News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 513 |
| Number of Articles | 4,443 |
| Article View | 8,508,723 |
| PDF Download | 4,506,460 |
بررسی و تحلیل ارادهٔ الهی از دیدگاه میرداماد | ||
| پژوهشنامه فلسفه دین (نامه حکمت) | ||
| Article 10, Volume 14, Issue 2, August 1395, Pages 185-200 PDF (765.31 K) | ||
| Document Type: پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/prr.2017.1914 | ||
| Authors | ||
| محمود صیدی* 1; مصطفی موسوی اعظم2 | ||
| 1استادیار گروه فلسفه و حکمت اسلامی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران | ||
| 2استادیار گروه الهیات، دانشگاه یاسوج، یاسوج، ایران | ||
| Receive Date: 23 January 2016, Revise Date: 14 March 2016, Accept Date: 14 March 2017 | ||
| Abstract | ||
| آرای میرداماد در بحث ارادۀ الهی را می‌توان در سه بخش طرح کرد: (1) معناشناسی، (2) وجود شناسی و (3) تفسیر روایات دالّ بر فعلی بودن صفت اراده. در حوزۀ معناشناسی، با استناد به ادلهٔ نقلی و عقلی، او قائل به تفاوت میان ارادۀ الهی و انسانی شده و ارادۀ الهی را «علم به نظام اکمل و عنایت به تحقق آن» تعریف کرده است. در ساحت وجودشناسی، و بحث از ذاتی یا فعلی بودن صفت اراده، میرداماد ادله‌ای بر ذاتی بودن آن بیان کرده و به دنبال آن به مصاف دیدگاه کلینی در باب نفی ارادۀ ذاتی در حق تعالی و نقد آن رفته است. در مقام سوم، میرداماد سعی در تبیین عدم تنافی دیدگاه خود با احادیث و روایات دال بر صفت فعل دانستن اراده و حادث بودن آن دارد. بدین منظور وی اراده را به دو اطلاق در نظر می‌گیرد، نخست معنای مصدری که اراده بدین معنا سازگار با ذات الهی و به معنای احداث و ایجاد شیئی است، و گاهی نیز مقصود از اراده معنای فعلی است که همان فعلی است که فاعل آن را ایجاد می‌کند و در روایات اراده در این معنا منتزع از مقام فعل بوده و حادث است. | ||
| Keywords | ||
| ارادۀ الهی; صفت ذات; صفت فعل; میرداماد; کلینی | ||
| References | ||
|
القرآن الکریم. ابن بابویه، محمد بن علی. ۱۳۷۸. عیون أخبار الرضا علیه السلام. تهران: جهان. ابن بابویه، محمد بن علی. ۱۳۹۸. التوحید. قم: جامعه مدرسین. ابن‌سینا، حسین بن عبدالله. ۱۳۸۳. اشارات و تنبیهات. قم: نشرالبلاغه. ابن‌سینا، حسین بن عبدالله. 1404. التعلیقات. به کوشش عبدالرحمن بدوی. قم: مکتب الاعلام الاسلامی. ابن‌سینا، حسین بن عبدالله. ۱۴۱۸. الإلهیات من کتاب الشفاء. به کوشش حسن‌زاده آملی. قم: مکتب الاعلام الاسلامی. جرجانی، میرسید شریف. ۱۳۲۵. شرح المواقف. به کوشش بدرالدین نعسانی. قم: الشریف الرضی. سبحانی، جعفر. ۱۴۲۵. رسائل ومقالات. قم: مؤسسة الامام الصادق. سبزواری، هادی. ۱۳۷۹. شرح المنظومه. به کوشش حسن‌زاده آملی. تهران: ناب. علوی عاملی، سید احمد. ۱۳۸۵. الحاشیة علی أصول الکافی. قم: دار الحدیث. کلینی، محمد بن یعقوب بن اسحاق. 140۷. الکافی. تهران: دار الکتب الإسلامیة. ملاصدرا. ۱۳۶۶. شرح أصول الکافی. به کوششمحمد خواجوی. تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی. ملاصدرا. ۱۹۸۱. الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعة. به کوشش ابراهیم امینی. بیروت: دار احیاء التراث. میرداماد، باقر. ۱۳۶۷. القبسات. به کوشش مهدی محقق. تهران: دانشگاه تهران. میرداماد، باقر. 1376. تقویم الایمان و شرحه کشف الحقائق. به کوشش علی اوجبی. تهران: موسسه مطالعات اسلامی. میرداماد، باقر. ۱۳۸۵. مجموعه مصنفات. به کوشش عبدالله نورانی. تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی. میرداماد، باقر. ۱۴۰۳. التعلیقة علی أصول الکافی. قم: الخیام. | ||
|
Statistics Article View: 1,699 PDF Download: 966 |
||