
Number of Journals | 20 |
Number of Issues | 513 |
Number of Articles | 4,443 |
Article View | 8,498,791 |
PDF Download | 4,503,612 |
واکاوی تحلیلی روش شناسی تعابیر کنایی در فرایند ترجمه حدّاد عادل | ||
مطالعات قرآن و حدیث | ||
Article 11, Volume 12, Issue 1 - Serial Number 23, December 1397, Pages 269-292 PDF (436.46 K) | ||
Document Type: علمی - پژوهشی | ||
DOI: 10.30497/quran.2019.2396 | ||
Author | ||
محمدحسن امرائی* | ||
استادیار زبان و ادبیات عربی دانشگاه ولایت، ایرانشهر، ایران. | ||
Receive Date: 08 September 2018, Revise Date: 27 November 2018, Accept Date: 11 March 2019 | ||
Abstract | ||
در این جستار به بررسی روششناسی ترجمۀ "کنایه" و نقد عملکرد استاد حدّاد عادل پرداخته شده است. ناقدان و صاحبنظران ترجمه، سه روش را برای ترجمه "کنایه" مناسب دانستهاند، و بر این اعتقادند که شیوة کنایی، بهترین روش برای ترجمه تعابیر کناییِ معادلدار در زبان مقصد (ترجمه) است، در غیر اینصورت، باید به روش معنایی، و حتیالمقدور از ترجمة تحتاللفظی صرفنظر نمود. نگارنده نیز روش ترکیبی و تلفیقیِ: «معنایی - ارتباطی» را پیشنهاد میکند؛ با این حال، حدّادعادل بیشتر تعابیر کنایی را به سبک تحتاللفظی صِرف ارائه کرده که ضعیفترین شیوه برای برگردان "کنایه" است و اساساً نمیتواند لطایف معانیِ پنهان کنایه را به مخاطب بازتاب دهد. دستاورد این پژوهش که با استقصاء تام ترجمه و با اعتماد به روش توصیفی - تحلیلی و نقدی انجام شده، نشان میدهد که حدّادعادل، در ترجمه "کنایه" روش یکنواختی ندارد و از روشهای مختلفِ کنایی، معنایی، معنایی - ارتباطی و تحتاللفظی بهره گرفته که مطلوب و موردنظر است؛ امّا مسئلة مهم استفادة غیر روشمند و بیبرنامة ایشان از سبک تحتاللفظی است، تا جایی که از مجموع 15 مورد کنایهای که از سراسر ترجمه وی بررسی شد، 9 مورد به شیوه تحتاللفظی صِرف، 4 مورد به شیوة معنایی، 1 مورد به شیوة کنایی و 1 مورد نیز به شیوة معنایی ـ ارتباطی ترجمه شده است. این موضوع ترجمه حدّادعادل از کنایات را با چالشی آشکار مواجه ساخته است. هدف این مقاله، بررسی ترجمه حدادعادل با محوریت کنایه، و پیشنهاد مطلوبترین شیوه برای ترجمه این ساختار بلاغی است که در موارد فراوانی نیازمند بازنگری مجدد است. | ||
Keywords | ||
ترجمه قرآن; تعابیر کنایی; حدّاد عادل; روش شناسی; ترجمه تحت اللفظی; نقد | ||
References | ||
