News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 518 |
| Number of Articles | 4,516 |
| Article View | 9,584,190 |
| PDF Download | 5,344,984 |
زبان دین از دیدگاه غزالی | ||
| پژوهشنامه فلسفه دین (نامه حکمت) | ||
| Article 2, Volume 14, Issue 2, August 1395, Pages 25-46 PDF (688.15 K) | ||
| Document Type: پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/prr.2017.1906 | ||
| Authors | ||
| محمد توکلی پور1; امیر عباس علیزمانی* 2; علیرضا پارسا3; ناصر محمدی4 | ||
| 1مربی گروه معارف اسلامی و دانشجوی دکتری فلسفۀ دین، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران. | ||
| 2دانشیار گروه فلسفۀ دین، دانشکدۀ الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه تهران، تهران، ایران. | ||
| 3دانشیار گروه فلسفه و حکمت اسلامی، دانشگاه پیام نور، ایران. | ||
| 4دانشیار گروه فلسفه و حکمت اسلامی، دانشگاه پیام نور، ایران | ||
| Receive Date: 24 July 2016, Revise Date: 23 October 2016, Accept Date: 23 October 2016 | ||
| Abstract | ||
| زبان دین خواهان کشف و تببین ماهیت زبانی است که در الفاظ و گزاره‌های دینی به کار رفته است. این کشف به ما کمک می‌کند تا مراد اصلی یا فحوای حقیقی مضامین دینی را که در قالب زبان بشری بیان شده است دریابیم. غزالی، متأثر از نگرش‌های کلامی و یافته‌های عرفانی خود و با لحاظ مراتب مختلف ادراک مردمان، دیدگاه‌های متفاوتی را در این موضوع ابراز داشته است. از این رو، گاه اجتناب از تأویل را لازم می‌داند، گاه ضرورت عدول از معنای ظاهر را خاطرنشان می‌سازد و گاه با بحث از «روح معنا» که خود طراح آن است، بدون آن که معنای ظاهر انکار شود، گوهر حقیقی معنا را فارغ از ویژگی‌های مصادیق آن منظور می‌نماید. در عین حال، جریان اندیشۀ او در این باب به منزل اشتراک لفظی نیز ورود می‌کند و پایان سیر آن در معناشناسی اوصاف الهی چنین است که حقیقتش نصیب فهم هیچ کس نخواهد شد و معانی آن در صید هیچ ادراکی درنخواهد آمد. | ||
| Keywords | ||
| تشبیه بلاتکییف; تأویل; روح معنا; اشتراک لفظی; بیان‌ناپذیری | ||
| References | ||
|
ابن خلدون، عبد الرحمن بن محمد. بی‌تا. تاریخ ابن خلدون. بیروت: دارالفکر. ابوزید، نصر حامد. 1389. معنای متن؛ پژوهشی در علوم قرآن. ترجمۀ مرتضی کریمی‌نیا. تهران: طرح نو. استیس، والتر ترنس. 1375. عرفان و فلسفه. ترجمۀ بهاءالدین خرمشاهی. تهران: سروش. اشعری، ابوالحسن. 1400. مقالات الاسلامیین. به کوشش هلموت ریتر. ویسبادن: فرانس شتاینر. دادبه، اصغر. 1377. «اشاعره». در دایرة المعارف بزرگ اسلامی، ج ۸، زیر نظر محمد کاظم موسوی بجنوردی. تهران: مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی. رحیمیان، سعید. 1388. «تأویل و قانون آن از دیدگاه غزالی». جاویدان خرد ۲ (دوره جدید). عبدالحی، ا. ک. م. 1362. «مذهب اشعری»، ترجمۀ نصرالله پورجوادی و عبدالحسین آذرنگ. در تاریخ فلسفه در اسلام، ج ۱، به کوشش میرمحمد شریف. تهران: مرکز نشر دانشگاهی. عفیفی، ابوالعلاء. 