
Number of Journals | 20 |
Number of Issues | 509 |
Number of Articles | 4,407 |
Article View | 8,275,928 |
PDF Download | 4,264,505 |
قواعد عمومی حاکم بر عقود اذنی در فقه امامیه و حقوق ایران | ||
آموزههای حقوقی گواه | ||
Article 1, Volume 4, Issue 1 - Serial Number 6, January 1397, Pages 5-28 PDF (476.94 K) | ||
Document Type: مقاله تخصصی | ||
DOI: 10.30497/leg.2018.2651 | ||
Authors | ||
جواد سرخوش1; محمدجواد بصیرتی* 2 | ||
1عضو هیئت علمی دانشگاه الزهرا (سلام الله علیها) | ||
2دانشجوی دکتری حقوق خصوصی دانشگاه آزاد تهران شمال | ||
Receive Date: 09 April 2018, Revise Date: 10 April 2018, Accept Date: 05 August 2016 | ||
Abstract | ||
ماده 954 قانون مدنی در مقام بیان برخی از علل انفساخ عقود جایز یعنی موت یا عروض جنون یا زوال رشد یکی از متعاملین است، اما به نظر میرسد عقود جایز از این حیث دارای خصوصیت نباشند؛ چه، برخی از این عقود مشمول ماده نمیشوند و برخی دیگر اصولاً برخلاف جهت این ماده حرکت میکنند و با فوت یکی از طرفین، تبدیل به عقدی غیر قابل رجوع و لازم میشوند مانند عقد هبه؛ فلذا باید علت را در امر دیگری جستجو نمود. ما در این نوشتار به این نتیجه رسیدهایم که منظور ماده 954 که برگرفته از قاعدهای فقهی به نام «قاعده انفساخ» است، منفسخ شدن عقود جایزی است که در آنها اذن و اعطای نیابت وجود دارد نه کلیه عقود جایز. راهنمای ما برای رسیدن به این نتیجه آن بود که تمامی مصادیق صحیح ماده مذکور در این دسته از عقود جایز که اصطلاحاً به آنان «عقود جایز اذنی» گفته میشود، قرار دارند. بهنظر میرسد باید علت انفساخ عقود اذنی جایز با موت یا عروض جنون یا رشد یکی از متعاملین را در استمراری بودن اذن جستجو کرد؛ این باعث میشود که علاوه بر لحظه انعقاد که حدوث اذن و اهلیت صدور آن لازم است، در طول جریان اجرای عقد هم، برقراری آن لازم باشد و انقطاع آن در هر لحظه، عقد را برهم زند. برای اثبات این مدعا، از کلام فحول فقها و اعاظم دانشمندان حقوق بهره بردهایم و سعی کردیم نظرات مختلف و ادعاهای متفاوت را از فقه امامیه و حقوق ایران، در کنار هم جمع نموده وبه بررسی و تحلیل آنها بپردازیم. | ||
Keywords | ||
عقد جایز; قاعده انفساخ; استمرار اذن; اعطای نیابت; عقد اذنی | ||
References | ||
الف. فارسی 1. جعفری لنگرودی، جعفر (1349)، تأثیر اراده در حقوق مدنی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران 2. جعفری لنگرودی، جعفر (1380)، فلسفه حقوق مدنی، تهران: کتابخانه گنج دانش 3. صفایی، سید حسین (1389)، قواعد عمومی قراردادها، تهران: انتشارات میزان 4. کاتوزیان، ناصر (1376)، عقود معین، تهران: شرکت سهامی انتشار، ج1 و 2 5. مصطفوی، سید مصطفی (1384)، «بررسی فقهی و حقوقی تأسیس وکالت بلا عزل»، نشریه رهنمون، شماره 1 ب. عربی 6. بجنوردی، سید حسن (1419 ه.ق)، القواعد الفقهیه، قم: نشر الهادی 7. بحرانی، یوسف بن احمد (1405 ه.ق)، الحدائق الناضره فی احکام العتره الطاهره، قم: دفتر انتشارات اسلامی 8. حلی، ابن ادریس (1410 ه.ق)، السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی، قم: دفتر انتشارات اسلامی 9. عاملی، زین الدین بن علی (شهید ثانی) (1413 ه.ق)، مسالک الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام،تهران: موسسه معارف اسلامی، ج15 10. عاملی، سید جواد بن محمد (1419 ه.ق)، مفتاح الکرامه فی شرح قواعد، قم: دفتر انتشارات اسلامی 11. قدیری، محمد حسن (1407 ه.ق)، البیع؛ تقریرات امام خمینی ره، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی 12. مراغی، سید میرعبدالفتاح (1417 ه.ق)، العناوین الفقهیه، قم: دفتر انتشارات اسلامی، ج2 13. مقدس اردبیلی (1403 ه.ق)، مجمع الفائده و البرهان، قم: جامعه المدرسین، ج2 14. نجفی، محمد حسن (1404 ه.ق)، جواهرالکلام فی شرح شرائع الاسلام، تهران: دار احیاءالتراث العربی، ج 16 و 27 15. همدانی، آقا رضا بن محمد هادی (1416 ه.ق)، مصباح الفقیه، تهران: موسسه نشر اسلامی، ج14 16. یزدی طباطبایی، سید محمد کاظم (1409 ه.ق)، العروه الوثقی، بیروت: موسسه الاعلمی للمطبوعات 17. یزدی طباطبایی، سید محمد کاظم (1414 ه.ق)، تکمله عروه الوثقی، تهران: کتابفروشی داوری | ||
Statistics Article View: 695 PDF Download: 417 |