News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 508 |
| Number of Articles | 4,389 |
| Article View | 8,232,498 |
| PDF Download | 4,220,641 |
مبانی فقهی مداخله دولت در قرارداد کار در نظام اقتصادی اسلام | ||
| مطالعات اقتصاد اسلامی | ||
| Article 6, Volume 11, Issue 2, February 1398, Pages 337-360 PDF (938.21 K) | ||
| Document Type: مقاله پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/ies.2019.2368 | ||
| Authors | ||
| محمود کریمی* 1; سید سلمان مرتضوی2; محمد مهدی سیفی3 | ||
| 1دانشیار دانشکده الهیات، معارف اسلامی و ارشاد دانشگاه امام صادق(ع)، تهران، ایران | ||
| 2فارغ‌التحصیل دکتری رشته فقه و حقوق اسلامی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران | ||
| 3کارشناس ارشد رشته حقوق عمومی، دانشگاه امام صادق (ع)، تهران، ایران | ||
| Receive Date: 24 April 2017, Revise Date: 09 March 2019, Accept Date: 30 October 2017 | ||
| Abstract | ||
| دولت به‌عنوان نهاد عمومی، در قرارداد کار به‌نفع یکی از طرفین قرارداد، یعنی کارگر، مداخله میکند و در حمایت از وی، کارفرما را به‌رعایت شرایطی در مبادله کار ملزم میکند. این در حالی است که در فقه امامیه، مبادله کار به‌صورت خصوصی و با اراده دو طرف منعقد میشود و دخالت ثالث در قرارداد خصوصی کارگر و کارفرما جایز نیست. تعارض ظاهری مبادله کار در قانون کار و فقه امامیه در مورد مذکور، مسأله مقاله حاضر است. هدف مقاله پیش‌رو، تبیین فقهی چگونگی مداخله دولت در قرارداد کار و ارائه ادلّه فقهی آن در حکومت اسلامی و نظام اقتصادی اسلام است. اهمیّت این پژوهش، تبیین چارچوب مبادله کار و نفی استثمار کارگر برمبنای فقه امامیه، در نظام اقتصاد اسلامی و نظام اقتصادی حاکم در جمهوری اسلامی ایران است. دامنه تحقیق، پژوهش مداخله دولت در قرارداد کار و آرای حقوقدانان کار، پژوهش نگاه اقتصاد سرمایهداری به‌مبادله و عوض کار و مطالعه مبانی مداخله دولت در آرای فقیهان امامیه را شامل میشود. در نهایت، پس از بررسی شرایط مداخله دولت در قرارداد کار، و استثمار ناشی از نحوه مبادله و عوض کار در اقتصاد سرمایهداری، ضرورت دخالت دولت نتیجهگیری میشود و قاعده «لاضرر» و «اختیارات حکومتی حاکم اسلامی» به‌عنوان مبانی این مداخله ارائه خواهد شد. | ||
| Keywords | ||
| حقوق کار; قرارداد کار; مبانی فقهی; مداخله دولت; نظام اقتصادی اسلام | ||
| References | ||
|
آخوندخراسانى، محمدکاظم (1409ق). کفایة الأصول. قم: آل‌البیت. آشتیانى، محمدحسن (1403ق). القواعد الفقهیة. قم: کتابخانه مرعشى. آملى، میرزاهاشم (1395). القواعد الفقهیة و الاجتهاد و التقلید. قم: العلمیه. اباذری‌فومشی، منصور (1386). حقوق کار. تهران: خرسندی. ابن‌منظور، ابوالفضل (1414). لسان العرب. بیروت؛ دارالفکر للطباعة و النشر و التوزیع. ابوالحسین، احمد بن فارس (1404). معجم مقائیس اللغة. قم: دفتر تبلیغات اسلامى. احمدی، سیداحمد (1381). حقوق کار. تهران: حقوق‌دان-دانش نگار. اسمیت، آدام (۱۳۵۷). ثروت ملل (سیروس ابراهیم‌زاده، مترجم). تهران: پیام. اصفهانى، محمدتقى (1406ق). روضة المتقین فی شرح من لا یحضره الفقیه. قم: کوشانبور. اصفهانى‌شیخ‌الشریعة، فتح‌الله (1410ق). قاعدة لاضرر، قم: انتشارات اسلامى. باره، فرانسوا (1343). تاریخ کار (حبیب‌الله فضل‌اللهی، مترجم). تهران علمی. بجنوردى، سیدحسن‌بن آقابزرگ (1419ق). القواعد الفقهیة. قم: الهادی. بحرالعلوم، محمد (1403ق). بلغة الفقیه. تهران: مکتبة