revise Date: 10 June 2019, Accept Date: 28 June 2019 | ||
| Abstract | ||
| شواهد حاکی از آن است که حاکمیت تفکر استراتژیک در سازمان‌ها منجر به «توسعۀ ظرفیت‌های سازمان»، «کسب نتایج مالی پایدار» و «بهبود جایگاه سازمان در محیط» می‌شود؛ لیکن علی‌رغم اهمیت بالای تفکر استراتژیک، شناسایی شایستگی‌های معرف آن و ابزارهای سنجش آن محل بحث می‌باشد. مرور ادبیات در این زمینه نشان می‌دهد اجماع نظری مشخصی درخصوص ویژگی‌های تفکر استراتژیک که بعضاً با عنوان «عناصر»، بعضاً با عنوان «جنبه‌ها»، بعضاً با عنوان «مهارت‌ها»، بعضاً با عنوان «قابلیت‌ها»، بعضاً با عنوان «شایستگی‌ها» و عناوین دیگر تبیین شده‌اند، وجود نداشته و لذا شاهد توسعۀ مقیاس‌های استاندارد و فراگیر برای سنجش ابعاد تفکر استراتژیک به‌عنوان سازه‌ای پژوهشی نیز نبودیم. بر این اساس، طی مطالعۀ حاضر تلاش شد تا با به‌کارگیری استراتژی نظریۀ داده‌بنیاد چندگانه (MGT) به پیکربندی مدلی یکپارچه برای تبیین ماهیت تفکر استراتژیک پرداخته شود. تحلیل داده‌های حاصل از مرور نظام‌مند مطالعات مرتبط در بازۀ زمانی ۴۰ سال اخیر و مصاحبه با ۲۷ نفر از خبرگان که با ترکیب روش‌های نمونه‌گیری هدفمند قضاوتی و روش گلوله‌برفی انتخاب شدند، منجر به توسعۀ مدلی شد که تفکر استراتژیک را در قالب شش ویژگی مشتمل بر «دوراندیشی چشم‌انداز‌محور»، «ذی‌نفع‌محوری»، «تحول‌گرایی خلاقانه»، «راه‌حل‌جویی نظام‌مند»، «الگویابی» و «تصمیم‌گیری هوشمندانه» مفهوم‌پردازی می‌کند. به‌منظور اعتبارسنجی نتایج و همچنین ارزیابی مدل از منظر «قابل‌فهم‌بودن»، «جامع‌بودن»، «کاربردی‌بودن» و «نوآوری» طی دو مرحلۀ متوالی به نظرسنجی از خبرگان پرداخته شد که نتایج این پیمایش‌ها نیز نشان از اعتبار نتایج اکتسابی و مناسب ارزیابی‌شدن مدل نهایی با توجه به چهار معیار مذکور دارد. | ||
| Keywords | ||
| استراتژی; تفکر استراتژیک; عناصر تفکر استراتژیک | ||
| References | ||
|
آذرپور، سمانه و محمد ابویی اردکان و آرین قلی‌پور، «ارتباط تفکر استراتژیک و نوع شخصیت مدیران در سازمان‌های رسانه‌ای»، فصلنامۀ علوم مدیریت ایران، سال۱۰، شمارۀ۴۰، ۱۳۹۴. استرنبرگ جی رابرت، سبک‌های تفکر، ترجمۀ علاءالدین اعتمادی اهری و علی‌اکبر خسروی، چ۲، تهران: نشر و پژوهش دادار، ۱۳۸۱. اسمیت فیلیپ جی، ذهنیت فلسفی در مدیریت آموزشی، ترجمۀ محمدرضا بهرنگی، چ۴، تهران: کمال تربیت، ۱۳۸۲. بیاضی طهرابند، علی و حسن عقیلی و فقیهه معین نجف‌آبادی، «مدل جامع مدیریت عملکرد سازمان‌ها»، ماهنامۀ تدبیر، شمارۀ۲۱۱، ۱۳۸۸. حبیب‌پور، کرم و رضا صفری، راهنمای جامع کاربرد SPSS در تحقیقات پیمایشی (تحلیل داده‌های کمّی)، تهران: نشر لویه، متفکران، ص۱تا۸۶۶، ۱۳۹۱. حسینی، سیدیعقوب و بابک بهجتی اردکانی و سحر رحمانی، «ارائۀ مدلی برای سنجش تفکر استراتژیک مدیران صنعت کاشی و سرامیک ایران با رویکرد مدل‌سازی معادلات ساختاری»، پژوهشنامۀ مدیریت اجرایی، شمارۀ۷، ۱۳۹۱. دانایی‌فرد، حسن و مهدی الوانی و عادل آذر، روش‌شناسی پژوهش کیفی در مدیریت: ویکردی جامع،چ۱۰، تهران: صفار، ۱۳۹۴. حسین رحمان‌سرشت و پرویز کفچه، «مدل سازمانی برای تفکر راهبردی»، فصلنامۀ پیاممدیریت،شمارۀ۲۰، ص۴۹تا۸۸، ۱۳۸۷. غفاریان، وفا