کتاب نامه قرآن کریم. آذرنوش، آذرتاش (1379ش)، فرهنگ معاصر عربی - فارسی بر اساس فرهنگ عربی - انگلیسی هانس ور، تهران: نشر نی. آلوسی، شهاب الدین محمود (1415ق)، روح المعانی فی تفسیر القرآن، التحقیق: علی عبدالباری عطیة، بیروت: دارالکتب العلمیة. ابن منظور، جمال الدین (1414ق)، لسان العرب، بیروت: دار صادر. أندلسی، أبو حیان محمد (1420ق)، البحر المحیط فی التفسیر، التحقیق: صدقی محمد جمیل، بیروت: دار الفکر. بغدادی، عبدالقادر (1418ق)، خزانة الأدب و لب لباب لسان العرب، تحقیق و شرح: عبدالسلام محمد هارون، القاهرة: مکتبة الخانجی. جاحظ، عمر بن بحر (1966م)، البیان والتبیین، قاهره: بینا. جعفری، یعقوب (1383ش)، «کنایه در قرآن»، فصلنامه ترجمان وحی، سال هشتم، شماره 15. حدّاد عادل، غلامعلی (1390ش)، ترجمه قرآن، مشهد: آستان قدس رضوی. حسینی همدانی، سیدمحمدحسین (1404ق)، انوار درخشان، تهران: کتابفروشی لطفی. دهخدا، علی اکبر (1361ش)، لغتنامه دهخدا، زیر نظر محمد معین، دانشگاه تهران: بی نا. رازی، أبوالفتوح (1408ق)، روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن، مشهد: آستان قدس رضوی. راغب اصفهانى (1412ق)، المفردات فی غریب القرآن، التحقیق: صفوان عدنان الداودی، دمشق بیروت: دار القلم. زرکشى، محمد (1408ق)، البرهان فى علوم القرآن، بیروت: دارالفکر. زمخشری، جار الله (1407ق)، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، بیروت: دارالکتاب العربی. سورآبادی، ابوبکر عتیق بن محمد (1380ش)، تفسیر سورآبادی، تهران: فرهنگ نشر نو. سیوطی، عبدالرحمن (1974م)، الإتقان فی علوم القرآن، التحقیق: محمّد أبوالفضل إبراهیم، بیروت: الهیئة المصریة العامة للکتاب. سید قطب، (1412ق)، فی ظلال القرآن، بیروت: دارالشروق. شنقیطی، محمد الأمین (1426ق)، منع جواز المجاز فی المنزَّل للتعبّد والاعجاز، جدة: دار عالم الفوائد. صافی، محمود (1418ق)، الجدول فی إعراب القرآن الکریم، دمشق: دارالرشید. طباطبایی، محمدحسین (1374ش)، ترجمه تفسیر المیزان، مترجم سیدمحمدباقر موسوی همدانی، قم: جامعة مدرسین. طبرسی، الفضل بن الحسن (1360ش)، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، بی جا: بی نا. عظیم پور مقدم، عظیم (1383ش)، ترجمه قرآن و عوامل اختلاف آن، مجله پیام جاویدان، بهار، شماره 2. غضنفری، علی (1384ش)، ترجمه، مجله پیام جاویدان، شماره 7. لارسن، میلدرد اِل (1385ش)، «ترجمة معنایی»، مطالعات ترجمه، ترجمة نفیسه داودی، سال سوم، شمارة 11. مصطفوینیا، سیّد محمّدرضی و محمّدمهدی طاهر(1389ش)، «روششناسی ترجمة کنایه در ترجمههای قرآن (معزّی، صفّارزاده، آیتی)، دوفصلنامة ترجمان وحی، سال چهاردهم، شمارة اوّل. معلوف، لویس، (1380ش)، فرهنگ بزرگ جامع نوین (ترجمة المنجد)، به کوشش، ترجمه و اضافات احمد سیّاح، تهران: اسلام. مکارم شیرازی، ناصر (1374ش)، تفسیر نمونه، تهران: دارالکتب الإسلامیة. نجاریان پور، علی و رمضانعلی، ابراهیم (1391ش)، «از قرآن به فارسی ترجمه مفهوم به مفهوم کردم، گفتگوی اختصاصی مجله رشد آموزش قرآن با غلامعلی حدادعادل»، مترجم قرآن، دوره دهم، شماره 1. http://www.persianacademy.ir/fa/X1907901.aspx | ||
Statistics Article View: 703 PDF Download: 585 |