News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 513 |
| Number of Articles | 4,443 |
| Article View | 8,508,719 |
| PDF Download | 4,506,455 |
تفسیر بینامتنی از آیۀ 69 سورۀ احزاب بر اساس ترجمه‌های آلمانی و عبری قرآن کریم | ||
| مطالعات قرآن و حدیث | ||
| Article 5, Volume 11, Issue 1 - Serial Number 21, December 1396, Pages 87-109 PDF (440.3 K) | ||
| Document Type: علمی - پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/quran.2018.2075 | ||
| Author | ||
| حیدر عیوضی* | ||
| دانشجوی دکتری مطالعات تطبیقی ادیان، پژوهشگاه دارالحدیث قم | ||
| Receive Date: 15 April 2017, Revise Date: 21 October 2017, Accept Date: 08 January 2018 | ||
| Abstract | ||
| آیۀ 69 سورۀ احزاب مؤمنان را از تکرار آنچه موجب آزار موسی می‌شد، نهی می‌کند: «یا أَیهَّا الَّذِینَ ءَامَنُواْ لَا تَکُونُواْ کاَلَّذِینَ ءَاذَوْاْ مُوسىَ فَبرَّأَهُ اللَّهُ مِمَّا قَالُواْ وَ کاَنَ عِندَ اللَّهِ وَجِیهًا» با این حال آیه تصریحی راجع به مطالبی که برخی با گفتن آن موسی را می‌آزردند، ندارد و تنها به عبارت «مما قالوا» اکتفا شده است. منابع تفسیری چهار وجه را در این رابطه برشمردند: الف) تهمت قتل هارون؛ ب) انتساب مسائل غیر اخلاقی به وسیله قارون؛ ت) انتساب مشکل جسمی؛ ث) تهمت سحر و جادو. از سوی دیگر، بسیاری از مفسران معتقدند این آیه به برخی جریان‌سازی‌ها در پی ازدواج رسول خدا(ص) و همسر مطلقه زید بن حارثه اشاره دارد. به نظر میرسد، نخستین بار ساموئل گونتر وال در بازنویسی ترجمۀ آلمانی قرآن اثر بویزن، در یک پاورقی مناسب‌ترین وجه برای تفسیر این آیه را واقعۀ مطرح در سِفر اعداد: 12 دانسته که ماجرای اعتراض‌ها به ازدواج موسی و صفوره را شرح میدهد؛ چه اینکه براساس یک سنت کهن عبرانیان مجاز به ازدواج با اقوام دیگر نبودند و صفوره از مدیانی‌ها بود. آبراهام گایگر این کشف گونتر وال را اندکی بسط داد و از این طریق به ترجمه‌های آلمانی و عبری راه یافت. مقاله حاضر با تفصیل بیشتر، این موضوع را به عنوان یک تفسیر بینامتنی مورد بررسی قرار داده است. | ||
| Keywords | ||
| سورۀ احزاب; حضرت موسی(ع); حضرت محمد(ص); ازدواج‌های پیامبر; بینامتنیت. | ||
| References | ||
|
قرآن کریم، ترجمۀ محمدمهدی فولادوند (1418ق)، تهران: دفتر مطالعات تاریخ و معارف اسلامی. کتاب مقدس، ترجمۀ قدیم (چاپ سوم 2002)، لندن: انتشارات ایلام. آلن، گراهام، (1385)، بینامتنیت، ترجمه: پیام یزدانجو، تهران: نشر مرکز. ابن اثیر، عزالدین علی بن محمد الجزری، (1989)، أسد الغابة فی معرفة الصحابة، بیروت: دارالفکر. ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، (1422ق)، زاد المسیر فی علم التفسیر، تحقیق: تحقیق عبدالرزاق مهدی، بیروت: دارالکتاب العربی. ابن سعد، محمد بن سعد، (1993)، الطبقات الکبری، بیروت: دارالکتب العلمیة. ابن عبدالبر، ابوعمر یوسف بن عبدالله، (1992)، الاستیعاب، تحقیق: علی محمد البجاوی، بیروت، دارالجیل. ابوحیان، محمد بن یوسف، (1420ق)، البحر المحیط فی التفسیر، بیروت: دار الفکر. ابوالسعود، محمد بن محمد، (1983)، تفسیر ابی السعود، بیروت: دار احیاء التراث العربی. بخاری، محمد بن اسماعیل، (1427ق)، صحیح البخاری، ریاض: مکتبة الرشد. بغوی، حسین بن مسعود، (1420ق)، معالم التنزیل، بیروت: دار إحیاء التراث العربی. بقاعی، ابراهیم بن عمر، (1427ق)، نظم الدرر