و علی‌رضا علی‌احمدی، «رویکردهای نوین استراتژی»، مجلۀ تدبیر، سال۱۴، شمارۀ۱۳۰، ص۲۸تا۳۱، ۱۳۸۱. غفاریان، وفا و غلامرضا کیانی، پنج فرمان برای تفکر استراتژیک، چ۴، تهران: فرا، ۱۳۸۹. غفاریان، وفا و علی‌رضا علی‌احمدی، «تفکر استراتژیک»، مجلۀ تدبیر، سال۱۴، شمارۀ۱۳۷، ۱۳۸۲. کردنائیج، اسدالله، تفکر و مدیریت استراتژیک؛ تئوری و عمل، چ۱، تهران: دانشگاه تربیت‌مدرس، ۱۳۹۶. کردنائیج، اسدالله، حسن دانایی‌فرد، جلیل دلخواه و مهدی آقازیارتی، «نوسازی راهبردی: بررسی نقش یادگیری سازمانی»، فصلنامۀ چشم‌انداز مدیریت بازرگانی، دورۀ پاییز، شمارۀ۱۵، ص۳۷تا۵۷، ۱۳۹۲. کردنائیج، اسدالله و عادل آذر و نازیلا نیاکان لاهیجی، «تدوین استراتژی اثربخش سازمانی در بخش دولتی؛ مطالعۀ موردی: گمرک جمهوری اسلامی‌ایران»، فصلنامۀ پژوهش‌های اقتصادی، تهران: دانشگاه تربیت‌مدرس، دورۀ۱۰، شمارۀ۲، ص۹۱تا۱۱۴، ۱۳۸۹. کریمی دستجردی، داود، علی‌اصغر پورعزت، نادر سیدکلالی و محمدرضا اخوان انوری، «رتبه‌بندی موانع پیاده‌سازی تصمیمات راهبردی»، فصلنامۀ مطالعات مدیریت راهبردی، شمارۀ۲، ۱۳۸۹. مشبکی، اصغر و آناهیتا خزاعی، «طراحی مدل عناصر تفکر استراتژیک در سازمان‌های ایرانی»، نشریۀ مدیریت بازرگانی، دورۀ۱، شمارۀ۱، ۱۳۸۷. Abraham, S. (2005). Stretching strategic thinking. Strategy & leadership, 33(5), 5-12.
Andrews, K. R. (1971). New horizons in corporate strategy. McKinsey Quarterly, 7(3), 34-43.
Barnard, C. I. (1968). The functions of the executive (Vol. 11). Harvard university press.
Boar, B. (2000). Strategic thinking in hyper-competitive markets. Handbook of Business Strategy, 1(1), 183-187.
Bonn, I. (2005). Improving strategic thinking: a multilevel approach. Leadership & Organization Development Journal, 26(5), 336-354.
Bonn, I. (2001). Developing strategic thinking as a core competency. Management Decision, 39(1), 63-71.
Dhir, S., Dhir, S., & Samanta, P. (2018). Defining and developing a scale to measure strategic thinking. foresight, 20(3), 271-288.
Dufour, Y., & Steane, P. (2014). Creative strategic thinking and sustainable leadership: lessons from Picasso. Journal of Global Responsibility, 5(2), 219-225.
EFQM(2017), An overview of the EFQM excellence model.
Goldkuhl, G., & Cronholm, S. (2010). Adding theoretical grounding to grounded theory: Toward multi-grounded theory. International journal of qualitative methods, 9(2), 187-205.
Goldman, E., & Scott, A. R. (2016). Competency models for assessing strategic thinking. Journal of Strategy and Management, 9(3), 258-280.
Goldman, E. F. (2008). The power of work experiences: Characteristics critical to developing expertise in strategic thinking. Human Resource Development Quarterly, 19(3), 217-239.
Goldman, E. F., & Casey, A. (2010). Building a culture that encourages strategic thinking. Journal of Leadership & Organizational Studies, 17(2), 119-128.
