
Number of Journals | 20 |
Number of Issues | 508 |
Number of Articles | 4,389 |
Article View | 8,232,812 |
PDF Download | 4,221,565 |
بررسی نظریۀ عدم انقطاع فیض الهی بر اساس یک استدلال تجربی و یک تحلیل فلسفی | ||
پژوهشنامه فلسفه دین (نامه حکمت) | ||
Article 2, Volume 15, Issue 1 - Serial Number 29, February 1396, Pages 23-39 PDF (302.54 K) | ||
Document Type: پژوهشی | ||
DOI: 10.30497/prr.2017.1962 | ||
Authors | ||
جواد درویش آقاجانی* 1; میرسعید موسوی کریمی2 | ||
1دانشجوی دکتری فلسفه علم و فناوری، گروه فلسفه علم، دانشگاه صنعتی شریف، تهران، ایران. (نویسنده مسئول) | ||
2دانشیار گروه فلسفه، دانشگاه مفید، قم، ایران | ||
Receive Date: 03 April 2017, Revise Date: 31 May 2017, Accept Date: 15 July 2017 | ||
Abstract | ||
در بحث حدوث و قدم عالم، یکی از انتقادات برخی فلاسفه بر متکلمین مسلمان این است که قبول حدوث زمانی عالم منجر به انقطاع فیض الهی میشود. زیرا حدوث زمانی مستلزم این است که زمانی وجود داشته که در آن، علیرغم حضور خداوند، عالم وجود نداشته است. اما به نظر میرسد اگر بتوان نشان داد که عالم مادی ظرفیت و قابلیت ازلی بودن را ندارد و یا به تعبیر حکما «تام القابلیه» نیست، فیاضیت الهی خدشهدار نمیشود. در این مقاله، با دو رهیافت نشان داده میشود که حدوث زمانی عالم مستلزم نفی فیاضیت الهی نیست. رهیافت اول یک استدلال پسینی بر پایۀ قانون دوم ترمودینامیک است. بر این اساس، عالم مادی به عنوان یک سیستم ایزوله، رو به افزایش آنتروپی و مرگ حرارتی دارد و در نتیجه قابلیت ازلی بودن را ندارد. رهیافت دوم یک استدلال پیشینی با استفاده از تعریف حدوث زمانی عالم است. دلالت تعریفی که فلاسفه از حدوث ارائه میکنند منجر به فرض گرفتن دورهای میشود که در آن دوره عالم ماده وجود نداشته است. اما این یک فرض ذهنی و تناقضآلود است. | ||
Keywords | ||
حدوث زمانی; فیض الهی; قانون دوم ترمودینامیک; مرگ حرارتی; عالم ماده | ||
References | ||
ابنسینا. 1403. الاشارات و التنبیهات، مع المحاکمات. جلد 3. قم: کتاب. بازرگان، مهدی. 1349. ذرۀ بیانتها. تهران: شرکت سهامی انتشار. زارع، روزبه، سیدحسن حسینی. 1390. «آغازمندی طبیعت در آرای کریگ همراه با طرح و بررسی یک استدال پیشینی و یک تأیید تجربی.» فلسفه علم 2. صدرالمتالهین، محمد بن ابراهیم. 1360. الاسرار الآیات. جلد 3. تهران: انجمن اسلامی حکمت و فلسفه ایران. صدرالمتالهین، محمد بن ابراهیم. 1368. الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه. جلد 3. قم: مکتبه المصطفوی. طباطبایی، سید محمدحسین. 1362. نهایة الحکمه. قم: موسسه النشر الاسلامی. طباطبایی، سید محمدحسین. 1389. اصول فلسفه و روش رئالیسم (با مقدمه و پاورقی شهید مطهری). جلد 3. تهران: صدرا. غزالی، ابوحامد. 1994. تهافت الافلاسفه، تحقیق و تعلیقه: علی بوملحم. بیروت: دار و المکتبه الهلال. فخررازی، عمر بن محمد. 1370. المباحث المشرقیه فی علم الالهیات و الطبیعیات. جلد 1. قم: بیدار. مصباح یزدی، محمدتقی. 1383. آموزش فلسفه. جلد 2. تهران: موسسه انتشارات امیرکبیر. مطهری، مرتضی. 1390. درسهای اسفار. جلد 3 و 4. تهران: صدرا. موسوی کریمی، میرسعید. 1380. «آغاز جهان و کیهان شناسی نوین.» نامه مفید 25. هاوکینگ، استیون. 1383. تاریخچه زمان. ترجمۀ محمدرضا محجوب. تهران: شرکت سهامی انتشار. Alston, William P. 1967. "Teleological Argument for the Existence of God." In Encyclopedia of Philosophy, by Edwards P. USA: Macmillian. Cimbala, J. 2001. "Mechanical Engineering." In In Six Day, why fifty Scientists Choose to Believe in Creation, by John Ashton, 200-204. New Leaf Publishing Group. Craig, William Lane. 2003. "The Cosmological Argument." In The Rationality of Theism, by Copan P. & Moser P, 112-131. London: Routledge. Halliday, David, Jearl Walker, and Robert Resnick. 2011. Fundamentals of Physics. 9. New York: Wiley. Hume, David. 1947. Dialogues Concerning Natural Religion. Edited by Kemp Smith. Indianapolis: Bobbs-Merrill. Kondepudi, Dilip, and Ilya Prigogine. 1998. Modern Thermodynamics: from heat engines to dissipative structures. New York: John Wiley & Sons. Pojman L., M. Rea. 2007. Philosophy of Religion: an anthology. 5. New York: Thomson. Sonntag, Richard Edwin, Claus Borgnakke, Gordon John Van Wylen, and Steve Van Wyk. 2003. Fundamentals of Thermodynamics. New York: Wiley. Wu, Chih. 2007. Thermodynamics and Heat Powered Cycles: a cognitive engineering approach. New York: Nova Publishers. | ||
Statistics Article View: 1,434 PDF Download: 629 |