News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 518 |
| Number of Articles | 4,516 |
| Article View | 9,584,706 |
| PDF Download | 5,346,077 |
تحلیل روایت شناسی ساختاری مکالمات میان مستکبرین و پیروان آنها در قرآن کریم | ||
| مطالعات قرآن و حدیث | ||
| Article 3, Volume 12, Issue 1 - Serial Number 23, December 1397, Pages 53-78 PDF (446.51 K) | ||
| Document Type: علمی - پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/quran.2019.2388 | ||
| Author | ||
| مجتبی شکوری* | ||
| استادیار گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه کوثر بجنورد | ||
| Receive Date: 12 December 2018, Revise Date: 08 January 2019, Accept Date: 11 March 2019 | ||
| Abstract | ||
| روایت‌شناسی یکی از علوم نسبتاً جدید در حوزه نقد ادبی است که از علم زبان‌شناسی مشتق شده است. این علم به بررسی فنون و ساختار روایت‌ها می‌پردازد و از این طریق، درصدد یافتن دستور زبان روایت است. استفاده از روش‌ها و نظریات مطرح شده در روایت‌شناسی، می‌تواند تحلیل بهتر و دقیق‌تری از داستان‌های قرآنی به دست دهد و جلوه‌های جدیدی از زیبایی و اعجاز قرآن را روشن سازد. یکی از موقعیت‌هایی که به‌صورت داستانی در قرآن بیان شده، مکالماتی است که بین مستکبرین و پیروان آنها در روز قیامت صورت می‌گیرد. هدف اصلی این مطالعه، استفاده از نظریات مطرح شده در این علم برای تحلیل روایت‌شناختی این فضای داستانی و شناسایی جنبه‌هایی جدید از صفات مستکبرین است. روش این مطالعه توصیفی ـ تحلیلی با رویکرد روایت‌شناسی ساختارگرا می‌باشد. یافته‌های این مطالعه نشان می‌دهد که این دو فراز که در دو سوره مختلف قرار دارند، از نظر روایی دارای ساختار مشابه گفتگو محور هستند. استفاده از کارکرد روایتی در اکثر مقاطع داستان و کارکرد ایدئولوژیکی در انتهای روایت تأکیدی است بر این امر که بدون برداشت نکات هدایتی و ایدئولوژیک از داستان‌ها، مطالعه و شنیدن آنها امر بیهوده و بی‌نتیجه‌ای است. همچنین پرش‌های زمانی معدودی که در داستان وجود دارد، نشان‌دهنده مسئولیت‌ناپذیری مستکبران و پیروان آنها است. | ||
| Keywords | ||
| قرآن کریم; روایت شناسی; روایت شناسی ساختاری; زبان شناسی; مستکبرین; روز قیامت | ||
| References | ||
|
کتاب‌نامه: قرآن کریم. آسابرگر، آرتور، (1380ش)، روایت در فرهنگ عامیانه، رسانه و زندگی روزمره، ترجمه حمیدرضا لیراوی، تهران: نشر سروش. آلوسی، محمود بن عبدالله، (1415ق)، روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم والسبع المثانی، علی عبدالباری عطیه (محقق)، بیروت: دار الکتب العلمیة، منشورات محمد علی بیضون. ابوالفتوح رازی، حسین بن علی، (1408ق)، روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن، تحقیق محمدجعفر یاحقی و محمد مهدی ناصح، مشهد مقدس: بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی. ابوحیان، محمد بن یوسف، (1420ق)، البحر المحیط فی التفسیر، تحقیق صدقی محمد جمیل، بیروت: دار الفکر. احمدی، بابک، (1372ش)، ساختار و تاویل متن: نشانه‌شناسی و ساختارگرایی، تهران: نشر مرکز، چاپ دوم. اخوت، احمد، (1371ش)، دستور زبان