الصادق. پییتر، آندره (1352). مارکس و مارکسیسم (شجاع‌الدین ضیائیان، مترجم). تهران: دانشگاه تهران. تهرانى، سیدمحمدحسین (1421ق). ولایت فقیه در حکومت اسلام. مشهد: علامه طباطبایى. جزرى، ابن اثیر (بیتا). النهایة فی غریب الحدیث و الأثر. قم: اسماعیلیان. جوهرى، اسماعیل (1410)، الصحاح. بیروت: دارالعلم للملایین. حرعاملى، محمد بن حسن (1409ق). وسائل الشیعة، قم: مؤسسه آل‌البیت. حسینى‌فیروزآبادى، سیدمرتضى (1400ق). القواعد الفقهیة و الاجتهاد و التقلید. قم: فیروزآبادى. خمینى، سیدمصطفى (بیتا). ولایة الفقیه. تهران؛ مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى. خویى، سیدابوالقاسم (1417). القواعد الفقهیة و الاجتهاد و التقلید. قم: صاحب‌الأمر. داداشزاده، علیرضا (1393). حقوق کار. تهران؛ مجد. دنیس، هانری (1358، 1362). ارزش (.................... کیوان، مترجم). تهران: نوبهار. رنجبری، ابوالفضل (1377). حقوق کار. تهران: مجد. ریکاردو، دیوید (۱۳47). اصول اقتصاد سیاسی و مالیات‌ستانی (حبیب‌الله تیموری، مترجم). تهران: نی. ژید، شارل؛ و ریست، شارل (1347، 1380). تاریخ عقاید اقتصادی (جلد 1 و 2) (کریم سنجابی، مترجم). تهران: دانشگاه تهران. سبحانی، حسن (۱۳۶۹). نگرشی بر تئوری ارزش. تهران: امیرکبیر. شیدفر، زین‌العابدین (1346). حقوق کار و صنعت. تهران: دانشگاه تهران. صاحب بن عباد، اسماعیل (1414). المحیط فی‌اللغة. بیروت: عالم الکتاب. صدر، سیدمحمدباقر (1417). القواعد الفقهیة. قم: دائرة‌المعارف فقه اسلامى برمذهب اهل‌بیت. طوسى، محمد بن حسن (1407ق). تهذیب الأحکام. تهران: دارالکتب الإسلامیة. عاملى، على بن حسین (1409ق). رسائل المحقق الکرکی. قم: کتابخانه مرعشى و دفتر نشر اسلامى. عراقی، سیدعزت‌الله (1393). حقوق کار. تهران: سمت. فاضل‌لنکرانى، محمد (1429ق). تفصیل الشریعة. قم: ائمه اطهار. قانون کار جمهوری اسلامی ایران، مصوب 1367. قرآن کریم. کلینى، ابوجعفر محمد بن یعقوب (1407ق). الکافی. تهران: دارالکتب الإسلامیة. مارکس، کارل (1352). سرمایه (ایرج اسکندری، مترجم). بی‌‌جا. موحدیان، غلامرضا (1381). حقوق کار علمی- کاربردی. تهران: فکرسازان. موسوی‌خمینى، سیدروح‌الله (1414)، بدائع الدرر. تهران: مؤسسه نشر آثار امام خمینى. موسوی‌خمینى، سیدروح‌الله (1421)، کتاب البیع. تهران: مؤسسه نشر آثار امام خمینى. موسوی‌خمینى، سیدروح‌الله (1423)، ولایت فقیه. تهران: مؤسسه نشر آثار امام خمینى. میک، رونالد (۱۳۵۸). پژوهشی در نظریه ارزش- کار (............. سوداگر، مترجم). تهران: پازند. نجف‌آبادى، حسین‌على (1409). دراسات فی ولایة الفقیه و فقه الدولة الإسلامیة. قم: تفکر. نجفى، محمدحسن (1404). جواهرالکلام فی شرح شرائع الإسلام. بیروت؛ دار إحیاء التراث العربی. نراقى، مولى احمد بن محمدمهدى (1417ق). عوائد الأیام فی بیان قواعد الأحکام. قم: دفتر تبلیغات اسلامى. نیاکی، جعفر (1361). حقوق کار ایران. تهران: بینا. هاشمی، سیدمحمد (1370). نگرشی بر قانون جدید کار. تهران: دانشگاه شهید بهشتی. هدایتی‌زفرقندی، محمد (1391). قرارداد کار. تهران: میزان. Durad, P. & Joussaud, R., (1947). Traite De Droit du Travail. Paris, T. 1. Laroque, P. (1957). Les Rapports Entre Patron et Ouvrier. Paris. Lefranc, G. (1957). I Histoire du Travail et Des Travailleures. Flamamriont, Paris. Marx, K. (2002). Das Kapital, Salk Lake City, University of Uta, Fourth Edition. The Holy Quran. | ||
|
Statistics Article View: 1,066 PDF Download: 864 |
||