News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 513 |
| Number of Articles | 4,443 |
| Article View | 8,509,405 |
| PDF Download | 4,506,977 |
بازخوانی براهین اثبات وجودخدا در اندیشه دوران پیشانقدی کانت | ||
| پژوهشنامه فلسفه دین (نامه حکمت) | ||
| Article 6, Volume 17, Issue 2 - Serial Number 34, August 1398, Pages 121-142 PDF (774.32 K) | ||
| Document Type: پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/prr.2020.2726 | ||
| Authors | ||
| مرتضی روحانی راوری1; امیرعباس علی زمانی* 2; سیدحمید طالب زاده3; احد فرامرز قراملکی4 | ||
| 1دانشجوی دکتری فلسفه دین، گروه فلسفه دین، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه تهران، تهران | ||
| 2دانشیار گروه فلسفه دین، دانشگاه تهران، تهران، ایران. | ||
| 3استاد گروه فلسفه، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| 4استاد گروه کلام و فلسفه اسلامی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه تهران، تهران، ایران. | ||
| Receive Date: 28 July 2019, Revise Date: 04 September 2019, Accept Date: 13 September 2019 | ||
| Abstract | ||
| بر اساس اندیشۀ کانت در دوران نقدی، ایدۀ خدا به عنوان یکی از ایده‌های استعلایی عقل محض مطرح است که عقل نظری با توجه به محدودیت‌هایش نمی‌تواند له یا علیه آن برهانی اقامه کند. اما در دوران پیشانقدی، کانت رسالۀ مستقلی با عنوان «تنها حجت ممکن در تأیید برهان وجود خدا» تألیف کرده و در آن سعی کرده است تا وجود خدا را از طریق براهین عقل نظری اثبات کند. اهمیت این رساله در این است که از یک سو بر خلاف اندیشۀ دوران نقدی برای عقل نظری شأن برهان‌آوری در اثبات وجود خدا قائل می‌شود و از سوی دیگر، بر خلاف سنت ولفی‌ـ‌لایبنیتسی، به جای برهان جهان‌شناختی، برهان طبیعی‌ـ‌الهیاتی را مطرح می‌کند. به علاوه، با محور قرار دادن مفهوم امکان در تقریر برهان وجودی، با تقریر فیلسوفان پیشین - علی‌الخصوص دکارت - مخالفت می‌کند و تقریر جدیدی از آن ارائه می‌دهد. در این مقاله ابتدا مسیر اختصاصی استدلال کانت مبنی بر اثبات وجود خدا را بر مبنای رسالۀ مذکور توضیح داده‌ایم و در مرحلۀ دوم، مستند به برخی پژوهش‌های جدیدتر، نشان داده‌ایم که تعارض بین عنوان کتاب (تنها حجت ...) و محتوای آن (پذیرش دو برهان طبیعی‌ـ‌الهیاتی و برهان وجودی)، که برخی دیگر کانت‌شناسان را به این گمان انداخته که کانت متهافت سخن گفته است، یک تعارض بدوی و برآمده از ترجمۀ خطای اصطلاح Beweisgrund از آلمانی به انگلیسی است. | ||
| Keywords | ||
| ایمانوئل کانت; براهین اثبات خدا; فلسفه پیشانقدی; عقل نظری | ||
| References | ||
|
پاسترناک، لاورنس. 1394. فلسفۀ دین کانت. ترجمه مریم هاشمیان. تهران: ققنوس. پالمر، مایکل. 1393. دربارۀ خدا. ترجمه نعیمه پورمحمدی. تهران: علمی و فرهنگی. دکارت، رنه. 1381. تاملات در فلسفه اولی. ترجمه احمد احمدی. تهران: سمت. ژیلستون، اتین. 1389. تاریخ فلسفه مسیحی در قرون وسطی. ترجمۀ رضا گندمی نصرآبادی. قم: دانشگاه ادیان و مذاهب. کاپلستون، فردریک. 1375. تاریخ فلسفه، ج. 6. ترجمۀ اسماعیل سعادت و منوچهر بزرگمهر. تهران: سروش. کانت، ایمانوئل. 1394. نقد عقل محض. ترجمه بهروز نظری. ویراستۀ محمدمهدی اردبیلی. تهران: ققنوس. کانت، ایمانوئل. 1396. سه رساله پیشانقدی. ترجمه حسن افشار. تهران: مرکز. گُلدمن، لوسین. 1381. کانت و فلسفه معاصر. ترجمه پرویز بابایی. تهران: نگاه. یوئینگ. 1388. شرحی کوتاه بر نقد عقل محض کانت. ترجمه اسماعیل سعادتی خمسه. تهران: هرمس. Beiser, Fredrick. 1992. "Kant's intellectual development: 1746-1781." In The Cambridge companion to Kant, edited by Paul Guyer. Cambridg: Cambridge University Press. Byrne, Peter. 2007. Kant On God. Cornwall: Ashgate Publishing company. England, F. E. 1968. Kant's conception of God. New York: Humanities Press. Gordon, E, and Jr. Michalson. 1999. Kant and the problem of God. 1. Massachusetts: Blackwell. Hogan, Desmond. 2010. "Kant's Copernican turn and the rationalist tradition." In The Cambridge companion to Kant's critique of pure reason, edited by Paul Guyer. Cambridge: Cambridge University Press. Kant, Immanuel. 1998. Critique of pure reason. Cambridge University Press. Kant, Immanuel. 1992. Theoretical philosophy, 1755-1770. Cambridge: Cambridge University Press. Kanterian, Edward. 2018. Kant, God, and metaphysics. London, New York: Routledge. Schönfeld, Martin. 2000. The philosophy of the young Kant. Oxford: Oxford University Press. | ||
|
Statistics Article View: 744 PDF Download: 410 |
||