News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 513 |
| Number of Articles | 4,443 |
| Article View | 8,508,723 |
| PDF Download | 4,506,460 |
واکاوی مفهوم مخاطره در قراردادها با تأکید بر مفاهیم قمار و غرر | ||
| پژوهشنامه حقوق اسلامی | ||
| Article 1, Volume 18, Issue 2 - Serial Number 46, December 1396, Pages 5-26 PDF (555.85 K) | ||
| Document Type: مقاله پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/law.2018.2140 | ||
| Authors | ||
| محمود حکمت نیا1; میثم نظری علوم* 2 | ||
| 1استاد پژوهشکده فقه و حقوق، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، تهران، ایران | ||
| 2دانشجوی دکتری گروه حقوق خصوصی، دانشگاه امام صادق علیه السلام، تهران، ایران | ||
| Receive Date: 06 November 2017, Revise Date: 20 January 2018, Accept Date: 09 February 2018 | ||
| Abstract | ||
| مخاطره، مفهومی است مورد توجه نظام‌های مختلف اقتصادی و حقوقی که هر یک در مواجهه با آن سیاست‌گذاری ویژه‌ای انجام داده‌اند. قدر مسلم، عدم پذیرش برخی اقسام اعمال مخاطره‌آمیز از سوی عموم این نظام‌ها از جمله نظام اقتصادی و حقوقی اسلام است. با توجه به وجود کم و بیشِ مخاطره در عموم قراردادها، تبیین مفهوم و جایگاه این عنصر، جهت تشخیص مخاطره مشروع از نامشروع، امری ضروری است. شیوه‌ای که می‌تواند این تبیین را تسهیل نماید، احصا و عنصرشناسی (شناخت اجزای تشکیل‌دهنده) قراردادهای ملازم با عنصر مخاطره و برقراری ارتباط میان عناصر شناسایی‌شده و عنصر مخاطره بوده تا از این طریق بتوان طبقه‌بندی دقیقی از این قراردادها مبتنی بر مخاطره ارائه کرد. نتیجه بررسی عنصرشناسانه این مصادیق ـ قمار، گروبندی، غرر، عقود احتمالی و عقود شانسی ـ به‌دست آمدن تعریفی تشکیکی از مخاطره است که بر اساس آن، پایین‌ترین سطح مخاطره در عقود و معاملات صحیح و بیشترین آن در قمار و گروبندی (قراردادهای قماری) است و در این بین نیز مخاطره مؤجد غرر (قراردادهای غرری) قرار داد. مصادیق دیگر نیز هر یک بر اساس میزان مخاطره موجود در آن، در یکی از این سطوح سه‌گانه قرار خواهند گرفت. بنابراین در نظام اقتصادی و حقوقی اسلام، در سه سطح با مخاطره مواجه هستیم که هر سطحی قواعد خاص خود را داشته و مواجهه قانون‌گذار با آن متفاوت از سایر سطوح است. به‌طوری که در مقابل حمایت حداکثری از قراردادهای صحیح، در بالاترین سطح مخاطره، نه تنها حمایتی وجود ندارد بلکه برخی موارد (قمار) مورد جرم‌انگاری نیز قرار گرفته است. | ||
| Keywords | ||
| مخاطره; قمار; گروبندی; غرر; عقود احتمالی; عقود شانسی | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 1,505 PDF Download: 1,590 |
||