News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 513 |
| Number of Articles | 4,444 |
| Article View | 8,509,632 |
| PDF Download | 4,507,253 |
واکاوی مبانی فقهی عقد بودن استخدام در سازمان‌های دولتی | ||
| اندیشه مدیریت راهبردی | ||
| Article 5, Volume 9, Issue 2, July 1394, Pages 113-134 PDF (324.72 K) | ||
| Document Type: مقاله علمی-پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/smt.2015.1864 | ||
| Authors | ||
| کریم عبداللهی‌نژاد* 1; قاسم عبیداوی2; حسین ناصری مقدم3 | ||
| 1استاد گروه فقه و مبانی حقوق دانشگاه فردوسی مشهد، نویسنده مسئول | ||
| 2دکتری فقه و مبانی حقوق دانشگاه فردوسی مشهد | ||
| 3دانشیار گروه فقه و مبانی حقوق دانشگاه فردوسی مشهد | ||
| Receive Date: 18 February 2015, Revise Date: 14 March 2015, Accept Date: 27 October 2016 | ||
| Abstract | ||
| گزینش و استخدام یکی از زیرسیستم‌‌های مهم مدیریت منابع انسانی است. در یک نگاه دقیق مدیریت یا اداره به‌طور عام و عقد استخدام به‌طور خاص، یک فعل سازمانی است و فعل سازمانی از مصادیق فعل مکلف بوده، که موضوع علم فقه است؛ پس همان‌طوری که با روش اجتهادی می‌توان حکم فعل مکلف را استنباط کرد، می‌توان مبانی فقهی عقد بودن استخدام را نیز با روش اجتهادی استنباط کرد. یکی از مشکلات فراروی ما در سازمان‌های دولتی ریزش نیروی با تجربه و خبره سازمان، به دلیل استعفای کارکنان از سازمان است، بر این اساس همیشه این سؤال مطرح است که آیا استخدام عقد جایز است؟ یا همانند اجاره از عقود لازم محسوب می‌شود، یا عنوان مستقلی از عقود و به‌مانند انتصاب است که مشمول اصالة‌اللزوم نیست و عزل و استعفا در آن جریان دارد؟ لذا در این جستار، با روش تحلیلی توصیفی به وجه شباهت آن و همچنین وجه تمایز آن با انتصاب و اجاره پرداخته، که با هدف تبیین ماهیت فقهی - حقوقی استخدام این نتیجه که استخدام به معنای به‌کارگیری، ایقاع نیست بلکه از عقود لازم شرعی است و منطبق با عقد اجاره است؛ ضمن اینکه از جهاتی متمایز از انتصاب به معنای به‌کارگماری است؛ به همین جهت سازمان متبوع حق دارد با دشوار کردن شرایط موافقت با استعفای کارکنان، از موجبات ریزش نیروی انسانی امین و متعهد خود جلوگیری کند. | ||
| Keywords | ||
| عقد استخدام; سازمان‌های دولتی; انتصاب; اجاره | ||
| References | ||
|
قرآن کریم. آرمسترانگ، مایکل (2006)، مدیریت استراتژیک منابع انسانی، تهران: ترجمه سید محمد اعرابی و امید مهدیه، دفتر پژوهش‌های فرهنگی، چاپ دوم. ابن منظور (1405)، لسان العرب، ج3، بی‌جا: نشر ادب الحوزه. اصفهانی، محمدحسین (1418ق)، حاشیه بر مکاسب، ج4، قم: انوار الهدی، تحقیق عباس محمد آل سباع قطیفی. انصاری، مرتضی (1415ق)، المکاسب المحرمه، ج 1 و 5، قم: کنگره جهانی بزرگداشت شیخ اعظم. انصاری، ولی‌الله (1390)، حقوق قرارداد‌ها، تهران: نشر حقوقدان، چاپ چهارم. ایروانی، علی بن عبدالحسین (1406)، حاشیه المکاسب، ج4، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. بجنوردی، سید میرزا حسن، (1389ق)، القواعد