پارسائیان, . (2018). هرمنوتیک و نقش آن در کشف شبکه معنایی آیات قرآن کریم. Islamic Political Thought, 11(1), 229-256. doi: 10.30497/quran.2018.2124
محمد پارسائیان. "هرمنوتیک و نقش آن در کشف شبکه معنایی آیات قرآن کریم". Islamic Political Thought, 11, 1, 2018, 229-256. doi: 10.30497/quran.2018.2124
پارسائیان, . (2018). 'هرمنوتیک و نقش آن در کشف شبکه معنایی آیات قرآن کریم', Islamic Political Thought, 11(1), pp. 229-256. doi: 10.30497/quran.2018.2124
پارسائیان, . هرمنوتیک و نقش آن در کشف شبکه معنایی آیات قرآن کریم. Islamic Political Thought, 2018; 11(1): 229-256. doi: 10.30497/quran.2018.2124
هرمنوتیک و نقش آن در کشف شبکه معنایی آیات قرآن کریم
پژوهشگر جهاد دانشگاهی و دانش‌آموخته دکتری علوم قرآن و حدیث پژوهشگاه نهج‌البلاغه
Receive Date: 04 October 2017,
Revise Date: 21 January 2018,
Accept Date: 11 March 2018
Abstract
نگرش جامع‌گرایانه در تفسیر قرآن و کشف شبکه معنایی آیات در گرو بهره‌گیری از روش‌های سنتی و رهاورد دانش‌های نوینی همچون هرمنوتیک است؛ در دانش هرمنوتیک بیش از همه، دو مقوله دور هرمنوتیکی (به علت نقش آن در فهم متن) و پیشفرضها (به علت ارتباط آن با یکی از طرف‌های دور) می‌تواند در ترسیم شبکه معنایی آیات مؤثر واقع شود. در این تحقیق پس از تشریح تقریرهای مختلف از دور هرمنوتیکى و نظرگاه قرآن‌پژوهان مسلمان، نقش دور هرمنوتیکی در تنویر ارتباط‌های پیدا و پنهان و شبکه‌ای متن قرآن و بهره‌گیری از عوامل متنی، کل‌گرایی و برون‌متنی و بینامتنی در فهم آیات تبیین شد و انواع دور هرمنوتیکی میان واژه و آیه، آیه و سیاق متنی، آیات و سیاق موقعیتی، آیه و سوره، آیات و قرآن و میان قرآن و سایر منابع دینی مطرح گردید. همچنین ضمن تبیین نگرش قرآن‌پژوهان بر تأثیر پیشفرضها در تفسیر قرآن، فرایند استخراج، بازنگری و توسعه پیشفرضها در رجوع به متن قرآن و امکان خلق افق‌های معنایی جدید بررسی شد.
احمدی، بابک(1380)، ساختار و تأویل متن، تهران: نشر مرکز، چاپ دوازدهم.
اسدی، محمد، سایه‌ها و لایه‌های معنایی(1436ق)، درآمدی بر نظریه معناشناسی مستقل فرازهای قرآنی، قم: بوستان کتاب.
اکبری، رضا؛ شیرزاد، محمد حسن؛ شیرزاد، محمد حسین(1393)، «بازخوانی نظریه شهید صدر در تفسیر موضوعی قرآن کریم با تکیه بر اندیشه هرمنوتیکی گادامر»، مطالعات قرآن و حدیث، دوره هفتم، ش2.
باقری، علی‌اوسط(1388)، «مجاری تأثیر پیش‌دانسته‌های مفسر در تفسیر قرآن»، قرآن شناخت، دوره 2، ش4.
بستانی، قاسم؛ سپه‌وند، وحید(1390)، «کاربرد روش‌های معناشناسی نوین در پژوهشهای قرآنی»، مطالعات قرآن و حدیث، دوره 5، ش9.
بستانی، محمود(2001)، النهج البیانی فی التفسیر، بیروت: دارالهادی للطباعة و النشر و التوزیع.
بهرامی، محمد(1389)، «دور هرمنوتیکی در نگاه هرمنوتیست‌ها و تفسیرگران قرآن»، پژوهشهای قرآنی، ش62-63.
بی‌آزار شیرازی، عبدالکریم(1387)، جنین‌‌شناسی قرآن و مسلمان شدن چند پرفسور جنین‌شناس، تهران: دانشگاه مذاهب اسلامی.
پرچم، اعظم(١٣٨٥)، «نقش کاربرد اشتراک معنوی و لفظی و بافت در نگاه تفسیر علامه طباطبایی»، مشکوة، ش١٩.
پیروزفر، سهیلا(1391) «بررسی میزان تأثیر روایات سبب نزول در تفسیر»، علوم حدیث، دوره 17، ش63.
جوادی‌آملی، عبدالله(1381)، تسنیم تفسیر قرآن کریم، قم: نشر اسراء.
جوادی‌آملی، عبدالله (1382)، سرچشمه اندیشه، قم: نشر اسراء.
جوادی‌آملی، عبدالله (1384)، شریعت در آئینه معرفت، قم: نشر اسراء.
جوادی‌آملی، عبدالله (1386)، منزلت عقل در هندسه معرفت دینی، قم: نشر اسراء.
حاجی‌اسماعیلی، محمدرضا؛ کمالوند، پیمان؛ رحیمی، سجاد(1392)، «نقش پیشفرضها و پیش‌فهم‌‌‌ها در تفسیر قرآن کریم از منظر آیت‌الله جوادی‌آملی» مطالعات قرآن و حدیث، دوره ششم، ش2.