Goldman, E. F. (2012). Leadership practices that encourage strategic thinking. Journal of Strategy and Management, 5(1), 25-40.
Graetz, F. (2002). Strategic thinking versus strategic planning: towards understanding the complementarities. Management decision, 40(5), 456-462.
Hamel, G., & Prahalad, C. K. (2013). Competing for the Future. Harvard Business Press.
Harrison, A. F., & Bramson, R. M. (2002). The art of thinking: The classic guide to increasing brain power. Berkley Pub Group.
Harrison, E. F. (1995). The managerial decision-making process (Vol. 4, pp. 1-39). Boston, MA: Houghton Mifflin.
Heracleous, L. (1998). Strategic thinking or strategic planning?. Long range planning, 31(3), 481-487.
Howard, E. F. (1989). Strategic thinking in insurance. Long Range Planning, 22(5), 76-79.
Keelin, T., & Arnold, R. (2002). Five habits of highly strategic thinkers. Journal of Business Strategy, 23(5), 38-42.
Liedtka, J. (2000). In defense of strategy as design. California Management Review, 42(3), 8-30.
Liedtka, J. (2000). Strategic planning as a contributor to strategic change: a generative model. European Management Journal, 18(2), 195-206.
Liedtka, J. M. (1998). Strategic thinking: can it be taught?. Long range planning, 31(1), 120-129.
Lincoln, Y. S. (1985). Naturalistic inquiry. The Blackwell Encyclopedia of Sociology.
Macmillan, H., & Tampoe, M. (2001). Strategic management: process, content, and implementation.
Markides, C. (2012). Think Again: Fine‐Tuning Your Strategic Thinking. Business Strategy Review, 23(4), 80-85.
Mintzberg, H. (1995). Strategic thinking as seeing. H. Mintzberg, B. Ahlstrand, J. Lampel, Strategy bites back, 139-143.
Mintzberg, H. (1994). The fall and rise of strategic planning. Harvard business review, 72(1), 107-114.
Moon, B. J. (2013). Antecedents and outcomes of strategic thinking. Journal of Business Research, 66(10), 1698-1708.
Nuntamanop, P., Kauranen, I., & Igel, B. (2013). A new model of strategic thinking competency. Journal of Strategy and Management, 6(3), 242-264.
O'Shannassy, T. (1999). Strategic thinking: a continuum of views and conceptualisation. RMIT Business.
O'Shannassy, T. (2001). Lessons from the evolution of the strategy paradigm. Journal of Management & Organization, 7(1), 25-37.
O'Shannassy, T. (2003). Modern strategic management: Balancing strategic thinking and strategic planning for internal and external stakeholders. Singapore Management Review, 25(1), 53.
Park, C. C. (2001). Learning style preferences of armenian, african, hispanic, hmong, korean, mexican, and anglo students in american secondary schools. Learning Environments Research, 4(2), 175.
Petticrew, M., & Roberts, H. (2008). Systematic reviews in the social sciences: A practical guide. John Wiley & Sons.
Pisapia, J., Reyes-Guerra, D., & Coukos-Semmel, E. (2005). Developing the leader’s strategic mindset: Establishing the measures. Leadership Review, 5(1), 41-68.
Pisapia, J., Pang, N. S. K., Hee, T. F., Lin, Y., & Morris, J. D. (2009). A Comparison of the Use of Strategic Thinking Skills of Aspiring School Leaders in Hong Kong, Malaysia, Shanghai, and the United States: An Exploratory Study. International Education Studies, 2(2), 46-58.
Schwenk, C. R. (1995). Strategic decision making. Journal of management, 21(3), 471-493.
South, S. E. (1981). Competitive advantage: the cornerstone of strategic thinking. Journal of Business Strategy, 1(4), 15-25.
Thompson, A. A., & Strickleand, A. J. (1996). Strategic management: Concepts and cases. Long Range Planning, 6(29), 907-908.
Tovstiga, G. (2015). Strategy in practice: A practitioner's guide to strategic thinking. John Wiley & Sons.
Tregoe, B., & Zimmerman, J. (1983). Strategic Thinking: The Key to Corporate Survival. Industrial Management & Data Systems, 83(7/8), 17-21.
Weber, C. E. (1984). Strategic thinking—Dealing with uncertainty. Long Range Planning, 17(5), 60-70.
Zabriskie, N. B., & Huellmantel, A. B. (1991). Developing strategic thinking in senior management. Long Range Planning, 24 | ||
|
Statistics Article View: 1,448 PDF Download: 1,900 |
||