سعادت مصطفوی, ., پایکاری, . (2017). نگرشی جدید به مبانی مسئولیت مدنی در حقوق ایران و فقه امامیه. Islamic Political Thought, 3(1), 159-185. doi: 10.30497/leg.2017.2644
سید مصطفی سعادت مصطفوی; محمد جواد پایکاری. "نگرشی جدید به مبانی مسئولیت مدنی در حقوق ایران و فقه امامیه". Islamic Political Thought, 3, 1, 2017, 159-185. doi: 10.30497/leg.2017.2644
سعادت مصطفوی, ., پایکاری, . (2017). 'نگرشی جدید به مبانی مسئولیت مدنی در حقوق ایران و فقه امامیه', Islamic Political Thought, 3(1), pp. 159-185. doi: 10.30497/leg.2017.2644
سعادت مصطفوی, ., پایکاری, . نگرشی جدید به مبانی مسئولیت مدنی در حقوق ایران و فقه امامیه. Islamic Political Thought, 2017; 3(1): 159-185. doi: 10.30497/leg.2017.2644
نگرشی جدید به مبانی مسئولیت مدنی در حقوق ایران و فقه امامیه
Receive Date: 03 April 2017,
Revise Date: 04 April 2017,
Accept Date: 06 July 2017
Abstract
مبنای مسئولیت مدنی همواره از موضوعات بحث برانگیز در مسئولیت مدنی بوده است. ریشه برخی از این مبانی منابع غربی و ریشه برخی دیگر منابع اسلامی است. مبنای «خطر» و «تقصیر» برگرفته از غرب و مبنای «نفی ضرر» یا به عبارتی قابلیت انتساب عرفی ضرر به شخص از مبانی اسلامی قابل استنباط است. قوانین موضوعه جمهوری اسلامی ایران در سیر تطور خود، حسب مورد یکی از این مبانی را برای مسئولیت مدنی برگزیده است که موجب سردرگمی حقوقدانان شده است.
براساس مطالعات انجام شده در حقوق ایران، می‌توان گفت به رغم غنای فقهی در زمینه مسئولیت مدنی، قوانین موجود در این زمینه در حقوق ایران بسیار پراکنده است. قانون مدنی با درنظر گرفتن موازین فقهی و با ذکر چند ماده به صورت کلی، اصول مسئولیت مدنی را بیان کرده است و قانون مسئولیت مدنی براساس نظریه تقصیر تنظیم شده و با سایر قوانین مطابقت ندارد. به صورت کلی می‌توان گفت، جدای از قانون مسئولیت مدنی، سایر قوانین موضوعه دارای رویه نزدیک به هم و برگرفته از فقه غنی اسلامی است و مبنای اتلاف و تسبیب می‌تواند به‌عنوان یک مبنای جامع و کامل ارائه گردد که فقه امامیه نیز موید آن است. در این پژوهش که به شیوه کتابخانه‌ای انجام شده است، مبانی رایج مسئولیت مدنی از زاویه‌ای دیگر نقد و بررسی شده است.