داستان، اصفهان: نشر فردا. اسکولز، رابرت، (1383ش). درآمدی بر ساختارگرایی در ادبیات، ترجمه فرزانه طاهری، تهران: نشر مرکز، چاپ دوم. بارت، رولان، (1387ش)، درآمدی بر تحلیل ساختاری روایت‌ها، ترجمه محمد راغب، تهران: نشر فرهنگ صبا. بارت، رولان ، (1394ش)، درآمدی بر تحلیل ساختاری روایت‌ها، مجموعه مقالات: درآمدی به روایت‌شناسی، ترجمه هوشنگ رهنما، تهران: انتشارات هرمس. پراپ، ولادیمیر، (1368ش)، ریخت‌شناسی قصه‌های پریان، ترجمه فریدون بدره‌ای، تهران: انتشارات توس. پرینس، جرالد، (1394ش)، روایت‌شناسی، مجموعه مقالات: درآمدی به روایت‌شناسی، ترجمه هوشنگ رهنما، تهران: انتشارات هرمس. تودوروف، تزوتان، (1379ش)، بوطیقای ساختارگرا، ترجمه محمد نبوی، تهران: نشر آگاه. تولان، مایکل جی.، (1383ش)، درآمدی نقادانه ـ زبانشناختی بر روایت، ترجمه ابوالفضل حری و زهره رهیده، تهران: بنیاد سینمایی فارابی. ثعالبی، عبدالرحمن بن محمد، (1418ق)، تفسیر الثعالبی المسمی بالجواهر الحسان فی تفسیر القرآن، تحقیق: عادل احمد عبدالموجود، عبدالفتاح ابوسنه، علی محمد معوض، بیروت: دار احیاء التراث العربی. زمخشری، محمود بن عمر، (1407ق)، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل و عیون الاقاویل فی وجوه التأویل، تصحیح مصطفی حسین احمد، بیروت: دار الکتاب العربی. سمرقندی، نصر بن محمد، (1416ق)، تفسیر السمرقندی المسمی بحر العلوم، تحقیق عمر عمروی، بیروت: دار الفکر. شمیسا، سیروس، (1381ش)، نقد ادبی، تهران: انتشارات فردوس، چاپ سوم. طباطبایی، سید محمد حسین (1390ق)، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت: مؤسسه الاعلمی للمطبوعات. طبرسی، فضل بن حسن، (1372ش)، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تصحیح فضل الله یزدی طباطبایی و هاشم رسولی، تهران: ناصر خسرو. طوسی، محمد بن حسن، (بی‌تا)، التبیان فی تفسیر القرآن، تحقیق احمد حبیب عاملی، بیروت: دار احیاء التراث العربی. عباسی، علی، (1393ش)، روایت‌شناسی کاربردی، تهران: انتشارات دانشگاه شهید بهشتی. فخر رازی، محمد بن عمر، (1420ق)، التفسیر الکبیر (مفاتیح الغیب)، بیروت: دار احیاء التراث العربی. فضل الله، سید محمد حسین، (1419ق)، من وحی القرآن، بیروت: دار الملاک. فورستر، ادوارد مورگان، (1384 ش)، جنبه‌های رمان، ترجمه ابراهیم یونسی، تهران: نشر نگاه، چاپ پنجم. فولادوند، محمد مهدی، (1418ق)، ترجمه قرآن، تهران: دفتر مطالعات تاریخ و معارف اسلامی، چاپ سوم. قرطبی، محمد بن احمد، (1364ش)، الجامع لاحکام القرآن، تهران: ناصر خسرو. مستور، مصطفی، (1387ش)، مبانی داستان کوتاه، تهران: نشر مرکز، چاپ دوم. معموری، علی، (1392ش)، تحلیل ساختار روایت در قرآن: بررسی منطق توالی پیرفت‌ها، تهران: نگاه معاصر. ملبوبی، محمد تقی، (1376ش)، تحلیلی نو از قصص قرآن، تهران: امیرکبیر. هرمن، دیوید، (1388ش)، «روایت شناسی ساختارگرا»، ترجمه محمد راغب، فصلنامه هنر، شماره 82. Genette, Gerard, (1980), Narrative discourse: An essay in method. Translated by Jane E. Lewin. New York: Cornell University Press. Oxford English Dictionary, (2016), WWW.OED.COM.
| ||
|
Statistics Article View: 1,403 PDF Download: 892 |
||