الفقهیه، ج1، نجف: مطبعه الادب، چاپ اول. بحرانی، یوسف (1405)، الحدائق الناضره، ج19، قم: تحقیق محمدتقی ایروانی-سید عبدالرزاق مقدم، دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین. جرجانی، علی بن محمد الشریف الجرجانی (1983)، التعریفات، بیروت: دار الکتب العلمیه، چاپ اول. حجازی، محمد بن محمود (1413)، التفسیر الواضح، ج4، بیروت: دار الجیل الجدید. چاپ دهم. خویی، ابوالقاسم (1413)، مصباح الفقاهه، ج5، قم: کتابخانه داوری، چاپ اول. همو (1413)، معجم رجال الحدیث، ج15، بی‌جا: چاپ پنجم. همو (1422)، مصباح الاصول، ج3، قم: تحقیق محمود سرور الواعظی، مؤسسه احیا آثار آیت‌الله خویی. روحانی، سید محمدصادق (1413)، فقه الصادق، قم: مؤسسه دار الکتب الاسلامیه، چاپ دوم. سبزواری، عبدالاعلی (1413ق)، مهذب الاحکام، ج17، قم: تحقیق مؤسسه المنار، مکتبه آیت‌الله سید السبزواری، ج17. شهید ثانی (1418)، مسالک الافهام، ج1، قم: مؤسسه معارف. شهیدی، مهدی (1385)، اصول قرارداد‌ها و تعهدات، تهران: مجمع فرهنگی مجد، چاپ چهارم. طباطبایی موتمنی، منوچهر (1381)، حقوق اداری، تهران: انتشارات سمت، چاپ هفتم. طوسی، محمد بن الحسن (1365)، تهذیب الاحکام، ج3، تهران: تحقیق حسن موسوی خرسان، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم. همو (1387ق)، المبسوط فی فقه الامامیه، تهران: تحقیق محمدتقی کشفی، المکتبه المرتضویه. علامه حلی، حسن بن یوسف المطهر (1418)، قواعد الاحکام، قم: دفتر انتشارات جامعه مدرسین. العوایشه، حسین بن عوه (1429)، الموسوعة الفقهیة، ج6، بیروت: المکتبه الاسلامیه، دار ابن‌حزم، چاپ اول. فیومی، احمد بن محمد (1928)، المصباح المنیر، ج4، قاهره: مطبعه الامیریه. قوامی، سید صمصام الدین (1390)، مدیریت از منظر کتاب و سنت، قم: انتشارات دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری، چاپ پنجم. کاشانی، فیض (1406)، الوافی، ج17، اصفهان: تحقیق ضیاء الدین حسینی، اصفهان: کتابخانه امیرالمؤمنین علی(ع). کلینی، محمد بن یعقوب (1986)، الکافی، ج1، تهران: دار الکتب الاسلامیه. لنکرانی، فاضل (1423)، تفصیل الشریعة فی شرح تحریر الوسیلة (الاجارة)، قم: چاپخانه اعتماد. محقق حلی، جعفربن الحسن (1408)، شرایع الاسلام، ج2، قم: تحقیق عبدالحسین محمد، مؤسسه اسماعیلیان، چاپ دوم. محقق کرکی (1429)، جامع المقاصد، ج1، قم: مؤسسه آل البیت، چاپ اول. مراغی، میرفتاح (1418)، العناوین الفقهیه، ج2، قم: مؤسسه نشر اسلامی جامعه مدرسین. مکارم شیرازی، ناصر (1416)، تفسیر نمونه، ج4، تهران: دار الکتب الاسلامیه. مؤمن، محمد باقر بن محمد (1423)، کفایة الاحکام، قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین. نبهانی، تقی‌الدین (بی‌تا)، نظام الحکم فی الاسلام، تهران: دار الامه للطباعه والنشر والتوزیع، چاپ دوم. نجفی، محمدحسن (1362ش)، جواهرالکلام، جلد 22، 23، 27، 33، 34، تهران: تحقیق و تعلیق محمود قوچانی، دار الکتب الاسلامیه. یزدی، محمدکاظم (1421)، العروة الوثقی (المحشی)، قم: تصحیح احمد محسنی، دفتر نشر اسلامی. | ||
|
Statistics Article View: 1,547 PDF Download: 1,521 |
||