
Number of Journals | 20 |
Number of Issues | 518 |
Number of Articles | 4,516 |
Article View | 9,583,257 |
PDF Download | 5,342,690 |
میراث کانت در تجربۀ دینی شلایرماخر و نقدی بر تفاسیر موجود | ||
پژوهشنامه فلسفه دین (نامه حکمت) | ||
Article 3, Volume 16, Issue 2 - Serial Number 32, August 1397, Pages 37-61 PDF (465.37 K) | ||
Document Type: پژوهشی | ||
DOI: 10.30497/prr.2019.2484 | ||
Authors | ||
محمدابراهیم باسط1; مریم صانع پور* 2; مهدی معین زاده3; میثم سفیدخوش4 | ||
1دانشجوی دکتری فلسفه دین، گروه فلسفه دین، پژوهشکده حکمت معاصر، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنی، تهران، ایران | ||
2استادیار پژوهشکده غربشناسی و علمپژوهی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران. | ||
3استادیار گروه فلسفه علم و فناوری، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران. | ||
4استادیار گروه حکمت و کلام، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران | ||
Receive Date: 18 November 2018, Revise Date: 15 November 2018, Accept Date: 18 December 2018 | ||
Abstract | ||
بحث تجربۀ دینی در میان اندیشمندان مدرن ابتدائاً با طرح احساس وابستگی مطلق از سوی شلایرماخر آغاز شد. چنان که هدف از بحث تجربۀ دینی در فلسفۀ دین تحلیلی معاصر ارائۀ برهانی تجربی برای اثبات وجود خداوند است، بسیاری از پژوهشگران انتظار داشتهاند احساس وابستگی مطلق شلایرماخر نیز در خدمت همین هدف متافیزیکی یا هستیـخداشناختی بوده باشد. آیا این انتظار و تفاسیر حاصل از آن با آنچه خود شلایرماخر گفته است همخوانی دارد؟ برای روشنسازی این مطلب از روشی تاریخی و هرمنوتیکی در این مطالعه استفاده کردهایم. کاربرد روش تاریخی ما را به تأثیرپذیری شلایرماخر از کانت رهنمون میشود، به طوری که خواهیم دید اکثر مفاهیم مورد استفادۀ او عملاً مفاهیم کانتی هستند. کاربست روش هرمنوتیکی نیز به ما امکان میدهد تا احساس وابستگی مطلق را در پرتو الهیات شلایرماخر به مثابۀ یک کل و همچنین مفهوم دین نزد کانت را در نظام فلسفی کانت به مثابۀ یک کل مورد توجه قرار دهیم. در پرتو بهکارگیری این روشها، معلوم می شود که تفسیر هستیـخداشناختی از تجربۀ دینی نزد شلایرماخر یا همان احساس وابستگی مطلق تفسیر قابل قبولی از متن گفتههای شلایرماخر نیست. او صرفاً توصیفی از خودـآگاهی ارائه کرده که به مثابۀ توصیف امکان تبدیل شدن به برهانی برای اثبات وجود خدا را ندارد. | ||
Keywords | ||
شلایرماخر; کانت; تجربه دینی; برهان اخلاقی; احساس وابستگی مطلق | ||
References | ||
اسماعیلی، مسعود، و محسن جوادی. 1394. «بررسی و ارزیابی دیدگاه شلایرماخر در باب ماهیت تجربه و معرفت عرفانی.» فصلنامۀ علمیـپژوهشی دانشگاه قم 63: 7-28. پازوکی، شهرام، و علی شیروانی. 1379. «عینیت تجربۀ دینی از دیدگاه رودلف اُتو.» مدرس علوم انسانی 17: 123-131. پناهیآزاد، حسن. 1395. «تبیین و بررسی هستی و چیستی ادراک امر متعالی در تجربۀ دینی.» اندیشۀ نوین دینی 45: 59-72. جوی، مورنی (سرویراستار). 1397. فلسفۀ قارهای و فلسفۀ دین. ترجمۀ محمدابراهیم باسط. قم: کتاب طه. دیباجی، سید محمدعلی، و هانیه السادات رجبی. 1396. «رابطۀ تجربۀ زیباییشناختی با تجربۀ دینی به روایت آلفرد مارتین و شلایرماخر.» پژوهشهای علم و دین 8 (2): 45-65. صمیمی، نادر، و رضا گندمی نصرآبادی. 1396. «بررسی انتقادات هگل از تجربۀ دینی شلایرماخر.» فلسفه دین 14 (2): 287-309. سفیدخوش، میثم. 1396. «احیای شناختشناسانۀ ایمان در روشناندیشی کانتی با تمرکز بر نسبت ایمان و دانش». پژهشهای علم و دین ۸ (۲) (در دست انتشار). عباسی، بابک. 1390. «قول به اصالت تجربۀ دینی چیست؟» پژوهشهای فلسفی 19: 59-86. کامرانی، سمیه، و علیرضا قائمینیا، و ولیالله عباسی. 1390. «شلایرماخر و گوهر دین.» قبسات 62: 121-132. کانت، ایمانوئل. 1383. سنجش خرد ناب. ترجمۀ میرشمسالدین ادیبسلطانی. تهران: امیرکبیر. Forster, Michael. 2017. "Friedrich Daniel Ernst Schleiermacher." The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Fall 2017 Edition), Edward N. Zalta (ed.), URL = <https://plato.stanford.edu/archives/fall2017/entries/schleiermacher/>. Giovanni, George di. 2001. "Translator’s Introduction," in Religion and Rational Theology, by Immanuel Kant. Cambridge University Press. Kant, Immanuel. 1996. Practical philosophy. Translated and edited by Mary J. Gregor. Cambridge University Press. Kant, Immanuel. 1998. Critique of Pure Reason. Translated and edited by Paul Guyer and Allen W. Wood. Cambridge University Press. Kant, Immanuel. 1999. Correspondence. Translated and edited by Arnulf Zweig. Cambridge University Press. Kant, Immanuel. 2001. Religion and Rational Theology. Translated and edited by Allen Wood and George di Giovanni. Cambridge University Press. Kant, Immanuel. 2007. Anthropology, History, and Education. Edited by Gunter Zoller and Robert b. Louden. Cambridge University Press. Nimmo, Paul T. 2016. "Introduction to the Third Edition," in The Christian Faith, by Friedrich Schleiermacher, 3rd edition. Bloomsbury T&T Clark. Schleiermacher, Friedrich. 1990. Brief Outline of Theology as a Field of Study, Translation of the 1811 and 1830 editions With Essays and Notes by Terrence N. Tice. The Edwin Mellen Press. Schleiermacher, Friedrich. 1996. On Religion: Speeches to its Cultured Despisers. Translated and edited by Richard Crouter. Cambridge University Press. Schleiermacher, Friedrich. 2016. The Christian Faith. 3rd edition with an introduction by Paul T. Nimmo. Bloomsbury T&T Clark. Wrathall, Mark A. (ed.). 2003. Religion after Metaphysics. Cambridge University Press. | ||
Statistics Article View: 898 PDF Download: 586 |