News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 518 |
| Number of Articles | 4,516 |
| Article View | 9,584,255 |
| PDF Download | 5,345,100 |
آسیبشناسی و نقد وضعیت بانکداری ایران از منظر عدالت اقتصادی | ||
| مطالعات اقتصاد اسلامی | ||
| Article 5, Volume 12, Issue 1 - Serial Number 23, August 1398, Pages 121-150 PDF (1.26 M) | ||
| Document Type: مقاله پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/ies.2019.2516 | ||
| Authors | ||
| سید عباس موسویان1; محمدرضا مهربان پور* 2; محمدرسول حشمتی3 | ||
| 1پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، قم، ایران | ||
| 2استادیار دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| 3استادیار مؤسسه آموزش عالی اقبال لاهوری، مشهد، ایران | ||
| Receive Date: 06 March 2018, Revise Date: 21 September 2019, Accept Date: 03 February 2019 | ||
| Abstract | ||
| پس از پیروزی انقلاب، همواره عدالت یکیاز اساسیترین محورهای ثابت سیاستهای ابلاغی مقام معظم رهبری بوده، اما عملکرد سیستم بانکی درخصوص عدالت، از سوی صاحب‌نظران اقتصادی با انتقادهای فراوان روبرو بوده است. انتقاد علمی میبایست با تکیه بر ارزیابی عملکرد و با بهرهگیری از شواهد تجربی صورت گیرد. از اینرو، ارزیابی میزان تحقق عدالت مستلزم به‌کارگیری شاخصهای مناسب برای سنجش آن است. با توجه به انتقادات وارده بر سیستم بانکی درخصوص ضعف در تأمین عدالت، در مقاله حاضر به بررسی این موضوع میپردازیم که «وضعیت عدالت در سیستم بانکداری کشور روبه بهبود بوده است یا خیر». بدین‌منظور، تعدادی از شاخصهای عدالت در حوزه بانکداری اسلامی استخراج و سپس به کمک آنها و با استفاده از دادههای بانک مرکزی، میزان تطابق نظام بانکداری کشور با معیارهای عدالت موردارزیابی قرارگرفت. تکنیک آماری ناپارامتریک با نام آزمون روندیابی مان-کندال جهت شناسایی روند هر یک از شاخصها به‌کار گرفتهشد. ارزیابی مؤلفههای عدالت اقتصادی یعنی توازن اجتماعی، رعایت انگیزه سپردهگذار، فقرزدایی و التزام به مفاد قرارداد از طریق چهار فرضیه آزمون شد. نتایج بیانگر این بود که بهجز فرضیه مربوط به مؤلفه رعایت انگیزه سپردهگذار، مابقی فرضیات تحقیق تأیید نشدند. بهعبارت دیگر وضعیت عدالت سیستم بانکداری کشور از منظر شاخصهای توازن اجتماعی، فقرزدایی و استیفای حقوق طرفین روبه بهبود نیست. درخصوص این سه مؤلفه باید گفت، علاوهبر اینکه شاهد تقویت آنها نبودهایم، بلکه باتوجه به آمارۀ آزمون مان-کندال، روند آنها روبه پسرفت نیز بوده است. | ||
| Keywords | ||
| اقتصاد اسلامی، عدالت، شاخص، نقد، بانکداری اسلامی. طبقه‌بندی JEL: D63; G21 | ||
| References | ||
|
آمدی تمیمی، عبدالواحد (1366). غررالحکم و دررالکلم. تهران: دانشگاه تهران. اصولی، سیدحسن، و اسدی، اصغر (1391). تبیین مدل ارزیابی بانکداری اسلامی با تأکید برشاخصهای اجرایی. شاخصهای ارزیابی بانکداری اسلامی. مجموعه مقالات همایش بانکداری اسلامی بانک رفاه. باقرپور، مهسا؛ سیدیان، سیدمرتضی؛ فتحآبادی، ابوالحسن؛ و محمدی، امین (1396). بررسی کارایی آزمون مان-کندال در شناسایی روند سریهای دارای خودهمبستگی. فصلنامه علوم و مهندسی آبخیزداری ایران، 11(36)، 11-21. رجایی، سیدمحمدکاظم (1394). درآمدی بر شاخصهای اقتصادی الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت. قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره). رجایی، سیدمحمدکاظم، و معلمی، سیدمهدی (1394). درآمدی بر مفهوم عدالت اقتصادی و شاخصهای آن. قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره). عیوضلو، حسین، و کریمیریزی، مجید (1394). شناسایی و اندازهگیری شاخص عدالت و کارایی در نظام بانکی (مورد مطالعه: بانک توسعه صادرات ایران، استان اصفهان). دوفصلنامه مطالعات اقتصاد اسلامی، 8(15)، 121-146. محققنیا، محمدجواد (1394). درآمدی بر شاخصهای بانکداری اسلامی. قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره). محققنیا، محمدجواد (1391). سخنرانی در افتتاحیه همایش بانکداری اسلامی در مشهد. شاخصهای ارزیابی بانکداری اسلامی: مجموعه مقالات همایش بانکداری اسلامی بانک رفاه، تهران: عترت‌نو، 9-15. محمدزاده، یوسف؛ قهرمانی، هادی؛ و قدسیماب، محمدعلی (1395). ارزیابی اهداف و عملکرد بانکداری اسلامی در ایران و سایر کشورهای اسلامی. فصلنامه اقتصاد و بانکداری اسلامی، 5(17)، 7-32. موسویان، سیدعباس (۱۳۹۲). شاخصهای ارزیابی بانکداری اسلامی (مطالعه موردی سیاستهای کلی ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری در تدوین برنامه پنجم توسعه و تحقق آن). قم: نشر زمزم هدایت. موسویان، سیدعباس، و میثمی، حسین (1395). بانکداری اسلامی (۱): مبانی نظری- تجارب عملی (ویراست پنجم). تهران: پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران. میثمی، حسین، و قلیچ، وهاب (1390). آسیبشناسی اجرای بانکداری اسلامی در کشور، دلالت‌هایی برای تحول در نظام بانکی. فصلنامه تازه‌های اقتصاد، تابستان، 33(132)، Antonio, M. S., Sanrego, Y. D., & Taufiq, M. (2012). An Analysis of Islamic Banking Performance: Maqashid Index Implementation in Indonesia and Jordania. Journal of Islamic Finance, 176(813), 1-18.
