
Number of Journals | 20 |
Number of Issues | 508 |
Number of Articles | 4,393 |
Article View | 8,246,706 |
PDF Download | 4,241,931 |
ترسیم صورتبندی تطورات گفتمانی گفتوگوهای قرآنی | ||
دین و ارتباطات (دانشگاه امام صادق/ نامه صادق) | ||
Article 2, Volume 25, Issue 1 - Serial Number 53, June 1397, Pages 41-79 PDF (1.02 M) | ||
Document Type: علمی-پژوهشی | ||
DOI: 10.30497/rc.2018.2261 | ||
Authors | ||
عبدالکریم خیامی* 1; عبدالکریم بهجت پور2 | ||
1استادیار دانشکده فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق(ع) | ||
2دکترای علوم قرآنی و عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی | ||
Receive Date: 21 August 2017, Revise Date: 17 September 2017, Accept Date: 06 October 2017 | ||
Abstract | ||
با توجه به کانونی بودن گفتوگو در کنش ارتباطی و نقش تحلیل کلام در بازسازی و استقرار گفتمان، 133 گفتوگوی موجود در قرآن به روش تمامشماری استخراج و سپس به ترتیب نزول سورهها (و نه به ترتیب مصحف) با اقتبـاس از دیگر پژوهشهای قرآنی، در چهار مرحله، دعوت علنی پیــامبر و ایمان مخفی مؤمنان؛ گسترش دعوت و علنی شدن اعتقادات مؤمنان؛ تشکیل جامعه ایمانی؛ و تثبیت و پایش جامعه اسلامی طبقهبندی شدند (مراحل اول و دوم مکی و مراحل سوم و چهارم مدنی است). سپس با به کار بستن یک ترکیب چند سطحی از انواع و سطوح مختلف نظریه و روش تحلیل گفتمان، ابتدا مهمترین عناصر زبانشناختی گفتوگوها بر اساس مکتب نقشگرای هلیدی استخراج و سپس گفتوگوها در بافت و زمینه متن و کلان اجتماع بازخوانی شدند. در انتها با استخدام مفاهیم نظریه گفتمانی لاکلائو و موف؛ صورتبندی تطورات گفتمانی گفتوگوها طی 23 سال نزول قرآن ترسیم و ارائه شده است که در آن فرآیند اضمحلال گفتمان شرکآلود حاکم و شکلگیری اولیه گفتمان حاکمیت اسلامی در چهار مرحله «بیقراری گفتمان حاکم»؛ «غیریتسازی»، «مفصلبندی گفتمانی» و «پیرایش گفتمانی» معرفی شده است. | ||
Keywords | ||
قرآن; گفتوگو; تحلیل گفتمان; ارتباطات میان فردی; الگوی هنجاری | ||
References | ||
آجیلی، هادی (1389)، صورتبندی گفتمان اسلامی در روابط بینالملل، چاپ اول، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق (7) آقاگلزاده، فردوس (1385)، تحلیل انتقادی گفتمان، چاپ اول، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی. ایروانی، جواد (1385)، مهارتهای گفتاری در آموزههای اسلامی؛ آداب گفتوگو ـ قرآن و جامعهشناسی ـ بنیاد پژوهشهای قرآنی حوزه و دانشگاه بوعلیسینای همدان العموش، خلود (1388)، گفتمان قرآن؛ بررسی زبانشناختی پیوند متن و بافت قرآن، ترجمه سید حسین سیدی، چاپ اول، تهران: انتشارات سخن بهجتپور، عبدالکریم (1392)، تفسیر تنزیلی؛ مبانی، اصول، قواعد و فواید، چاپ اول، تهران: انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی پروینی، خلیل (1379)، تحلیل عناصر ادبی و هنری داستانهای قرآن، چاپ اول، تهران: انتشارات فرهنگگستر جان لاینز (1385)، مقدمهای بر معناشناسی زبانشناختی، ترجمه حسین واله، تهران: نشر گام نو چتمن، سیمور (1390)، داستان و گفتمان، ترجمه راضیهسادات میرخندان، مرکز پژوهشهای اسلامی صدا و سیما، قم: ص 9 حسینی، محمد (1382)، ریختشناسی قصههای قرآن؛ بازخوانش دوازده قصه قرآنی، تهران: انتشارات ققنوس خراسانی، زهرا (1384)، نقش گفتوگو در قصههای قرآنی، چاپ اول، تهران: انتشارات اُسوه سعیدی روشن، محمدباقر (1385)، تحلیل زبان