News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 513 |
| Number of Articles | 4,443 |
| Article View | 8,475,834 |
| PDF Download | 4,499,235 |
دشواری‌های تعریف «منفعت ملی» در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران | ||
| نشریه «دانش سیاسی» | ||
| Article 7, Volume 13, Issue 1 - Serial Number 25, May 1396, Pages 171-195 PDF (540.35 K) | ||
| Document Type: علمی - پژوهشی (روابط بین الملل) | ||
| DOI: 10.30497/pk.2017.2016 | ||
| Authors | ||
| محمد جواد هراتی* 1; رضا سلیمانی2 | ||
| 1دانشیار دانشگاه بوعلی سینا | ||
| 2عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور | ||
| Receive Date: 15 July 2017, Revise Date: 09 August 2017, Accept Date: 24 August 2017 | ||
| Abstract | ||
| در تحلیل اولیه، «منفعت ملی» مفهومی بدیهی و غیرقابل تشکیک به نظر می‌رسد و از‌این‌رو بسیاری تحلیل‌گران روابط بین‌الملل و سیاست خارجی تلاش کرده‌اند به مفهوم‌سازی آن همت گمارند. (تاریخچه) با این وجود، ابهام در ماهیت و جایگاه این مفهوم، می‌تواند برخی دشواری‌ها را در طراحی و اجرای سیاست خارجی هر نظام سیاسی از جمله جمهوری اسلامی ایران به وجود آورد. (مسئله) به نظر می‌رسد، هنوز تحقیق مستقلی برای تأکید بر دشواری‌های تعریف منفعت ملی به عنوان اصلی‌ترین چراغ راهنمای سیاست خارجی جمهوری اسلامی صورت نپذیرفته باشد. (پیشینه) از‌این‌رو می‌توان این پرسش را طرح کرد که مهم‌ترین دشواری‌ها در تعریف روشن و واضح منفعت ملی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران چه مواردی هستند؟ (سؤال) فقدان ملی فکری کردن، عدم اجماع نخبگان بر سر تعریف مفهوم و مصادیق منفعت ملی، و ابهام در تعریف نسبت آرمان و واقعیت، از جمله مهم‌ترین مشکلات تعریف منفعت ملی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی است. (فرضیه) این مقاله بر آن است به یک بازتأمل درباره مفهوم منفعت ملی به عنوان رایج‌ترین مفهوم در توجیه کنش‌های سیاست خارجی کشور بپردازد. (هدف) این نوشتار در چارچوب زبان‌شناسی سوسوری، دشواری تعیین رابطه منفعت ملی (به عنوان دال) و مصادیق آن (به عنوان مدلول) را مورد تأکید قرار می‌دهد. (روش) کشف علل مختلف ابهام در مفهوم منفعت ملی و لزوم در پیش گرفتن یک بازاندیشی جدی و آیین پاکسازی برای ایضاح مفهوم و مصداق آن در سیاست خارجی جمهوری اسلامی از نتایج و دستاوردهای مقاله است. (یافته) | ||
| Keywords | ||
| منفعت ملی; سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران; ابهام مفهومی; اجماع نخبگان; آرمان و واقعیت | ||
| References | ||
|
آزر، ادوارد؛ این مون چونگ (1379) امنیت ملی در جهان سوم. ترجمه و نشر: پژوهشکده مطالعات راهبردی. آلن، گراهام (1385) رولان بارت. ترجمه پیام یزدانجو. تهران: نشر مرکز. چاپ اول. ازغندی، علیرضا؛ روشندل، جلیل (1388) مسائل نظامی و استراتژیک معاصر. تهران: انتشارات سمت.چاپ دهم. بازرگان، مهدی (1363) انقلاب ایران در دو حرکت. تهران: انتشارات مظاهر. چاپ چهارم. پوپر، کارل (1366) جامعه باز و دشمنان آن. جلد دوم، عزت الله فولادوند. تهران: انتشارات خوارزمی. پلینو، جک. سی؛ آلتون، روی (1375) فرهنگ روابط بین‌الملل. ترجمه حسن پستا. تهران: فرهنگ معاصر. حقیقت، سیدصادق (1385) مبانی، اصول و اهداف سیاست خارجی دولت اسلامی. قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی. خلیلیان، سیدخلیل (1387) حقوق بین‌الملل اسلامی. تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی. دردریان، جیمز (1382) «گفتمان تروریستی: نشانه‌ها، دولت‌ها و نظام‌های خشونت سیاسی». ترجمه وحید بزرگی در تروریسم: تاریخ، جامعه‌شناسی، گفتمان، حقوق. تهران: نشر نی. دویچ، کارل؛ کیوهین، رابرت؛ نای، جوزف (1375) نظریه‌های روابط بین‌الملل. ج. اول. ترجمه وحید بزرگی. تهران: ماجد. دهقانی فیروزآبادی، سیدجلال (1388) سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران. تهران: سمت. چاپ اول. دهقانی فیروزآبادی، سیدجلال (1389) «اصول و نظریه‌های روابط بین‌الملل: رویکرد فرانظری». مجموعه مقالات اسلام و روابط بین‌الملل. به اهتمام حسین پوراحمدی. تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق (7). سجادپور، سیدکاظم (1381) سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران. تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی. سریع القلم، محمود (1379) سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران: بازبینی نظری و پارادایم ائتلاف. تهران: مرکز تحقیقات استراتژیک. سلیمانی. رضا (1393) آمریکا ایران: دشمن بودگی و دشمن پنداری آمریکا در گفتمان سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران. تهران: انتشارات پلیکان. شومپیتر، جوزف (1371) «دو مفهوم از دموکراسی»، در: آنتوانی کوئینتن (ویراستار). فلسفه سیاسی. ترجمه مرتضی اسعدی. تهران: انتشارات بین‌المللی الهدی. فرانکل، جوزف (1369) روابط بین‌الملل در جهان متغیر. ترجمه عبدالرحمن عالم. تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه. فیرحی، داود (1386) تاریخ تحول دولت در اسلام. قم: انتشارات دانشگاه مفید. قوام، سیدعبدالعلی (1378) اصول سیاست خارجی و سیاست بین‌الملل. تهران: انتشارات سمت. کالر، جاناتان (1393) دوره زبان‌شناسی عمومی: فردینان دوسوسور. ترجمه کورش صفوی. تهران: انتشارات هرمس. چاپ چهارم. کلینتون، دیوید دبلیو (1380). دو رویه منفعت ملی. ترجمه اصغر افتخاری. تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی. لاریجانی، محمدجواد (1369) مقولاتی در استراتژی ملی. تهران: مرکز ترجمه و نشر کتاب. لینکلیتر، اندرو (1385) آرمان‌گرایی و واقع‌گرایی، ترجمه لی لا سازگار، تهران: مؤسسه چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه. مورگنتا، هانس.جی (1378). سیاست میان ملت‌ها. ترجمه حمیرا مشیرزاده. تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه. نخعی، هادی (1376) توافق و تزاحم منافع ملی و مصالح اسلامی: بررسی تطبیقی سیاست خارجی دولت‌های ملی و اسلامی. تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه. بشیریه، حسین (بهار و تابستان 1380) «جایگاه منافع ملی در سیاست‌گذاری داخلی ایران» فصلنامه مطالعات راهبردی. سال چهارم. ش 1و 2: 67-73. پورسعید، فرزاد (پاییز و زمستان 1381) «11 سپتامبر و تحول مفهوم منافع ملی: گذار از منافع ملی به منفعت نظام جمهوری اسلامی». فصلنامه مطالعات راهبردی. ش 15 و 18: 693-710. تاجیک، محمدرضا (بهار و تابستان 1380). «منافع ملی ما کدامند؟». فصلنامه مطالعات راهبردی. رنجبر، مقصود (زمستان 1381) «اهداف و منافع ملی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران». فصلنامه علوم سیاسی. سال پنجم. شماره بیستم: 45-66. ساعی، احمد؛ هاشمی بهرمانی، فائزه (پاییز 1391) بررسی عملکرد سیاست خارجی دولت‌های نهم و دهم در زمینه تأمین منافع ملی. فصلنامه تخصصی علوم سیاسی. سال هشتم. ش20 : 7- 38. سجادپور، سیدمحمدکاظم (1380). «نقش مفهوم غالب در ایجاد هماهنگی سیاست خارجی». رویدادها و تحلیل‌ها، ش.157: 5-6. سلیمانی، رضا (پاییز 1385) «آشفتگی معنای تروریسم در گفتمان علمی و سیاسی». فصلنامه راهبرد. فرهادی نیا (اردیبهشت 1379) منافع ملی جمهوری اسلامی ایران از نگاهی دیگر. رویدادها و تحلیل‌ها. ش 179: 51-53. لاریجانی، محمدجواد (1375) «حکومت اسلامی و مرزهای سیاسی». مجله حکومت اسلامی. ش2: 37-49. متقی، ابراهیم؛ کاظمی، حجت (زمستان 1386) «سازنده‌گرایی، هویت، زبان و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران». فصلنامه سیاست. ش4. دوره 37 : 209-237. مولایی، محمد (بهار 1392) «ضرورت و کارکرد حفظ نظام در تدوین سیاست خارجی جمهوری اسلامی (با تأکید بر اندیشه سیاسی امام خمینی(;)». فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی. سال دهم، نکترلاین، دونالد (پاییز 1356) «منافع ملی و سیاست خارجی». ترجمه محمد معتمدی. مجله روابط بین‌المللی. ش 10. وطن‌خواه، مصطفی (1382)، «سیاست خارجی ایران در برزخ آرمان‌گرایی و واقعیت جهانی». رهیافت‌های سیاسی و بین‌المللی. ش5. هراتی، محمدجواد؛ سلیمانی، رضا؛ بهرامی، رضا (1394) «همگرایی و واگرایی مفهوم منفعت ملی در گفتمان‌های سیاسی پس از انقلاب اسلامی در ایران». فصلنامه پژوهش‌های انقلاب اسلامی (انجمن علمی انقلاب اسلامی ایران). سال چهارم. ش13: 83-110. Rosenau, James (1971). The Sceintific Study of Foreign Policy. New York: Free Press. http://www.leader.ir/fa/content/18516/leader.ir. Accessed June 18, 2017 | ||
|
Statistics Article View: 1,125 PDF Download: 1,088 |
||