News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 518 |
| Number of Articles | 4,516 |
| Article View | 9,584,301 |
| PDF Download | 5,345,275 |
محبت و هویت در آیینه نمایش جهانی اربعین مطالعه ماهیت، کارکردها و ساختار پیاده‌روی اربعین از منظر ارتباطات آیینی | ||
| دین و ارتباطات (دانشگاه امام صادق/ نامه صادق) | ||
| Article 6, Volume 24, Issue 2 - Serial Number 52, December 1396, Pages 167-194 PDF (762.36 K) | ||
| Document Type: علمی-پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/rc.2018.2102 | ||
| Authors | ||
| عبدالله گیویان1; محسن امین* 2 | ||
| 1استادیار دانشگاه صدا و سیما | ||
| 2دانشجوی دکتری جامعه شناسی فرهنگی دانشگاه علامه طباطبایی | ||
| Receive Date: 06 June 2017, Revise Date: 18 July 2017, Accept Date: 16 August 2017 | ||
| Abstract | ||
| آیین‌های مذهبی یکی از فرصت‌های ویژه اصحاب ادیان و مذاهب برای اعلام موجودیت خود به هویت‌های دیگر و هم‌چنین موقعیتی مناسب برای بازنمایی و برساخت اهالی مذهب از وضعیت فرهنگی و اجتماعی خود است. در میان فرق اسلامی، مذهب تشیع به‌عنوان یک اقلیت بزرگ که محبت اهل‌بیت (:) از ارکان با اهمیت آن است، طول تاریخش را در جامعه مسلمانان همراه با طرد و درحاشیه‌بودگی تحمیلی از جانب اکثریت اهل‌سنت گذرانده و کمتر فرصت خودنمایی یافته است. آیین‌های حسینی از مهم‌ترین و تأثیرگذارترین مراسم جمعی و اجتماعی شیعیان می‌باشند که از حیث: تأسیس، تکوین و کیفیت اجرا عمدتاً با زمینه‌هایی از فرهنگ عامه عجین گشته‌اند. آیین پیاده‌روی اربعین که هرساله مصادف با 20 صفر و همزمان با اربعین شهادت حضرت سیدالشهداء (7) در مسیرهای منتهی به کربلای معلی برگزار می‌شود، با توجه به حضور میلیونی اقشار و ملیت‌های گوناگون شیعه از اقصی نقاط جهان، خصوصاً در سال‌های اخیر گسترش چشم‌گیری داشته و به یکی از بزرگ‌ترین اجتماعات آیینی جهان تبدیل شده است. در این پژوهش با عنایت به ویژگی‌ها و امتیازات ویژه این آیین شیعی، تلاش کردیم تا با تماس مستقیم با واقعیت درحال اجرا از طریق روش کیفی مردم‌نگاری، سه رکن اساسی ماهیت، ساختار و کارکردهای آیین پیاده‌روی اربعین را با تفسیرهای مشارکت‌کنندگان اصلی‌اش یعنی: زائران، مروجان و مجریان این آیین از منظر چارچوب مفهومی ارتباطات آیینی مطالعه کنیم. شایان ذکر است علی‌رغم توجه به پیشینه این آیین در تاریخ اجتماعی شیعیان عراق و هم‌چنین زمینه‌های فرهنگی موجود، تمرکز اصلی این پژوهش به روی مشارکت‌کنندگان ایرانی قرار داشته است. نتایج حاصل از دو مرحله تحلیل داده‌های به‌دست‌آمده از مصاحبه‌ها و مشاهدات میدانی به روش‌های مضمون‌بندی داده‌ها و کدگذاری نظریه‌ای نشان داد: این آیین شیعی در ارتباط تنگاتنگی با سه مفهوم کلان محبت اهل‌بیت، نمایش جهانی و هویت شیعی قرار دارد. | ||
| Keywords | ||
| پیاده‌روی اربعین; اجتماع; آیین; ارتباطات آیینی; شیعیان; نمایش | ||
| References | ||
|
اسپردلی، جیمز پ و مک کوردی (1372) دیوید و پژوهش فرهنگی: مردم‌نگاری در جوامع پیچیده. ترجمه بیوک محمدی. تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی (پژوهشگاه). بشیر، حسن (1390) تعزیه. تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق (7). ترنر، جاناتان. اچ (1378) مفاهیم و کاربردهای جامعه‌شناسی، ترجمه محمد فولادی و محمد عزیز بختیاری، قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی. رودنبولر، اریک دبلیو (1387) ارتباطات آیینی: از گفتگوهای روزمره تا جشن های رسانه‌ای شده. ترجمه عبدالله گیویان. تهران: دانشگاه امام صادق (7). سالدانا، جانی (1395) راهنمای کدگذاری برای پژوهشگران کیفی. ترجمه عبدالله گیویان. تهران: علمی و فرهنگی. فلیک، اووه (1391) درآمدی بر تحقیق کیفی. ترجمه هادی جلیلی. تهران: نشر نی. کوهن، آنتونی پل (1390) سرشت نمادین اجتماع. ترجمه عبدالله گیویان. تهران: انتشارات دانشکده صداوسیما. میرعابدینی، احمد و معتمدنژاد، کاظم (1387) ارتباطات آیینی و قدرت سیاسی در ایران: بررسی روابط متقابل نماز جمعه و رسانه‌های جمعی در انتخابات ریاست جمهوری. فصلنامه علوم اجتماعی، شماره 41 . صص 1-34. Geertz, C. (1973), The Interpretation of Culture, New York: Basic Books.
Leach, E. R. (1968), Ritual: International Encyclopedia of the Social sciences.Vol13.p 520-536. New York: Macmillan. | ||
|
Statistics Article View: 1,659 PDF Download: 1,443 |
||