News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 513 |
| Number of Articles | 4,443 |
| Article View | 8,476,789 |
| PDF Download | 4,501,049 |
اصول حاکم بر اعتباری‌سنجی در مدیریت ریسکاعتباری بانکداری اسلامی از نگاه قرآن | ||
| تحقیقات مالی اسلامی | ||
| Article 1, Volume 6, Issue 2 - Serial Number 12, February 1396, Pages 5-34 PDF (812.03 K) | ||
| Document Type: علمی | ||
| DOI: 10.30497/ifr.2017.1997 | ||
| Authors | ||
| احسان ذاکرنیا* 1; امیر خادم‌علیزاده2 | ||
| 1دانشجوی دکتری مدیریت مالی دانشکده معارف اسلامی و مدیریت، دانشگاه امام صادق(ع) و عضو مرکز رشد دانشگاه امام صادق(ع) | ||
| 2استادیار دانشکده اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبائی(ره) | ||
| Receive Date: 14 July 2016, Revise Date: 16 July 2017, Accept Date: 30 September 2016 | ||
| Abstract | ||
| ریسکاعتباری در بانکداری زیانی است که در اثر تأخیر یا نکول گیرنده تسهیلات در عمل به تعهدات خود در موعد مقرر ایجاد می‌گردد و به عنوان یکی از مهم‌ترین ریسک‌های صنعت بانکداری می‌باشد. یکی از عوامل مهم ایجادکننده ریسکاعتباری در بانک‌ها، عدم توجه کافی و اعتبار‌سنجی نامناسب مشتریان است. یعنی تسهیلات در اختیار کسانی قرار داده می‌شود که صلاحیت لازم را نداشته و لذا عمداً یا سهواً از بازپرداخت تسهیلات بازمانده یا امتناع می‌کنند. این پژوهش قرآنی از نوع توصیفی – تحلیلی بوده و آیاتی از قرآن کریم که به تبیین جایگاه و اهمیت مال و شرایط تصرف در مال و شخصی که می‌خواهد مالی را در اختیار گیرد پرداخته‌اند و بنیاد روش تفسیر موضوعی و به مدد موضوع‌شناسی اقتصاد مالی، مورد بررسی و تدبر قرار گرفته است. سوال اصلی این پژوهش این است که آیات قرآن در نفی ریسک اعتباری بر چه اصولی تأکید داشته و بر وجود چه ویژگی‌هایی در شخص وام‌گیرنده جهت دریافت تسهیلات دلالت دارند؟ برای پاسخ‌دهی به این پرسش، فرضیه ما این است که از نظر قرآن کریم، اصول لزوم رعایت عدالت اجتماعی، خلیفه اللهی انسان، لزوم وفای به عهد، لزوم حاکمیت اخلاق اسلامی بر بازار مالی مسلمانان، قوام جامعه بودن اموال، لزوم استفاده صحیح از اموال و ندادن مال به سفیه و اصل لاضرر در معاملات و روابط مالی، باید جهت‌دهنده رفتار بانکداری اسلامی در حوزه مدیریت ریسکاعتباری باشد که به دلالت التزامی بر اعتبار‌سنجی دقیق مشتریان با هدف کاهش ریسکاعتباری اشاره دارد. یافته‌های پژوهش به طور کامل موید این فرضیه‌ها بود. | ||
| Keywords | ||
| ریسکاعتباری; مدیریت‌ریسک; بانک; اعتبار‌سنجی; قرآن; مال | ||
| References | ||
|
قرآن‌کریم. بروجردی، سیدمحمدابراهیم (1366)، تفسیر جامع، تهران: صدر، جلد 2، چاپ 6. پاینده، ابوالقاسم (1363)، نهج‌الفصاحة، تهران: دنیای دانش. جوادی‌آملی، عبدالله (1386)، اسلام و محیط زیست، قم: اسراء، چاپ 2. حویزی، عبدعلی بن جمعه (1415ق)، تفسیر نورالثقلین، قم: اسماعیلیان، چاپ 4. خادم‌علیزاده، امیر (1392)، تفسیر موضوعی قرآن‌کریم با رویکرد اقتصادی، قم: دفتر خوانساری، رسول، محمدسجاد سیاهکارزاده و مجید اصغری (1391)، «بررسی فقهی امکان به کارگیری «سوآپ نکول اعتباری» و «ورق اعتباری» در مدیریت ریسکاعتباری بانک‌ها»، تحقیقات مالی اسلامی، شماره 3، صص 115-142. رجایی، سیدمحمدکاظم (1389)، «ویژگی‌های بازار اسلامی در نظریه و عمل»، معرفت اقتصادی، شماره 3، صص 93-118. زحیلی، وهبه (1422ق)، التفسیر‌الوسیط، دمشق: دارالفکر، چاپ 1. طباطبایی، محمدحسین (1374)، تفسیر‌المیزان، 20 