1383 ق. مقدمه مشکاة الأنوار غزالی. قاهره: الدار القومیه. علیزمانی، امیرعباس. 1387. سخن گفتن از خدا. تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی. غزالی، ابوحامد محمد. 1333. مکاتیب فارسی غزالی به نام فضایل الأنام من رسائل حجت الإسلام. تصحیح و اهتمام عباس اقبال. تهران: کتابفروشی ابن سینا. غزالی، ابوحامد محمد. 1378. کیمیای سعادت. به کوشش حسین خدیوجم. تهران: علمی و فرهنگی. غزالی، ابوحامد محمد. 1409. الأربعین فی اصول الدین. بیروت: دارالکتب العلمیه. غزالی، ابوحامد محمد. 1422. فضائح الباطنیة. بیروت: المکتبة العصریة. غزالی، ابوحامد محمد. 1433. الاقتصاد فی الاعتقاد. بیروت: المکتبه العصریه. غزالی، ابوحامد محمد. 1971. جواهر القرآن و درره. بیروت: دار الکتب العلمیه. غزالی، ابو حامد محمد. 1986. المقصد الأسنی فی شرح معانی الأسماء الحسنی. بیروت: دارالمشرق. غزالی، ابو حامد محمد. 2010ـ‌الف. «الأجوبه الغزالیه فی المسائل الأخرویه: المضنون الصغیر». در مجموعه رسائل الإمام الغزالی. بیروت: دارالفکر. غزالی، ابو حامد محمد. 2010ـ‌ب. «الجام العوام عن علم الکلام». در مجموعه رسائل الإمام الغزالی. بیروت: دارالفکر. غزالی، ابو حامد محمد. 2010ـ‌پ. «روضه الطالبین و عمده السالکین». در مجموعه رسائل الإمام الغزالی، بیروت: دارالفکر. غزالی، ابو حامد محمد. 2010ـ‌ت. «فیصل التفرقه». در مجموعه رسائل الإمام الغزالی. بیروت: دارالفکر. غزالی، ابو حامد محمد. 2010ـ‌ث. «قانون التأویل». در مجموعه رسائل الإمام الغزالی. بیروت: دار الفکر. غزالی، ابو حامد محمد. 2010ـ‌ج. «القسطاس المستقیم». در مجموعه رسائل الإمام الغزالی. بیروت: دارالفکر. غزالی، ابو حامد محمد. 2010ـ‌چ. «مشکاه الأنوار». در مجموعه رسائل الإمام الغزالی. بیروت: دارالفکر. غزالی، ابو حامد محمد. 2010ـ‌ح. «معراج السالکین». در مجموعه رسائل الإمام الغزالی. بیروت: دارالفکر. غزالی، ابو حامد محمد. 2010ـ‌خ. «المنقذ من الضلال». در مجموعه رسائل الإمام الغزالی. بیروت: دارالفکر. غزالی، ابوحامد محمد. بی‌تا‌ـ‌الف. إحیاء علوم الدین (ربع‌های عبادات، مهلکات و منجیات). بیروت: دارالکتاب العربى. غزالی، ابوحامد محمد. بی‌تا‌ـ‌ب. المستصفی من علم الأصول. تصحیح، مقدمه و تعلیق ابراهیم محمد رمضان. بیروت: دارالأرقم. فلوطین. 1366. دورۀ آثار فلوطین. ترجمۀ محمدحسن لطفی. تهران: خوارزمی. کربن، هانری. 1371. تاریخ فلسفه اسلامی. ترجمۀ دکتر اسدالله مبشری. تهران: امیرکبیر. کربن، هانری. 1387. ارض ملکوت. ترجمۀ سید ضیاءالدین دهشیری. تهران: طهوری. هادسون، ویلیام دانالد. 1378. لودویک ویتگنشتاین. ترجمۀ مصطفی ملکیان. تهران: گروس. Alston, William. 1989. Divin Nature and Human Language: Essays in Philosophical Theology. Ithaca & London: cornell university press. Proudfoot, Wayne. 1987. "Philosophy of Religion", in Encyclopedia of Religion, Vol. 11, edited by Mirca Eliade. New York: Macmillan publishing Company. | ||
|
Statistics Article View: 2,578 PDF Download: 2,025 |
||