فی تناسب الآیات و السور، بیروت: دار الکتب العلمیه. بیضاوی، عبدالله بن عمر، (1418ق)، أنوار التنزیل و أسرار التأویل، بیروت: دار إحیاء التراث العربی. زمخشری، محمود، (1407ق)،الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، بیروت: دارالکتب العربی. حئیم‌پور، مُشه، (1985)، میراث یهود، نیویورک: بروکلین، مؤسسه ملی توسعۀ تعلیم و تربیت یهودی. حقی بروسوی، اسماعیل بن مصطفی، (بی‌تا)، تفسیر روح البیان، بیروت: دار الفکر. سیوطی، عبدالرحمن بن ابی بکر، (1404ق)، الدر المنثور فی التفسیر بالمأثور، قم: کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی. طباطبایی، محمد حسین، (1390ق)، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات. طبرسی، فضل بن حسن، (1372ش)، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران: ناسر خسرو. طبری، محمد بن جریر، (1412ق)، جامع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت: دارالمعرفه. فخر رازی، محمد بن عمر، (1420ق)، مفاتیح الغیب، بیروت: دار إحیاء التراث العربی. فضل الله، محمدحسین، (1419ق)، من وحی القرآن، بیروت: دارالملاک. قطب، سید، (1425ق)، فی ظلال القرآن، بیروت: دار الشروق. قمی، علی بن ابراهیم، (1363ش)، تفسیر القمی، تحقیق: طیب موسوی جزایری، قم: دارالکتاب. قونوی، عصام الدین اسماعیل، (1422ق)، حاشیة القونوی علی تفسیر الإمام البیضاوی، بیروت: دارالکتب العلمیة. کاشانی، فتح الله، (1300ش)، منهج الصادقین فی الزام المخالفین، تهران: کتاب‌فروشی اسلامیه. مسلم، ابن حجاج، (1412ق)، صحیح مسلم، بیروت: دار احیاء الکتب العربیة. مراغی، احمد مصطفی، (بی‌تا)، تفسیر المراغی، بیروت: دارالفکر. مقاتل بن سلیمان، (1423ق)، تفسیر مقاتل، تحقیق: عبدالله محمود شحاته، بیروت: دار احیاء التراث العربی. نسفی، عبدالله بن احمد، (1416ق)، مدارک التنزیل و حقایق التأویل، بیروت: دار النفائس. ترجمه‌های آلمانی و عبری قرآن: Boysen, Friedrich Eberhard, (1773), Der Koran, oder das Gesetz für die Moslemer, Halle. Wahl, Samuel Friedrich Günther, (1828), Der Koran, oder das Gesetz für die Moslemer, Leipzig. Reckendorf, Herrmann, ( 1857), / אלקוראון או המקרא Der Koran , Leipzig. Sadr-ud Din, Maulana, (1964), Der Koran, Berlin. Ben Shemesh, Aharon, (1978), הקראון הקדוש: ספר הספרים של האשלאם / The Holy Qurʾān: The Great Book of Islam, Tel Aviv. Rivlin, Joseph Joel, (1987), אלקראן / Al-Qurʾan, Tel Aviv. Khoury, Adel Theodor, (1990), Der Koran, Gütersloher. Rubin, Uri, (2005), / הקוראן hā Qurʿān / The Qurān, Tel Aviv. Bachya ben Asher, (2003), Midrash Rabbeinu Bachya: Torah Commentary, Elyahu Munk (Translator), Lambda. BHS: Biblia Hebraica Stuttgartensia, (1997), Germany, Stuttgart. EJ : Encyclopedia Judaica, (2007), Fred Skolnik & Michael Berenbaum (Edit.), Second Etition, London. Geiger, Abraham, (1902), Was hat Mohammed aus dem Judenthume aufgenommen?, Leipzig. Gesenius, Friedrich Wilhelm, (1979), Hebrew and Chaldee lexicon to the Old Testament Scriptures, Baker Book House. Talmud: Hebrew – English Edition of the Babylonian Talmud (Sanhedrin, Kiddushin, ʿAbodah Zarah, Sotah), (1984), London, The Soncino Press. | ||
|
Statistics Article View: 725 PDF Download: 705 |
||