News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 513 |
| Number of Articles | 4,443 |
| Article View | 8,509,395 |
| PDF Download | 4,506,973 |
خوانشی نو از دیدگاه‌های تحلیلی نسبت به مفهوم قانون در عصر مشروطه | ||
| پژوهشنامه حقوق اسلامی | ||
| Article 3, Volume 18, Issue 1 - Serial Number 45, June 1396, Pages 57-80 PDF (402.95 K) | ||
| Document Type: مقاله پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/law.2017.2092 | ||
| Authors | ||
| هادی طحان نظیف1; رضا احسانی* 2 | ||
| 1استادیار دانشکده معارف اسلامی و حقوق دانشگاه امام صادق (ع) | ||
| 2کارشناس ارشد معارف اسلامی و حقوق عمومی، دانشگاه امام صادق (ع) | ||
| Receive Date: 24 April 2017, Revise Date: 27 July 2017, Accept Date: 11 August 2017 | ||
| Abstract | ||
| قانون هسته بنیادین نظم و نظام حقوقی مدرن است. آشنایی ایرانیان با این مفهوم در بستر اندیشه مشروطه‌خواهی صورت گرفت. ورود این مفهوم به ساحت اندیشه ایرانی موجب طرح نظرگاه‌های متعدد و متناقضی حول آن شد؛ نظرگاه‌هایی که به‌نوبه خود برخاسته از نحوه مواجهه با پدیده تجدد بود. این نظرها و نظریه‌ها طیفی از اندیشه‌ورزی‌ها را پدید آورد که هرکدام به سهم خود موجب ایجاد رخدادهایی در عرصه عملی انقلاب مشروطه و نگارش قانون اساسی مشروطه شد. به طور کلی می‌توان این نظرات را بر مبنای دیدگاه آن‌ها در رابطه با نسبت اسلام و تجدد (بمعنی‌الاعم) و فقه و حقوق (بمعنی‌الاخص) در سه دسته عمده تجدد طلب، جمع‌گرا و تجددستیز بررسی نمود. هریک از نحله‌های پیش‌گفته دارای نمایندگان شاخصی است که در این تحقیق در صدد بازشناسی آراء ایشان هستیم. طیف تجددطلب در صدد طرد شریعت از صحنه حکومت و سیاست و جایگزین کردن قوانین غربی، طیف جمع‌گرا خواهان جمع میان شریعت و قانون غربی و طیف تجددستیز در تکاپوی نفی قانون منبعث از پارلمان و تحکیم جایگاه فقه و فقیه در منظومه حقوقی ایران است. جستار پیش رو در زمره تحیقیقات تاریخی-مقطعی و متضمن رویکرد توصیفی است | ||
| Keywords | ||
| مفهوم قانون; نظام حقوقی مدرن; مشروطه; تاریخ حقوق ایران | ||
| References | ||
|
آبادیان، حسین (1374)، مبانی نظری حکومت مشروطه و مشروعه، تهران: نشر نی، چاپ اول. ابوالحسنی، علی (1385)، «آیت‌الله حاجی میرزا ابوتراب شهیدی قزوینی: مولف رساله تذکره الغافل و ارشاد الجاهل»، تاریخ معاصر ایران، سال دهم، ش 39. آجودانی، لطف الله (1386)، روشنفکران ایران در عصر مشروطیت، تهران: اختران، چاپ اول. آخوندزاده، میرزا فتحعلی (1351)، مقالات، گردآوری باقر مؤمنی، تهران: چاپخانه زیبا، چاپ اول. آخوندزاده، میرزا فتحعلی (1357)، الفبای جدید و مکتوبات، تبریز: نشر احیاء، چاپ اول. آدمیت، فریدون (1349)، اندیشه‌های میرزا فتحعلی آخوندزاده، تهران: خوارزمی، چاپ اول. همو (1351)، اندیشه ترقی و حکومت قانون (عصر سپهسالار)، تهران: خوارزمی، چاپ اول. اصیل، حجت‌الله (1368)، «بینش سیاسی میرزا ملکم‌خان ناظم‌الدوله»، فصلنامه فرهنگ، دوره اول، ش 4. اعتمادالسلطنه (1350)، روزنامه خاطرات، تهران: امیرکبیر، چاپ دوم. بیگدلی، عطاء‌الله (1394)، قانون‌شناسی: درآمدی بر وضعیت حقوق در ایران، تهران: اشراق، چاپ اول. حائری، عبدالهادی (1360)، تشیع و مشروطیت: مشروطیت در ایران و نقش علمای مقیم در عراق، تهران: امیرکبیر، چاپ اول. راسخ، محمد (1393)، حق و مصلحت، تهران: طرح نو، چاپ دوم. همو (1394)، درس‌گفتارهای فلسفه حق و فلسفه حقوق عمومی، تهران: خانه اندیشمندان علوم انسانی، چاپ اول. راسخ، محمد و بخشی‌زاده، فاطمه (1392)، «پیش‌زمینه مفهوم قانون در عصر مشروطه: از مالک‌الرقابی تا تنظیمات»، مجله حقوقی دادگستری، دوره 77، ش 83. همو (1393)، «مفهوم قانون در عصر مشروطه: نویسندگان متقدم»، فصلنامه تحقیقات حقوقی، دوره17، ش 4. زرگری‌نژاد، غلام‌حسین (1374)، رسائل مشروطیت، تهران: کویر، چاپ اول. ضیمران، محمد و عبادی، شیرین (1375)، سنت و تجدد در حقوق ایران، تهران: گنج دانش، چاپ اول. طباطبائی، سید جواد (1393) تأملی درباره ایران: نظریه حکومت قانون در ایران (بخش دوم: مبانی نظریه مشروطه خواهی)، تهران: مینوی خرد، چاپ اول. کرمانی، ناظم‌الاسلام (1382)، تاریخ بیداری ایرانیان، تهران: بنیاد فرهنگ ایران، چاپ پنجم. کمالی‌طه، منوچهر (1352)، اندیشه قانون‌خواهی در ایران سده نوزده، رساله دکتری، دانشگاه تهران. الگار، حامد (1369)، میرزا ملکم‌خان، ترجمه جهانگیر عظما، تهران: شرکت سهامی انتشار، چاپ اول. مددپور، محمد (1387) سیر تفکر معاصر، تهران: سوره مهر، چاپ سوم. مستشارالدوله، میرزا یوسف‌خان (1364)، رساله یک کلمه، تهران: تاریخ، چاپ اول. ملکم‌خان (1388)، رساله‌های میرزا ملکم‌خان ناظم‌الدوله، به‌کوشش حجت‌الله اصیل، تهران: نشر نی، چاپ دوم. نائینی، محمد حسین (1388)، تنبیه الامه و تنزیه المله، تصحیح و تقدیم: سیدجواد ورعی، قم: بوستان کتاب، چاپ اول. نصری، عبدالله (1386)، رویاروئی با تجدد، تهران: نشر علم، چاپ اول. نورایی، فرشته (1352)، تحقیق در افکار میرزا ملکم‌خان ناظم‌الدوله، تهران: کتاب‌های جیبی، چاپ اول. هاشم‌زهی، نوروز (1386)، شرایط اجتماعی و پارادایم‌های روشنفکری در آستانه دو انقلاب ایران: انقلاب مشروطه و انقلاب اسلامی، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (نشر عروج)، چاپ اول.
| ||
|
Statistics Article View: 1,130 PDF Download: 1,799 |
||