
Number of Journals | 20 |
Number of Issues | 518 |
Number of Articles | 4,516 |
Article View | 9,584,234 |
PDF Download | 5,345,053 |
اشتراک در خطا و ضمان؛ مطالعهای تطبیقی در حقوق آمریکا و ایران با تأکید بر مفهوم انتساب | ||
پژوهشنامه حقوق اسلامی | ||
Article 3, Volume 20, Issue 2 - Serial Number 50, November 1398, Pages 353-398 PDF (530.48 K) | ||
Document Type: مقاله پژوهشی | ||
DOI: 10.30497/law.2020.2693 | ||
Authors | ||
حامد نجفی* 1; محمود صادقی2; مرتضی شهبازی نیا3 | ||
1دانشجوی دکتری حقوق خصوصی دانشکده حقوق دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران | ||
2دانشیار دانشکده حقوق دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران | ||
3دانشیار دانشکده حقوق دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران. | ||
Receive Date: 12 October 2019, Revise Date: 18 December 2019, Accept Date: 20 January 2020 | ||
Abstract | ||
شرکت در خطا به مفهوم عام آن یعنی مداخله بیش از یک شخص در ارتکاب خطا. در این مفهوم، شرکت، شامل معاونت در خطا و مشارکت در آن میشود. شرکت در معنای خاص منصرف به مداخله بیش از دو شخص در ارتکاب عملیات اجرایی و رکن مادی خطا میباشد. در نظام حقوقی آمریکا، علاوه بر مواردی که دو یا چند نفر حقیقتاً رکن مادی خطا را مرتکب میشوند، مصادیقی وجود دارد که با استفاده از عناوینی چون «انتساب»، به طور مجازی، ارتکاب رکن مادی به بیش از یک نفر اسناد داده میشود. در حقوق ایران، متأثر از نظر مشهور در فقه امامیه، شرکت در خطا، منوط به ارتکاب رکن مادی خطا از سوی دو یا چند شخص به نحو اجتماع عرضی است و ظاهراً در برخی موارد خاص نیز همانند حقوق آمریکا، با استفاده ضمنی از عنوان «انتساب»، حکم به تحقق شرکت در خطا شده که این امر صحیح به نظر نمیرسد چراکه بر خلاف نظام حقوقی آمریکا و برخی آراء فقه عامه، وقتی قانونگذار در قسمت اخیر ماده 535 قانون مجازات اسلامی 1392 عمد و قصد را واجد تأثیر در تحقق واقعیت مادی شرکت میپندارد، به تمام آثار و لوازم آن پایبند نمانده و در فرض مسئولیت کیفری قائل به تحمیل مجازات اخف بر معاون جرم شده و در فرض مسئولیت مدنی، تسهیم و توزیع خسارت را بر اسباب متعدد مورد پذیرش قرار داده است. در تحقیق حاضر با روشی توصیفی تحلیلی، اثبات شده است که بر خلاف نظام حقوقی آمریکا که به سبب ماهیت ابزارگرای آن، شرکت در خطا واجد قلمرو موسعی است، در حقوق ایران، به دلیل مبنای اخلاقگرای آن، شرکت در خطا از دامنه مضیقی برخوردار بوده و بر این اساس، اصلاح یا حذف قسمت اخیر ماده 535 قانون مجازات اسلامی 1392 پیشنهاد شده است. | ||
Keywords | ||
خطا; جرم; خطای مشترک; انتساب; انتساب مادی; اشتراک; حقوق ایران; حقوق آمریکا | ||
References | ||
| ||
Statistics Article View: 669 PDF Download: 863 |