جلد، قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، چاپ 5. طبرسی، فضل بن حسن (1360)، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران: فراهانی، چاپ 1. حر عاملی، شیخ محمد بن حسن (1416ق)، وسایل‌الشیعة، قم: مؤسسه آل‌البیت، جلد 13، چاپ3. فاضل‌مقداد، جمال‌الدین مقداد بن عبدالله (1419ق)، کنز العرفان فی فقة القرآن، تهران: مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، جلد 2، چاپ 1. قرائتی، محسن (1383)، تفسیر نور، تهران: مرکز فرهنگی درس‌هایی از قرآن، چاپ 11. قرطبی، محمد بن احمد (1364)، الجامع لأحکام القرآن، تهران: ناصر خسرو، چاپ 1. کاشانی، ملأ فتح‌الله (1423)، زبدة التفاسیر، قم: بنیاد معارف اسلامی. کلینی، محمد بن یعقوب بن اسحاق (1407ق)، الکافی، تهران: دار الکتب الإسلامیه، جلد 5. محمدی ری‌شهری، محمد (1386)، میزان‌الحکمه، قم: مؤسسه علمی فرهنگی دارالحدیث سازمان چاپ و نشر، جلد 1. مقدس‌اردبیلی، احمد بن محمد (1305)، زبدة البیان فی أحکام القرآن، تهران: کتابفروشی مرتضوی، چاپ 1. مکارم‌شیرازی، ناصر (1371)، تفسیر‌نمونه، تهران: دار الکتب الإسلامیه، چاپ 1. موسویان، سیدعباس (1385)، «بررسی راهکارهای حل مشکل تأخیر تأدیه در بانکداری بدون ربا»، حقوق اسلامی، شماره 8، صص 105-124. موسویان، سیدعباس و سیدمحمدمهدی موسوی‌بیوکی (1389)، «بررسی امکان استفاده از سوآپ بازده کل جهت مدیریت ریسکاعتباری در بانکداری‌اسلامی»، اقتصاد اسلامی، شماره 37، صص 121-146. میرغفوری، سیدحبیب‌اله و زهره امین‌آشوری (1394)، «ارزیابی ریسکاعتباری مشتریان بانک‌ها»، کاوش‌های مدیریت بازرگانی، شماره 13، صص 266-247. نظرپور، محمدنقی و علی رضایی (1392)، «مدیریت ریسکاعتباری در بانکداری‌اسلامی با رویکرد بررسی عقود و الگوی پرداخت تسهیلات»، تحقیقات مالی اسلامی، شماره 4، صص 123-156. ویلیامز، چسترآرتور و ریچارد هاینز (1382)، مدیریت ریسک، مترجم: حجت‌اله گودرزی، تهران: نگاه دانش، چاپ 1. Basel, Committee on Banking Supervision, (1994). "Principles for the Management of Credit Risk", p. 4. www.bis.org/publ/pcbs54.htm
Cumming, C., & Hirtle, B. (2001). The Challenges of Risk Management in Diversified Financial Companies.
Van Greuning, H., & Brajovic Bratanovic, S. (2003). Analyzing and Managing Banking Risk: a Framework for Assessing Corporate Governance and Financial Risk Management. Washington, DC: World Bank.
Bessis, J. (2002). Risk Management in Banking, John Willey & Sons. Inc., New York.
Kabir, M. N., Worthington, A., & Gupta, R. (2015). Comparative Credit Risk in Islamic and Conventional Bank. Pacific-Basin Finance Journal, 34, 327-353.
Mousavi, S. M. M. & Agha Mahdavi, A. (2008). Islamic Justification of Credit Default Swap for Managing Credit Risk in Islamic Banking.
Ross, S. A. (2013). Westerfield, Randolph; Jordan, Bradford: Fundamentals of Corporate Finance. 10th ed., Standard ed. New York, NY: McGraw-Hill/Irwi .
Santomero, A. & Oldhfield, M. (1997). "Commercial Bank Risk Management:An Analysis of the Process", Journal of Financial Services Research, V.12.
Saunders, A. & Cornett, M. (2003). "Financial Institutions Management", 4thEdition, New York, McGraw-Hill.
Weston, J. F. & Brigham, . F. (1978). Managerial finance, 6th ed. Eastbourne:Holt Rinehart and Winston. | ||
|
Statistics Article View: 1,292 PDF Download: 1,321 |
||