News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 518 |
| Number of Articles | 4,516 |
| Article View | 9,585,027 |
| PDF Download | 5,346,819 |
ولی قهری و عزل آن در حقوق ایران و فقه امامیه | ||
| پژوهشنامه فقه اجتماعی | ||
| Article 6, Volume 3, Issue 5, November 1393, Pages 121-146 PDF (271.22 K) | ||
| Document Type: مقاله پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/fiqh.2014.1979 | ||
| Authors | ||
| عباس کریمی1; ابوذر صحرانورد* 2; مصطفی شفیع زاده خولنجانی3 | ||
| 1استاد گروه حقوق خصوصی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران | ||
| 2استادیار گروه حقوق خصوصی وزارت علوم (نویسنده مسؤل) | ||
| 3دانشجوی دکتری حقوق خصوصی دانشگاه علوم قضایی | ||
| Receive Date: 13 May 2014, Revise Date: 04 August 2014, Accept Date: 11 November 2014 | ||
| Abstract | ||
| طبق ماده 1180 قانون مدنی، ولایت بر صغیر، مجنون و غیر رشیدی که جنون یا عدم رشد او متصل به صغرش باشد، مختص پدر و جد پدری است. قانون مدنی و فقه امامیه ضمن پذیرش عزل ولی قهری در مواردی هم چون خیانت به مولی علیه، عدم رعایت غبطه و مصلحت او و ...، جد پدری لایق را منحصراً ولی قهری می‌داند. با توجه به این که موارد عزل ولی قهری مندرج در قانون مدنی، مبتنی بر قول مشهور فقهای امامیه است و در این خصوص موجبات مختلفی در بین فقهای امامیه مطرح شده است، نگارندگان تلاش می‌کنند تا ابتدا با تبیین آن‌ها، ملاک آن را استنباط نماید، همچنین اثبات کنند مصادیق مذکور عزل ولی قهری در قانون مدنی تمثیلی است و ملاک آن، رعایت «مصلحت» محجور و جلوگیری از ورود ضرر به او است. در این مقاله به تفصیل در خصوص ادلّه مذکور بحث و بررسی شده است. | ||
| Keywords | ||
| ولایت قهری; محجور; عزل ولی قهری; دادستان; غبطه و مصلحت | ||
| Full Text | ||
|
برای مشاهده اصل مقاله به صورت کامل، بر روی لینک "اصل مقاله" در بالای صفحه کلیک کنید | ||
| References | ||
|
قرآن کریم. انصارى دزفولى، مرتضى بن محمد امین (شیخ انصاری) (1411)، کتاب المکاسب المحرمه و البیع و الخیارات، قم: دار الذخائر. بحرالعلوم، محمد بن محمد تقى (1403)، بلغه الفقیه، تهران: مکتبه الصادق. بحرانى، آل‌عصفور، یوسف بن احمد (1405)، الحدائق الناضره فی أحکام العتره الطاهره، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. بهرامی احمدی، حمید (1389)، قواعد فقه: مختصر هفتاد و هفت قاعده فقهی و حقوقی (با تطبیق بر قوانین)، تهران: دانشگاه امام صادق (ع). جبعی عاملى، محمد بن مکى (بی‌تا)، القواعد و الفوائد، قم: کتابفروشى مفید. جـزری، مبـارک بـن محـمد (1390)، النهایه فی غریب الحدیث و الاثر، بیروت: دارالفکر. جعفرى تبریزى، محمد تقى (1419)، رسائل فقهى، تهران: مؤسسه منشورات کرامت. جعفری لنگرودی، محمد جعفر (1368)، دایره المعارف علوم اسلامی، تهران: گنج دانش. حائری یزدی، مهدی (1995)، حکمت و حکومت، لندن: بی‌نا. حرّ عاملی، محمد بن حسن (1409)، وسایل الشیعه، قم: مؤسسه آل البیت (ع). حسینى حائرى، سید کاظم (بی‌تا)، الفتاوى المنتخبه، قم: بی‌نا. حسینى مراغى، سید میر عبد الفتاح بن على (1417)، العناوین الفقهیه، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. حسینی عاملی، سید جواد (1419)، مفتاح الکرامه فی شرح قواعد العلاّمه، محمد باقر خالصى، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. حلّى، محمد بن حسن (فخرالمحققین) (1387)، إیضاح الفوائد فی شرح مشکلات القواعد، قم: مؤسسه اسماعیلیان. دهخدا، علی‌اکبر (1373)، لغتنامه دهخدا، تهران: مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران. رادان جبلی، علی (1382)، «عزل ولی‌قهری در قانون مدنی و فقه اسلامی»، تهران: دادرسی، شماره 42. راغب اصفهانی، حسین (1420)، المفردات فی غریب القرآن، بیروت: دارالمعرفه. ساکت، محمدحسین (1372)، شخصیت و اهلیت در حقوق مدنی ایران، مشهد: ساکت. سبزوارى، سید عبد الأعلى (1413)، مهذّب الأحکام فی بیان الحلال و الحرام، قم: مؤسسه المنار. سعدى، ابوجیب (1408)، القاموس الفقهی لغه و اصطلاحا، دمشق: دارالفکر. سیفی مازندرانی، علی اکبر (1427)، دلیل تحریر الوسیله، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى. صفایی، سیدحسین (1350)، دوره مقدماتی حقوق مدنی؛ اشخاص و اموال، تهران: مؤسسه عالی حسابداری. صفایی، سیدحسین (1355)، «ولایت قهری در حقوق ایران و حقوق تطبیقی»، تهران: مجله مؤسسه حقوق تطبیقی دانشگاه تهران، شماره 2. صفایی، سیّدحسین؛ امامی، اسدالله (1374)، حقوق خانواده،تهران: دانشگاه تهران. طباطبایى حائرى، سید على بن محمد.