Amodi Tamimy, A. (1987). Ghorar al-Hikam & Durar al-Kalim, Tehran University Press
Bagherpoor, M., Seyedian, S.M., Fathabadi A. H. & Mohamadi, A. (2017). Study of Mann-Kendall Test Performance in Detecting the Series of Autocorrelation. Journal of Iran-Watershed Management Science & Engineering, 11(36), 11-21.
Dias, R. W. M., (1982). Jurisprudence (5th Ed.). UK: Butterworth & co, Publishers, Ltd.
Eivaslou, H.; Karimi Rizi, M. (2015). Recognition and Evaluation Criteria of Justice and Efficiency in Banking (Case study: Export Development Bank of Iran in Esfahan). Journal of Islamic Economic Studies, 8(1), pp. 121-146.
Hartono, S., & Sobari, A. (2017). Sharia Maqashid Index as a Measuring Performance of Islamic Banking: a More Holistic Approach. Corporate Ownership & Control, 14(2), 193-201.
Kamla, R., & G. Rammal, H. (2013). Social Reporting by Islamic Banks: Does Social Justice Matter?. Accounting, Auditing & Accountability Journal, 26(6), 911-945.
Karatepe, O. M. (2006). Customer Complaints and Organizational Responses: the Effects of Complainants’ Perceptions of Justice on Satisfaction and Loyalty. International Journal of Hospitality Management, 25(1), 69-90.
Kendall, M. G. (1970). Rank Correlation Methods 2nd edn (New York: Hafner).
Khoi, D. N., & Trang, H. T. (2016). Analysis of Changes in Precipitation and Extremes Events in Ho Chi Minh City, Vietnam. Procedia Engineering, 142, 229-235.
Kumar, S., Merwade, V., Kam, J., & Thurner, K. (2009). Streamflow Trends in Indiana: Effects of Long Term Persistence, Precipitation and Subsurface Drains. Journal of Hydrology, 374(1-2), 171-183.
Meysami,H.,& Ghelich, M. (2011). Pathology of the Implementation of Islamic Banking in the Country: Implications for the Evolution of the Banking System. Journal of New Economics, (132), 91-101.
Mann, H. B. (1945). Nonparametric Tests Against Trend. Econometrica: Journal of the Econometric Society, 245-259.
Mirakhor, A., & Askari, H. (2010). Islam and the Path to Human and Economic Development. Springer.
Mohaghegh nia, M.J. (2015). Interpretation of Islamic Banking Indexes. Qom: Publication of Imam Khomeini (RA) Education and Research Institute.
Mohaghegh nia, M. (2012). Speech in inaugural Islamic banking conference in Mashhad. Indicators of Islamic Banking Evaluation: Proceedings of the Islamic Banking Conference of the Refah Bank, Tehran: Publication of Etrat-e no, 9-15.
Mohamadzadeh, Y., Ghahremani, H., & Ghodsi Ma’ab, M.A. (2017). Evaluation of the Goals and Performance of Islamic Banking in Iran and Other Islamic Countries. Journal of Islamic Economic and Banking, 14(17), 7-32.
Musavian, S.A. (2013). Assessment indexes of Islamic Banking (Case Study: General policies of 5th Development Plan). Qom: Zamzam-e Hedayat publication.
Musavian, S.A. & Meysami, H. (2016). Islamic Banking (1): Theories-Practice (5th Ed.). Tehran: Publication of Monetary and Banking Research Institute.
Osuli, S.H., & Asadi, A. (2012). Explaining Islamic Banking Assessment Model with Emphasis on Performance Indicators. Indicators of Islamic Banking Evaluation: Proceedings of the Islamic Banking Conference of the Refah Bank, Tehran: Publication of Etrat-e no, 41-60.
Rajaee, S.M.K. (2015). An Introduction to the Economic Indexes in Islamic-Iranian Progress Model. Qom: Publication of Imam Khomeini (RA) Education and Research Institute.
Rajaee, S.M.K., & Moallemi, S.M. (2015). An Introduction to the Concept of Economic Justice Concept and its Indexes. Qom: Publication of Imam Khomeini (RA) Education and Research Institute.
Salmi, T. (2002). Detecting Trends of Annual Values of Atmospheric Pollutants by the Mann-Kendall test and Sen's Slope Estimates-the Excel Template Application Makesens. Ilmatieteen Laitos.
Sen, P. K. (1968). Estimates of the Regression Coefficient Based on Kendall's Tau. Journal of the American Statistical Association, 63(324), 1379-1389.
Tax, S. S., Brown, S. W., & Chandrashekaran, M. (1998). Customer Evaluations of Service Complaint Experiences: Implications for Relationship Marketing. Journal of Marketing, 62(2), 60-76.
Yue, S., Pilon, P., Phinney, B., & Cavadias, G. (2002). The Influence of Autocorrelation on the Ability to Detect Trend in Hydrological Series. Hydrological Processes, 16(9), 1807-1829. | ||
|
Statistics Article View: 909 PDF Download: 870 |
||