قرآن و روششناسی فهم آن، تهران: انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و پژوهشگاه حوزه و دانشگاه سلطانی، سید علیاصغر (1384)، قدرت، گفتمان و زبان، چاپ اول، تهران: نشر نی طباطبایی، سید محمدحسین (1417)، المیزان فی تفسیر القرآن، چاپ پنجم، قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. عطارد، میترا (1380)، بررسی ساختار روایت در قصص قرآن، پایاننامه کارشناسی ارشد رشته پژوهش هنر، تهران: دانشگاه آزاد اسلامی ـ واحد تهران مرکز. غلامرضایی، علیاصغر (1389)، بررسی ساخت روایت تصویری قصههای قرآن مجید با تأکید بر قصه سورۀ کهف، پایاننامه مقطع دکترای رشته پژوهش هنر، تهران: دانشگاه هنر. فرهنگی، علیاکبر (1378)، ارتباطات انسانی، چاپ سوم، جلد اول، تهران: مؤسسه خدمات فرهنگی رسا. فضلا...، سید محمدحسین (1389)، گفتوگو و تفاهم در قرآن کریم؛ روشها، الگوها و دستاوردهای گفتوگو، ترجمه سیدحسین میردامادی، تهران: هرمس. فلیک، اووه (1387)، درآمدی بر تحقیق کیفی، ترجمه هادی جلیلی، چاپ اول، تهران: نشر نی. فیسک، جان (1386)، درآمدی بر مطالعات ارتباطی، ترجمه مهدی غبرایی، چاپ اول، تهران: دفتر مطالعات و توسعه رسانهها. قائمینیا، علیرضا (1389)، بیولوژی نص؛ نشانهشناسی و تفسیر قرآن، چاپ اول، تهران: انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی. کسرایی، محمدسالار و پوزش شیرازی، علی (بیتا)، نظریه گفتمان لاکلاو و موفه، ابزاری کارآمد در فهم و تبیین پدیدههای سیاسی، فصلنامه سیاست، دوره 39، شماره 3. کلانتری، عبدالحسین (1391)، گفتمان از سه منظر زبانشناختی، فلسفی و جامعهشناختی، چاپ اول، تهران: انتشارات جامعهشناسان مک دانل، دایان (1380)، مقدمهای بر نظریههای گفتمان، ترجمه حسینعلی نوذری، چاپ اول، تهران: انتشارات فرهنگ گفتمان. معموری، علی (1392)، تحلیل ساختار روایت در قرآن؛ بررسی منطقی توالی پیرفتها، چاپ اول، تهران: نشر نگاه معاصر. میر، مستنصر و عبدالرئوف، حسین (1390)، مطالعه قرآن به منزله اثری ادبی؛ رویکردهای زبانی ـ سبکشناختی، ترجمه ابوالفضل حُرّی، انتشارات نیلوفر. میلز، سارا (1382)، گفتمان، ترجمه فتاح محمدی، چاپ اول، زنجان: نشر هزاره سوم. نوذری، حسینعلی (1379)، صورتبندی مدرنیته و پست مدرنیته، چاپ اول، تهران: انتشارات نقش جهان. وندایک؛ تئون ای (1382)، مطالعاتی در تحلیل گفتمان، از دستور متن تا گفتمانکاوی انتقادی، ترجمه گروه مترجمان، چاپ اول، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانهها. هوارث، دیوید (1377)، نظریه گفتمان، ترجمه سید علیاصغر سلطانی، فصلنامه علوم سیاسی، شماره 2. یورگنسن و فیلیپس (1389)، نظریه و روش در تحلیل گفتمان، ترجمه هادی جلیلی، چاپ اول، تهران: نشر نی. یوسفزاده، غلامرضا (1392)، سطوح روایت در قصههای قرآن، قم: انتشارات مرکز پژوهشهای اسلامی صدا و سیما. Goodwin, Charles & Heritage, John (1990), Conversation Analysis; Annual Review Of Anthropology, Jstor, Vol. 19. Halliday, M. A. K (1994), An Introduction To Functional Grammer, Second ed, New York: Edwara Arnold. Laclau, E, & Mouffe, C (1985), Hegemony and Socialist Strategy: Towards a Radical Democratic Politics. London: Verso. Laclau (Ed) (1994), The making of Political Identities, London: Verso. Smith, Annemarie (1998), Laclau and Mouffe The Radical Democratic Imaginaty, London and Newyork . | ||
Statistics Article View: 691 PDF Download: 664 |