(1418)، ریاض المسائل فی تحقیق الأحکام بالدلائل، قم: مؤسسه آل البیت (ع). طباطبایى یزدى، سید محمد کاظم (1419)، العروة الوثقى فیما تعم به البلوى، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. طریحى، فخر الدین (1416)، مجمع البحرین، تهران: کتابفروشى مرتضوى. طوسى، محمد بن حسن (1400)، النهایه فی مجرد الفقه و الفتاوى، بیروت: دارالکتاب العربی. طوسى، محمد بن حسن (1414)، الأمالی، قم: مؤسسه بعثت - دارالثقافه. عاملى، زین الدین بن على (شهید ثانى) (1413)، مسالک الأفهام إلى تنقیح شرائع الإسلام، قم: مؤسسه المعارف الإسلامیه. عاملى، زین الدین بن على (شهید ثانى) (بی‌تا)، الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه، قم: دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم. عاملى، محمد بن مکى (شهید اول) (1417)، الدروس الشرعیه فی فقه الإمامیه، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه. علامه حلّى، حسن بن یوسف (1411)، تبصره المتعلمین فی أحکام الدین، تهران: مؤسسه چاپ و نشر وابسته به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى. علامه حلّى، حسن بن یوسف (1413)، قواعد الأحکام فی معرفه الحلال و الحرام، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. علامه حلّى، حسن بن یوسف (بی‌تا)، تذکره الفقهاء، قم: مؤسسه آل البیت (ع). علیدوست، ابوالقاسم (1388)، فقه و مصلحت، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی. فیومى، احمد بن محمد مقرى (بی‌تا)، المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر للرافعی، قم: منشورات دارالرضی. قاری سیّدفاطمی، سیّد محمد (1374)، «تزویج کودکان»، نامه مفید، شماره 2. قزوینی، محمد بن یزید (بی‌تا)، سنن ابن ماجه، بیروت: دارالفکر. قمّى، محمّد بن على (صدوق) (1413)، من لایحضره الفقیه، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. کرکى عاملى، على بن حسین (محقق ثانى) (1414)، جامع المقاصد فی شرح القواعد، قم: مؤسسه آل البیت (ع). مجلسى، محمد باقر (1410)، بحار الأنوار الجامعه لدرر أخبار الأئمه الأطهار (ع)، بیروت: مؤسسه الطبع و النشر. محمدی، ابوالحسن (1377)، قواعد فقه، تهران: دادگستر. محمصحانی، صبحی (1981)، المبادی الشرعیه و القانونیه؛ فی الحجر و النفقات و المواریث و الوصیّه، بیروت: دارالعلم للملایین. مرعشى شوشترى، سید محمد حسن (1427)، دیدگاه‌هاى نو در حقوق، تهران: نشر میزان. مطهری، مرتضی (1382)، اسلام و نیازهای زمان، تهران: صدرا. معین، محمد (1380)، فرهنگ فارسی (متوسط)، تهران: چاپخانه سپهر. مغربى، نعمان بن محمد (ابوحنیفه) (1385)، دعائم الإسلام، قم: مؤسسه آل البیت (ع). مکارم شیرازى، ناصر (1382)، القواعد الفقهیه، قم: مکتبه الصدر. مکارم شیرازی، ناصر (1425)، أنوار الفقاهه، قم: مدرسه الإمام علی (ع). موسوى بجنوردى، سید حسن (1419)، القواعد الفقهیه، قم: الهادی. موسوی بجنوردی، سید محمد؛ ترکمان، عفت (1385)، «ولایت مادر در فقه و حقوق با نگرشی به اندیشه امام خمینی (ره)»، تهران: مجله متین، شماره33. موسوی بجنوردی، سیدمحمد (1364)، «عقل یکی از ادلّه اربعه»، تهران: فصلنامه حق «مطالعات حقوقی و قضائی»، شماره 1. موسوی خمینى، سید روح اللّه (بی‌تا)، تحریر الوسیله، قم: مؤسسه مطبوعات دارالعلم. مؤمن قمّى، محمد (بی‌تا)، کلمات سدیده، بی‌جا: بی‌نا. نجفی، محمد حسن (بی‌تا)، جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، بیروت: دارإحیاء التراث العربی. | ||
|
Statistics Article View: 2,038 PDF Download: 1,300 |
||